Xuân-Thi's Page



Chân dung họa sĩ Xuân Thi


Xin trân trọng giới thiệu:



Nữ họa sĩ Xuân Thi - CHS Trinh Vương & CHS SPQN khóa 13 chuyên về tranh sơn dầu, những bức tranh của Xuân Thi vừa chịu ảnh hưởng của Vangogh vừa mang sắc thái của họa sĩ Renoir. Xin được trân trọng giới thiệu một số Tranh, thơ văn của họa sĩ Xuân Thi.




Mênh mang
Vườn Xuân




                                        Tranh: Ánh Mắt Mùa Thu -  Xuân Thi


                                                "Thuở Hoang Sơ" - OIL - Hoạ Sĩ uân Thi

                                                Lưng  Đồi - Tranh Dầu - Hoạ Sĩ Xuân Thi
                                         Về Bến Mơ - Tranh Dầu - Hoạ sĩ Xuân Thi


Xuân Thì - OIL Color

                                                                Chia Tay Cuối Đường - OIL Color





                                                Oil on Canvas: God has deserted the human beings



                                                                              LEGENDARY - "Huyền Thoại"
                                        MISSING - " Nổi Nhớ "
                                                                          SUMMER  COLOR  -  "Màu Áo Muà Hè"
       THE  BOAT  PEOPLE  SOULS - " Mảnh Hồn Thuyền Nhân"
THE  NIGHT - "Đêm"  Oil Color By Xuan Thi


CON MUỐN NGỒI BÊN MẸ
Con muốn ngồi bên Mẹ
Khi bóng chiều ngừng trôi
Nhìn trong đôi mắt Mẹ
Bao tháng ngày yên vui.

Con muốn ngồi bên Mẹ
Bên thềm lá vàng rơi
Tóc điểm sương thêm bạc
Hồn con thấy chơi vơi .

Con muốn ngồi bên Mẹ
Níu thời gian đừng trôi
Mãi mãi ngồi bên Mẹ
Cỏ non còn xuân tươi. (*)

Con muốn ngồi bên Mẹ
Cho đời bớt quạnh hiu
Mất Cha con còn Mẹ
Yêu thương Mẹ nhất đời .

Con muốn ngồi bên Mẹ
Ấm áp vòng tay ôm
Niềm vui thời thơ dại
Tíu tít  mãi trong hồn .

Con muốn ngồi bên Mẹ
Trong nắng nhạt chiều thu
Nghe giọng buồn thủ thỉ
Chuyện ngày xưa trong mơ.

Con muốn ngồi bên Mẹ
Dâng Mẹ đóa hồng tươi
Hôm nay ngày của Mẹ
Con khẽ gọi Mẹ ơi..

Xuân Thi.
( kính Dâng Lên Mẹ Tôi , Bà Quả Phụ Nguyễn Đức Khâm Nhủ Danh Nguyễn Thị Tư )
(* ) Cỏ non còn xuân tươi.  Từ ý thơ:
“.  Nguyện đem tất cỏ báo đền ba xuân “.
    [ Nguyễn Du - Kim Vân Kiều ].
“.  Lòng Mẹ như nắng Xuân
    Xanh đời con cỏ dại .”
    [  Du Tử Ngâm - Đường Thi .]

             
                                                              Inline image
QUI  KHỨ  LAI  TỪ

Mảnh trăng già chênh chếch đầu non
Trăng úa vàng phờ phạt héo hon
Năm tháng buồn giữa vùng cô tịch
Chợt một ngày ngựa nản chân bon
Bao năm rồi ngược xuôi xuôi ngược
Bóng đêm dài che khuất mõi  mòn
Chợt nhìn trăng hồn lên tiếng gọi
"THÔI VỀ ĐI"  Trăng đã lạnh đầu non

Xuân Thi

     LET'S  GO  HOME

The pale moon coming out from the top of the hill
Looks yellowish and weary
Day by day feeling sad in this lonely place
Then one day like horses getting tired from galloping
Back and forth ,back and forth for many years
With dark shadow covers the tiredness
Suddenly look at the moon hearing a voice calling from the soul
" Let's Go Home "  The moon looks colder at the top of the hill.




VỀ CHỐN KHÔNG TÊN
Heo may về giữa đầu Thu.
Đưa người đến chốn mịt mù không tên.
Mây trời lãng đãng chiều nghiêng.
Ngàn năm trôi mãi trong niềm phù du.
Thì thôi gom chút sương mù.
Lấp đầy cõi mộng cho dù rỗng không.
Thì thôi ôm hết mênh mông.
Theo hồn thu hẹp ngàn trùng biệt ly.
Từ đâu là chốn ra đi.
Từ đâu là cõi trở về xa xăm.
Hỏi thầm vận mạng hỏi thầm.
Tiếng đau buốt lạnh mấy tầng hư không.
Ra đi mây nước mênh mông.
Quay nhìn bến cũ giòng sông ngậm ngùi.
Ra đi về chốn mai sau.
Có nghe giọt lệ rơi mau bên trời.
Ra đi về chốn mù khơi .
Những chiều sương khói trông vời dáng ai .
"•• Dạ đài cắt mặt khuất rời ••"
Khúc ca bạc mệnh cho người năm xưa .
Gió thu hiu hắt song thưa.
Nhớ thương ai đó mà chưa võ vàng.
Nắng thu chịt chiếc khăn tang.
Trên cành lá úa ngỡ ngàng hương thu.
Heo mây về giữa đầu thu.

Tiễn người về chốn mịt mù không tên.

Một Mình Với Biển  /  Alone with the Sea  By Xuân Thi


Trùng Trùng Duyên Khởi:

       Có sóng vỗ vào bờ
       Có sóng về ngoài khơi
       Vòng tử sinh muôn thưở
       Bao giờ sẽ nghĩ ngơi.
 A multitude of opportunity:
       There are waves rolling to the shore.
       There are waves going back to the ocean.
       An endless circle of life and death.
       When is it going to rest?

 Bồ Đề Tâm:
       Biển bao la tình Mẹ
       Biển tràn trề nguồn sóng
       Thầm lặng và mênh mông
       Vô lượng tâm nghìn trùng. 
The Bodhicitta: (Bodhi Mind)
       Ocean, full of Mother's Love.
       Ocean, overflowing with waves,
       Quietly and immensely.
       An immeasurable unlimited mind.

  Vô Tư :

       Kỷ niệm ngày ấu thơ
       Dấu chân mờ trên cát
       Sóng xoá tự bao giờ
       Hồn còn in chân nhỏ
Carefree
       Childhood memories.
       Unclear footprints on the sand.
       Erased by the waves unnoticed.
       Little footprints are still in the soul.

  Vô Ngã:

       Trăng thanh và Biển xanh
       Đêm ngọt ngào tình tự
       Biển mịt mờ cuồng nộ
       Tâm quay về hư vô.
Selflessness:
       Blue moon and blue ocean.
       Night as sweet as love.
       Ocean unclear and unsettled.  
       Mind turns back to nothingness.

  Vô Thường:
       Trên lớp sóng triền miên
       Sắc màu thay huyền ảo
       Trên bờ cát ưu phiền
       Sóng về vui lao xao...
  Impermanence:
      On many endless layers of  waves.
      Colors change into illusion.
      On the unsettling, sorrowful shore
      Waves bring back happy, cheerful sound.





14xuanthi --- lt1

Làng Tôi

"...Làng Tôi có Cây Đa cao ngất từng xanh..."
Bài hát "Làng Tôi " của Chung Quân với tôi thật dễ thương , thật dịu dàng như một cánh bướm phân vân chập chờn trong mảnh vườn hồn thơ ấu.
Cho mãi đến hôm nay giữa những phút giây êm đềm hay gập ghềnh của cuộc sống , từ trong tiềm thức âm điệu của ca khúc này lớn dần trong hồn tôi vỗ về và vực tôi đứng dậy...
Tôi sinh ra trong một thành phố ven biển , những bóng dừa những tiếng sóng đã nuôi tôi khôn lớn. Nhưng rồi phải tất tưởi bỏ ra đi khi chưa thu góp được hết những nét đáng yêu của vùng đất đã cưu mang tôi đó.
Qui Nhơn của tôi không có " Cây Đa cao ngất từng xanh" . Chỉ có một cây me sum sê đứng ở góc phố, cũng đủ để gọi tên " Ngã Tư Cây Me " cũng không có " Con sông lờ lững vờn quanh hay đồng quê mơ màng..."
Qui Nhơn chỉ có bãi cát vàng viền quanh biển xanh nghe sóng vỗ thiên thu .
Không hiểu sao, những hình ảnh chưa hề quen biết trong ca khúc " Làng Tôi" cũng đã làm tôi rung cảm thật lòng và tình quê hương dâng lên bát ngát .
Tôi cũng đã rưng rưng nước mắt khi hát thầm thì " Nhưng than ôi , có một chiều thu lá thu rơi .."
Hình ảnh quê hương của một miền quê đất Bắc đã chuyển hoá trong tâm thức tôi thành một biểu tượng thiết tha của hoài niệm. Và riêng tôi là một chìa khoá đã mở cánh cửa đi vào thiên đường tuổi thơ.
Một kỷ niệm không phai gắn liền bài hát làng tôi với thời năm xưa của tuổi măng tơ.
Ngày đó... Trong kỳ thi tuyển vào đệ thất trường công học trò phải đọc một bài học thuộc lòng hay một bài hát . Lũ trẻ thường nghĩ phải hát thì " le " hơn là học thuộc lòng, nhưng với tôi " thi hát " thì tôi có quá nhiều đối thủ .
Coi nè ! trước tôi có con Vân Chi hát thật dẽo bài " bạn ơi... Quan Hà xin cạn chén ly bôi.." Nó oằn nó èo đến chảy nhựa như giọng hát Chế Linh.
Coi nè ! Con Lan đen , nó dậm chân dơ tay như thể đi lính khi hát " cô gái Việt "
Khi đến phiên tôi , tôi đã thấy hơi khớp muốn định chọn học thuộc lòng. Tôi đã sữa soạn đọc bài thơ

     -Trường học làng tôi ở cạnh đình "
       Một trường ba lớp vẽ xinh xinh
       Trước trường có mấy cây đào lớn
       Thường quyến lòng tôi những cảm tình
(Tôi sẽ chép nguyên bài thơ cho các bạn để làm kỷ niệm)

     - Trường tôi mặt trước ngó ra sông
       Còn mặt đằng sau ngó quãng đồng
       Phía ấy thầy tôi thường hỏi hướng
     Tôi vòng tay đáp " Dạ phương Đông "      
   - Thầy tôi tầm thướt mãnh và cao
       Đôi mắt long lanh má nhuộm đào
       Mái tóc hơi quăn cằm hơi nhọn
       Nụ cười thường lẫn tiếng khao khao
   - Bạn tôi cùng lứa tuổi đầu xanh
       Sớm tối chăm lo chuyện học hành
       Mỗi lần trống dục vang trong nắng
       Mẹ tôi khẽ bảo bước nhanh nhanh
   - Bao năm xa cách mái trường quê
       Tôi thấy lòng tôi những não nề
       Mỗi khi gió sớm về trong nắng
       Trống trường còn dội phía sau đê.
Tôi yêu bài thơ này lắm , nhưng đổi ý muốn hát nên chần chừ mãi. Thầy phải dục
-Trò sẽ hát hay học thuộc lòng?
-Thưa thầy ... Con hát .
Có lẽ thấy tôi có chiếc nơ trên đầu và chiếc áo đầm xòe ca rô hồng chắc là "Cute" lắm , thầy lại nói ...
- Gắng hát cho hay đi .. Mai sau làm ca sĩ .
Cái máu hay cãi của "Nẫu " lại nổi lên
-Thưa thầy ! Ba con không muốn con làm ca sĩ
- Làm ca sĩ có sao đâu , thôi cứ hát đi.
Tôi vẫn bướng bỉnh tôi lập y chang ba nói
-Ba con hay nói xướng ca vô loại ạ !
Nhưng thầy chỉ tủm tỉm cười
-Được rồi , hát đi .. Hát bài gì
-Thưa thầy bài " Làng Tôi ".
Có đoạn hồi hộp quá quên mất mấy chữ, tôi không " care" cứ ứ .. ừ.. ư đại .
Thầy phải nhắc
"-Quê tôi là bao niềm yêu thương .
-Quê tôi là bao nhớ nhung se buồn
- Là bao vấn vương tâm hồn người bốn phương "
Thầy hát nho nhỏ theo tôi, mắt thầy mơ màng còn như muốn khóc, thầy ngồi lặng im để tôi phải nhắc
Thầy... Thầy cũng biết bài hát này à ...
Thầy mĩm cười với tôi
"Nhiều người Bắc rất thích bài này "
Tôi sướng quá, thầy cũng thích bài này cho tôi tỉnh táo hơn. Thầy hỏi
-Trò ở " Làng " nào?
-Thưa con ở Qui Nhơn
-Qui Nhơn làm gì có cây đa cao ngất từng xanh
-Làm gì có sông sâu lơ lững vờn quanh...
Máu phản kháng của tôi lại nổi lên
-Thì con tưởng tượng ..thầy à ! Cây đa chắc là đẹp lắm
-Ừ đẹp lắm ,..Thầy cho trò bảy điểm.
Máu Nẫu hay cãi hay co lại nổi lên và tôi phụng phịu vùng vằng
-Thưa thầy bài "Làng Tôi "của con hay hơn "Cô Gái Việt" của con Lan
Thầy kiên nhẫn giải thích
-Con Lan nó hát có điệu bộ nên nhiều điểm hơn
-Nhưng bài hát của con "buồn" không cách chi để con dơ tay dậm chân như lính được
-Ừ thì có buồn thật ! ..Thôi thầy cho tám điểm như con Lan.
Câu chuyện trở nên gây cấn hơn khi con bạn thân Bắc Kỳ muốn kiếm điểm với thầy thêm , từ cuối phòng hắn chõ mỏ lên
" Thưa thầy con Xuân thường hát ghẹo tụi con
Ông thầy nheo mắt nhìn tôi
" Hát ghẹo như thế nào? Hát lại thầy nghe xem
Tôi lúng túng không biết xoay sở ra sao ,vì chính Mẹ của thầy từng là nạn nhân hát chọc ghẹo của bọn tôi
Vẫn cái tật nghịch phá tò mò như mọi đứa trẻ khác , tôi đã qua nhà thầy nhìn trộm một bà già, trùm khăn đen sùm sụp, miệng nhai bõm bẽm không ngừng , thỉnh thoảng nhổ ra một búng máu đỏ tươi " eo ơi ghê quá!" Tôi phóng về nhà nói với chị vú
-Chị Hoa ơi ! Tui thấy rõ ràng một con ma cà rồng đang hút máu người ! Sợ quá.. Sợ quá.
Thế rồi lủ nhóc trong xóm theo tôi đi rình con ma cà rồng
-Thấy chưa .. Thấy chưa ! Con ma đang khạc ra máu đỏ lòm lòm .
-Sao không thấy nanh nhọn?
-Nhưng răng lại đen thùi thùi kìa
Rình trộm nhiều lần mà chẳng thấy con ma cà rồng cũng không hung tợn chút nào mà còn có vẻ hiền nữa chứ, lũ trẻ hết sợ lại còn mon men đến gần bà.
Không biết từ đâu lũ trẻ học được câu hát vè luôn mồm hát theo
         Bà già Bắc Kỳ
        Ăn rau muống nuộc
         Ông giời bắt tội
         Răng đen thùi lùi
                 Ha...ha...ha
Lũ nhóc hát lui hát tới trước mặt bà mà chẳng thấy " con ma" nổi giận mà còn cười hiền từ bà nói với lũ trẻ
... Rau muống nuộc ăn " nành " "nắm" đấy.
Hát chọc mẹ thầy thế nào rồi cũng có lần thầy nghe được.
Bây giờ thầy nhắc khéo.
" Hát đi...Bà già Bắc Kỳ ăn rau muống nuộc ấy mà ! "
Mặt tôi lúc ấy chắc đỏ rầng... Tôi nghĩ thế nào cái 8 điểm trên mười cũng trở thành hai hột vịt lộn
"Con Lan đen lại chõ mồm thêm
"Thầy à , con Xuân còn hát nhạc Trịnh Công Sơn chọc nữa đấy ! "
Thầy lại nheo mắt nhìn tôi . Nụ cười thầy vẫn hiền
"Còn biết hát nhạc Trịnh Công Sơn nữa cơ à !
- Con hát đi thầy cho thêm điểm".
Lũ nhóc trong phòng cũng nhao nhao lên
" Hát đi ! Hát đi !".
Lúc ấy con bé nghịch ngợm, nhanh nhẩu đoản, tính " tom boy" trở về trong tôi... Tôi vung tay múa chân chỉ chỏ điệu bộ theo câu hát.
"-Từ Bắc vô Nam tay cầm cái cây , tay kia cầm sợi giây..ừ ..ứ..ư..ừ..! "
Lũ nhóc hát theo cười reo sặc sụa. Thầy cũng cười vui lây , và cũng lắc đầu ngán ngẫm lũ trẻ vô tư.
Và tên Xuân vần X được nằm cuối theo danh sách thí sinh .
Chấm dứt buổi thi vào đệ thất , cũng chấm dứt buổi tuyển lựa ca sĩ có một không hai của đời tôi bên các bạn.
Chưa kịp vòng tay cúi đầu, thi xong tôi nhảy tung tăng lao về phía cuối lớp bên đám bạn .
..nắng tràn hào quang và tiếng ve cuối hạ cũng tràn ngập không gian .
Cho tôi được cắt xén đi một khoảng không gian và thời gian khá dài để nói nốt câu chuyện thi hát ngày xưa ....
Tôi gặp lại thầy khi tôi đã lớn khi nào không hay, thân thể tôi đã trọn vẹn những nét cong và mái tóc đen dài đã thật bồng bềnh vương vấn, chỉ còn có tôi mới hình dung được cô bé ngây thơ ngày trước , và chắc chỉ có thầy không quên buổi chấm thi hát đậm nét hồn nhiên của trẻ thơ đậm lòng yêu trẻ của thầy giáo .
Tôi đã gặp lại thầy trong khoảnh khắc hoang mang nhất của tháng ngày đầu tị nạn .
Mỗi chiều người tị nạn tụm năm tụm ba ở bờ biển lởm chởm một vùng đá xám của đảo Wake . Nghe đây có nhiều rắn biển rất độc, và nước biển nhiễm nhiều phóng xạ nên chẳng có ai dám mon men đến gần bờ nước .
Tôi thường đứng hàng giờ một mình trên ốc đảo đó, nhìn những con cua màu đỏ tươi lễ mễ ôm theo nó chiếc vỏ ốc làm nơi tạm trú. Người ta gọi chúng là những con ốc mượn hồn . Tôi đã chợt thấy mình như thân phận những con ốc mượn hồn trên mảnh đất tị nạn ...
Một buổi chiều từ trong đám đông , tôi nghe tiếng gọi .
- Xuân...
Tôi giật mình
- Thưa Thầy...
-Em đi được cả gia đình không ?
- ....Dạ ! Còn thầy và Mẹ thầy thì sao
-Chỉ mình tôi thôi . Mẹ tôi vừa mất cách đây vài tháng .
Một thoáng rất nhanh , nhưng rất đau buốt trong tim hình ảnh bà Bắc Kỳ ăn rau muống nuộc , choáng ngập cả hồn .
Tôi đứng lặng yên nghe thầy trò chuyện , như kể lể cho chính thầy .
-Tội nghiệp cho Bà chỉ muốn trở về chết ở quê Cha đất Mẹ ngoài Bắc . Chừng như Bà không muốn có thêm một lần di cư , nên đã chọn nằm xuống trong lòng đất Qui Nhơn .
Trước đây hai mẹ con thầy chỉ nghĩ rằng sẽ tạm ngừng chân ở Qui Nhơn rất ngắn thôi , sẽ vào Sài Gòn ở cùng bên bà con và không ngờ Qui Nhơn , học trò Qui Nhơn dễ thương đã cầm chân hai mẹ con đến mấy chục năm trời.
Bây giờ Qui Nhơn lại giữ thân xác của Mẹ Thầy..
- Chỉ tiếc một điều . !
- Qui Nhơn không có cây đa cao ngất từng xanh cho hồn Mẹ Thầy nương náu.
Tôi muốn nói với Thầy
" Nhưng Qui Nhơn có tiếng sóng vỗ muôn trùng , ru hồn Bà giấc ngủ ngàn thu .."
Trước khi chia tay Thầy có nói .
"Cảm ơn em và bạn bè em đã làm cho Mẹ Thầy Bà Bắc Kỳ ăn rau muống nuộc bớt cô đơn với chuỗi ngày sống ở Qui Nhơn..
   Tôi là người cuối cùng còn đứng lại trên bờ biển, miên man nhìn góc trời khói sóng cố tìm về hướng quê hương khuất bóng hoàng hôn, ở cuối chân mây đó ,tất cả vùng trời đó ,là Làng Tôi và ...nơi nào cũng có những cây Đa cao ngất từng xanh...
                         ***   Quê hương khuất bóng hoàng hôn
                         *** Trên sông khói sóng thêm buồn lòng ai.   ( Tản Đà ) .
Xuân Thi.
Xuanthi299@yahoo.com



 Xuân Thi  33
Nhạt Nhòa (xt33)
xuan thi

My Village

" ..My village has a banyan tree that reaches to the blue sky.."
The song "My Village" by Chung Quân to me is so cute, as gentle as a butterfly that hesitantly appears or disappear in the garden of childhood.
Until today, amid the serene or rocky moments of life, the melody of the song comes out from the unconscious state of the soul to console me and raise me to my feet.
I was born and grew up in a city along the coastline. The shadows among the the coconut trees and sound of the waves raised me up.
My Qui Nhơn did not have "the banyan tree that reached to the blue sky". There was only the tamarin tree full of leaves in a downtown corner but enough to have the name "the tamarin intersection". Also there was no river halfway running around, nor the dreamy field. Qui Nhơn only had the yellow sand beach that bordered the blue ocean and listen to the sound of the flapping waves forever.
I don't know why those unfamiliar images in the song "My Village " could really make me so moved. A country love immensely rose high in me.
There was a time I got teary eyes when I quietly sang the song. "..But alas! there was one autumn evening when the leaves were falling.."
The homeland images of a rural area in the north has become an earnest symbol of memory in my consciousness. To me it is a key to open the gate to my heavenly childhood.
An unfading memory has connected the song My Village to the olden years of my young age.
That day...when we had an entrance test to the 7th grade the students had to either recite poetry or sing a song.
The kids thought that singing made them look better but to me I would have too many rivals in the singing contest.
Let's see ! Sitting in front of me was Vân Chi who sang so smoothly " My friends... Quan Ha wants to drink up to say goodbye" She raised her voice up and down as the singer Chế Linh did.
Let's see ! Lan the black Skin who stamped her feet and raised her arms as if she joined the army when she sang the song " The Vietnamese girl".
When it came to my turn I was a little scared, I wanted to recite a poem that I planned:
   - My Village " was next to the communal house.
     With three nice classrooms
     In front of the school was a big peach tree
     That gave me a nice feeling.
(I copied the whole poem below for you friends as a memorial)
   - The front of the school faces a river
       Its back looks to a green field
       A direction my teacher often used to quiz us
       I folded my arms answered the East.
   - My teacher was thin and tall in size
     With sparkle eyes and rosy cheeks
     Curly hair and pointed chin
     Coarse voice was mixed with his laughs
   - My friends whose young age the same as mine
     Day and night diligent with their school work
     Every time we heard the drum sound echo in the sunlight
     My mom gently urged me to walk faster
   - After years being away from the village
     A sorrowful feeling arises
     Whenever the wind came back in the sunlight
     The school drum still echoed from behind the dam.
I really loved this poem but I hesitated because I changed my mind and wanted to sing instead. My teacher had to urge me:
- Are you reciting or singing?
- Teacher, I am going to sing.
Perhaps when seeing me so cute in the pink plait dress with a bow on my hair that, he said:
- Try harder, you could be a singer some day.
The "Nẫu" argumentative blood in me was ready to fight.
-Teacher, my father doesn't want me to become a singer.
-What's wrong with being a singer? Go ahead and sing.
I stubbornly repeated what my father said.
- He said " Singers have no class".
My teacher quietly smiled :
- Ok, sing! What song are you going to sing?
- Teacher, it is " My Village "
I was so nervous that I forgot some of its lyric but I don't care just humming ..ứ..ừ..ư..!
My teacher prompted :
" My village is where love is"
   My village is where there is sad nostalgia
   That holds the hearts of many people who moved away"
He softly sang along with me. His eyes seemed like dreaming and about to cry. He quietly sat there until I said:
-Teacher, you know this song too?
He smiled and said to me:
- Many people who came from the North like this song a lot.
I was so happy, the fact that he liked this song made me more alert.
He asked me :
-Where is your "village" ?
- I live in Qui Nhơn.
- There is no banyan tree that reaches to the blue sky in Qui Nhơn.
There is no river that runs halfway around either.
My stubborn blood once again objected:
_Teacher, it is in my imagination. The banyan tree must be pretty.
-Yes, very pretty. I gave you 7 points.
The "Nẫu" blood in me urged me to argue again, I made my face:
-Teacher, the song "My Village " is better than Lan's " The Vietnamese girl".
He patiently explained:
Lan sang the song with movement, that's why she got more points.
- But my song is so sad, I could not stamp my foot or raise my arms like a soldier.
- Yes, it is truly sad. I give you 8 points points like Lan's.
The situation became more intense when my Northern best friend also wanted to gain favor from the teacher. She said:
- Teacher, Xuân likes to sing a song to tease us.
My teacher winked his eye and said:
- How did you sing to tease them. Let me hear it.
I was embarrassed and did not know how to react because it was his mother who was also a victim of our singing tease.
Like any other children who like to tease and with curiosity I came over to my teacher's house and stealthily watching an old woman wearing a black shawl. Her mouth never stopped chewing. Once in a while she spitted out fresh blood. "Ew! Awful!" I ran fast to my house and told to my nanny: Sister Hoa, I saw a vampire sucking blood, it was so scary..scary.
And then other kids in my neighborhood followed me to be on the watch for the Dracula.
-Do you see ? Do you see? She's spitting out the red blood.
-Why don't we see her sharp teeth?
-Her teeth are so black?
After many times on the watch, they did not see any cruel vampire but a nice and sweet woman. The kids were no longer afraid of her. They got closer to her.
I do not know where they learned the song but they kept singing:
               Bà già Bắc Kỳ
               Ăn rau muống nuộc
               Ông giời bắt tội
               Răng đen thùi lùi
         Ha...ha...ha
The kids sang the song many times, walking back and forth in front of her house but the "vampire" never got angry. She gently smiled at them and said:
- Eating the water spinach is good for your body.
Sooner or later the teacher would find out that we teased his mother.
Now he cleverly mentioned about it.
- Sing! the Northern woman eating the water spinach..
My face at that time perhaps turned red. I thought my 8/10 points would probably become "two duck eggs".
Lan the Black once again adding to it.
-Teacher, Xuân also used Trịnh Công Sơn's song to tease.
The teacher winked his eye again, his smile was still gentle. He said:
-You also know Trinh Cong Son songs too ? If you sing again I'll give you more points.
The other kids were all talking at the same time.
-Sing! Sing!
I became an active, mischievous tomboy again. I raised my arms and legs dancing according to the song. "From North to South, one hand holding a stick and one hand holding a string... ừ.. ứ..ư..ừ.!
The kids were laughing so hard until they got choked .. and my teacher were also having fun with them. He shook his head, gave in to the children's innocence.
..And Xuân's name started with X was at the end of the list of the students who took the test.
The entrance examination was ended and also the singing contest, the one and only in my life with my friends.
Without bowing to the teacher, I danced and ran to the end of the classroom to be with my friends.
.. The sunlight overflowed the whole area like a halo and also the sound made by the cicadas at the end of the summer...
I would like to cut off a big piece of space and time of my life here in order to continue the story about the singing contest.
I met my teacher again when I had grown up without even noticing it. My body had a full figure with curve, my black hair was long and bobbing. Only me could imagine the image of the little innocent girl of the old time, and perhaps only my teacher who could never forget his role as a judge in the singing contest with his young and innocent students that he had dearly loved.
I met him again at a time of the most confusion in my first days of being refugees.
Every afternoon the refugees gathered in groups of 3 or 5 people on the shore full of gray pebbles of the Wake island. It was told that there were a lot of poisonous sea snakes here and the sea water was contaminated with radioactive substances, so no one dared to come close to the water.
I often stood for hours by myself on that island, looking at the red crabs carried with them the shells that were used as their shelter. They were called the hermit crabs. Suddenly I felt like I were those hermit crabs living on the refuge land.
One afternoon I heard someone call my name from the crowd.
-Xuân...
I was startled : Teacher !
- Were you here with your family?
- Yes, how about you, Teacher? How is your mother?
- Only me, my mother passed away a few months ago.
Only a short moment but I felt a sharp pain in my heart, an image of the old woman eating the "rau muống nuộc" (boiled water spinach) overflowed my soul.
I stood there quietly listening to him telling his story as if he was talking to himself.
-Poor Mom, she only wanted to come back to the North to die in the land of her father and mother. It seemed like she did not want to emigrate another time, that was why she chose to lie down in the land of Qui Nhơn.
At first they both thought that they would only temporary stay in Qui Nhơn for a while then move to Saigon to live with relatives but they never expected that Qui Nhơn and its lovely students had kept them there for decades.
Now Qui Nhơn also kept his mother's body there too.
- Unfortunately, one thing is missing.
- Qui Nhơn does not have "the banyan tree that reaches to the blue sky" for her to shelter.
I wanted to tell him :
- " But Qui Nhơn has the sound of the forever flapping waves that can lullaby her into the eternal sleep.
- Thank you and your friends for making my mother, a Northern woman eating "rau muốn nuộc" , feel less lonely during the days living in Qui Nhơn.      
     I was the last person still standing on this shore continually looking at a corner of the grayish sky, trying to look forward to the homeland far beyond the sunset horizon where there was my village and ..everywhere there always was a banyan tree that reached to the sky...
                                     *** Quê hương khuất bóng hoàng hôn
                                     *** Trên sông khói sóng thêm buồn lòng ai. (Tản Đà)



Về Chốn Không Tên        
Heo may về giữa đầu Thu.
Đưa người đến chốn mit mù không tên.
Mây trời lãng đãng chiều nghiêng
Ngàn năm trôi mãi trong miền phù du.
Thì thôi gom chút sương mù.
Lấp đầy cõi mộng cho dù rỗng không.
Thì thôi ôm hết mênh mông 
Theo hồn thu hẹp ngàn trùng biệt ly.
Từ đâu là chốn ra đi.
Từ đâu là cõi trở về xa xăm.
Hỏi thầm vận mạng hỏi thầm.
Tiếng đau buốt lạnh mấy tầng hư không.
Ra đi mây nước mênh mông.
Quay nhìn bến cũ giòng sông ngậm ngùi.
Ra đi về chốn mai sau.
Có nghe giọt lệ rơi mau bên trời.
Ra đi về chốn mù khơi.
Những chiều sương khói trông vời dáng ai .
...* "  Dạ đài cách mặt khuất lời ."
Khúc ca bạc mệnh cho người năm xưa 
Gió thu hiu hắt song thưa .
Nhớ thương ai đó mà chưa võ vàng .
Nắng thu chít chiếc khăn tang .
Trên cành lá úa ngỡ ngàng hương thu .
Heo may về giữa đầu thu .
Tiễn người về chốn mịt mù không tên ..

Back To The Nameless Place

In the beginning of Autumn.
On a cold and dry windy day. 
We came to see you off. 
To a dimmish and nameless place.
Patches of cloud flying slowly in the late afternoon.
Been for thousand years in the uncertain place.
There is nothing to do but collecting some fog.
To fill up this dreamy but empty place.
Gathering its immensity to follow the soul.
To shorten the miles away separation.
From where is this arriving place.
From where is this far away destination.
Quietly ask the fate, quietly ask
The crying pain coldly penetrating many layers into the unreal space.
Leaving behind the vast water.
And the old dock by the river with regret and sadness.
Going away to the tomorrow place.
Somebody hear the falling tears from the sky.
Going away to the foggy place.
With only a vaguely shape seen in the smoky evening.
And an old song for the unlucky fate.
..*."Dạ đài cách mặt khuất lời." (*)
Cold autumn wind sadly goes through the fence gate.
A yearning for someone but not in a withering shape.
With a mourning headband in the sunny autumn afternoon.
On the trees, yellow leaves are amazed by the fragrance.
From the cold wind that come for the start of the autumn.
                                        Seeing someone off to the nameless blurry place.

Autumn and My Manifestation        
                       Translated by Xuan Thi

Listening to the endless fading, I knit my eyebrows.
The saddened evening is still lingering in the autumnal cold breeze.
Life is long enough for the soul to turn restlessly.
What is autumn without the falling yellow leaves?

I became awake when the cold night was about to end.
The fallen leaves were kissing the gentle wind.
The night is too long for not loving and missing
The loving times spent with the heart in ecstasy.

I come back leaving behind all my dreams.
Passing the streets in the cold that penetrate the thin shoulders.
Fading away conceals its true first love.
The unending and longing love that lasts forever.

The autumn garden is full of freshly golden leaves.
Old lover's eyes hidden from behind the shadow of the cloud
Somewhere from the uncertainty far away someone just arrived
Autumn lake reflects the flying cranes

Sunlight dropped on the autumn leaves makes me cry.
Does it make the cloud sad seeing the lessened leaves?
Lonely life is singing the lullaby to the sand and dust.
This autumn is a reminder of someone's silhouette.

Aged leaves turn yellow on the trees.
Then they fall down leaving branches alone.
Trees miss their leaves on the blue windy days.
When the autumn goes back to its sky, then who will miss the essence of poetry?


ĐỐ AI

Đố ai tìm được TÂM mình

Để ai thấy được TÂM TÌNH của ai
SẮC KHÔNG chẳng phải là hai
Để ai thấy được cuộc đời Giai Không
Đố ai thấy được Mênh Mông
Để ai thấy được Cõi Lòng Không tên
Đố ai xóa được Vô Minh
Để cho cái Ngã hiện hình Tánh Không
Đố ai Tâm Thức mấy dòng
Giác Quan Năm Lối nối vòng Tử Sinh
Đố ai tìm thấy TÂM KINH
Để cho Bồ Tát "Sang Bờ Bên Kia"
"GATE..." Câu Chú nói gì ?
Để cho Bồ Tát chuyên trì Hạnh Tâm
Đố ai tìm được Chân Không
Đi vào Đại Địnhtìm "Tam Bồ Đề"
Đố ai nhặt được Từ Bi
Để cho Bồ Tát chẳng vì điều chi
Đố ai Trí Tuệ phát huy
Để Bồ Tát Hạnh ra đi cứu đời
Đường Tu trọn vẹn đến nơi...

KUNG AN


Who can find his own inner self,

For him to see his intimate feelings,
Form and emptiness are not two.
For him to see that life itself is nothingness.
Who can see the immensity.
To understand his unnamed inner self.
Who can erase ignorance,
To let ego appear in its original mind.
Who can tell how many streams of knowing state are there,
The five skandhas that connect death and life.
Who can find the Heart Sutra ? *
So that a bodhisattva can " go to another shore".
"GATE" - What does the mantra say?
Let bodhisattva be diligent in finding his mind.
Who can encounter the true Mind,
To look for the" Three Buddhas" in Shamadi. *
Who can pick up Compassion,
To let Bodhisattva be on emptied mind.
Who can expand the Awakening ?
Let Bodhisattva's virtue be sent out to save mankind.
The Way to a full enlightenment is near. 

Unmindful or Not  by Xuan Thi 


He was quietly walking with his face looking down...

I quietly followed him.  He walked faster, I stepped on the accelerator a little bit more.  Suddenly he disappeared around the corner. I depressed the accelerator again and caught him.  The anger was boiling inside of me!  I mumbled a kind of language that is not mine...a tart language that I've learned from a Northern girl friend. A wailing sound came out between my teeth. "You will know what I can do ! That little devil ! I am going to tear your body into pieces. I will find your house, call out your parents to revile them.. to make you stop your insolence..."

He bewilderingly crossed the street and disappeared into a small alley next to the house.

I closed the car door and hurried to the house to ring the bell.  A white American appeared, as large as a giant covered most of the door frame and I could only see his belly button.  My resolution to pay back and my anger deflated as a flat tire. My scant vocabulary of English in my head also disappeared but perhaps a few traits of anger still lingered on my face.  This big American man on the contrary had a very gentle smile.  He softly asked me.

- Hello, ma'am.  Is there anything wrong?

I stammered.
- That little boy... That little boy in this house..
- Brian? What about him?
- He is very insolent...he uses bad words.
- But what did he say?
I tried to gather all my courage to say the 2 words that I had never said in my entire life.  I embarassedly shouted:
- You....!
- He saw me at the store and for no reason he cursed at me like that.
He turned his head inside the house and said a few words to the boy and then suddenly burst into laughter.
- Now..I understand, I understand now..
- Why are you laughing? My voice became irritated.
- I am sorry ma'am, and please forgive Brian also.  In fact he didn't know what he was saying. He just mimicked what I said as a parrot.
- Mimicked you!  You know Vietnamese?
- Yes, ma'am. I am a Vietnam veteran.  When I was in Vietnam my Vietnamese friends used to call me "Mr. Rice".
I tried to stopped myself from laughing. 
- Why are you laughing? 
- I just translated it in my head. "Ông Gạo", no wonder why they sent you to Vietnam.
He still smiled kindly.
- I want to explain to you why Brian said those 2 words but it is a long story.  Can we talk tomorrow afternoon at the school PTA meeting?

* * *

By the end of 1977 my family moved from San Jose, CA to Gettysburg, PA and in a year, we moved again to Larned, pronounced "Lạt nét", in Kansas. Just the name alone does not sound like anything.  It sounds like a verb in the fast tense form rather than a noun. The only thing about this city that people are proud of  is that if you want to find it on the map, you just draw two diagonal lines crossing each other, the city of Larned is right at the center of the meeting point.  It is better to call Larned a town. In this place, there are only a few green lights and red lights at the main intersections.  There is one supermarket Dillons, a pharmacy, post office, City Hall, one library, one bank, one McDonald, Piazza Hut, one ice cream store, one Seven- Eleven, one donut store, a bar and the most famous tender,barbecued beef steaks of Kansas...convenient enough for a town with the population of 3,000 people (at the time that we just moved there ). And the most spacious house of the town is the funeral home. Looked at that luxurious building splendidly bright under sunlight in the afternoon, Chị Lê said without thinking:
- Miss, If we have to die here, at least we have a nice tomb to rest.
I said :
- It will never happen, we only live here temporarily.
The windstorm caused by the influx of massive refugees have blown our family to this place, because my husband had found a job here in a mental hospital.  I forgot to add another thing to be proud of is that right here and only in Larned, locates the largest or the 2nd largest mental hospital in the USA.  The number of its patients inside is almost the same as to the number of its population outside the hospital, Larned Mental Hospital. It is a seal deeply absorbed into the souls of a not too small number of more than 30 families of Vietnamese refugee doctors who had stopped over here in their first step to establish their career.  And my family had the happy days full of memories that make one feel melancholy every times they are remembered. 
When I described Larned, it sounded like I have said something betrayal, unexpected. But no, it is not true.  I lived here for 27 years, I cannot be a person who is easily ungrateful.
     On the first days when we moved here, the people of Larned welcomed us in the manners of protection and assistance that have already been in the souls of the civilized Americans who founded this country.  The people of Kansas and Oklahoma who were named "the Sooners" were the first ones who came and settled here.  They did not care much for the bright sunshine on West coast. They quietly maintained their valuable traditions here that include their religious faith and the neighboring love.
     It was their religious faith that caused my husband's friends somewhat miserable because all the liquor stores were closed on Sundays and these liquor worms had no other way to spend times, to forget their sadness in those lonely days. I have to stop because my eyes have started to feel warm...pieces of loving memories about those who has left their fun games passing by in my heart...the Army paratrooper doctor, To Pham Lieu, Thuy's husband, a hero of the Charlie mountain hill.. who had stopped over but then stayed forever...on this foreign place. What have left in our heart is the satisfying laughter of the crazy one after each gulp of the bitter wine... "I am not dead, I just gave up the game last night.."
    Human love is also a strong character in this place.  They opened their arms to welcome us, their eyes showed a little bit of curiosity and somewhat empathy and concerns. To them we were the living witnesses of a terrible war. Their good deed  was meant like they were softening our pain, our misery.
On the days that we first moved here, every morning, chi Lê found a grocery bag full of foods and canned food. She hurried in and said:
- Miss, somebody left food in the front of our house.
She was the kind of person who worried a lot and thought things ahead of her.
- Did they put poison in our food? 
After that those foods were put aside in the corner of the kitchen, untouched until the day I met Mr. Rice in the PTA meeting and I realized I had been a dull- head and as suspicious as Tao Thao.

* * *


That night, at the meeting at school, Mr. brought me a cup of coffee and a donut when he saw that I was too shy to go get the food and drink at the table.  He talked to me about Vietnam. Then, he explained to me why Brian had said those two words innocently.

- You know what? When Brian heard about the Vietnamese refugees settled in this town, he became interested and asked me a lot of questions about Vietnam. He paid much of his attention to your family because you have a son about his age. And when our church had a discussion on how to help the refugees, Brian volunteered to collect the canned food from church and left them at the door of your house. He asked me to teach him a few Vietnamese words to make your acquaintance but I tried to ignore it. To be honest with you, anything related to Vietnam would bring back the grief and the suffering inside of me! and they have been tormenting me for many years after I came back here.  Many times my family has suggested that I should see a therapist.  To them I have a mental problem. Everyday, I walk around the house mumble to myself or sometimes say aloud the two words "You..."
I am sure that Brian has heard me mumbling those words many times.  He doesn't know that I have used these two words as a conclusion for my reasoning about the Vietnam war. They help to relieve my headaches and give me back some peaceful moments in my soul.  
These two words help me let go of my anger every time I have to listen to the lies of the anti- war groups or the irresponsible politicians who tried to secure their seats by the lives of so many people, lives of those who died because of the war.
It was these two words that I learned from the mouth of a Vietnamese. His name is Hai Cuc. I can never forget his family, not because his name is easy for me to remember "hi cook" but the story of his family is a symbol of the lives of the Vietnamese people who have lived through the war.
Hai Cook is just a soldier of the local armed force in an isolated village of the Mekong Delta region. He had a kind and pretty wife and a cute 4 years old son. I knew this family after some field trips for the civil services there.
Like any other families, Hai Cuc's family had only one simple dream which was to have a peaceful life. They did not have to worry about their material life because it was already narrowed down to the lowest level.  Even his method of fighting was also simple. He did not need the military helmet or boots.  All he needed was his gun M- 16 carried on his waist.  He thought he had the ability to protect his wife and son...
There was one time when I was on my leave, I bought a jean jacket from the US for their son, seeing the mother and son so happy has moved me to tears.  They were talking nonstop and the interpreter told me what she said:
- Son, don't grow up too fast, you won't fit into this nice jacket for long.
I told the mother.
- Don't worry, let him grow.  I'll buy him a new one.
Mr. Rice turned his face away to the other side in the dark shadow.  He kept silent for a while and sighed.
- I didn't have another chance to buy him new jacket as I had promised  He died the night after that when the VC attacked his village. The next morning when our unit led the operation to assist them, it was too late. I sat down next to the bodies of the mother and son.  They were clinging to each other on a puddle of blood. The jacket still looked very new.
Hai Cuc was like a person who lost his soul.  He was stomping his feet around in a circle, wailing the words: "You...!..You...!"... His eyes turned red as if blood was about to leak out. They stared fixedly toward the end of the rice field where his enemies were hiding in the night shadow.
The interpreter explained to me the meaning of those two words. It is as mediocre as the swear words used in the US but to me its meaning is much broader than that. How could Hai Cuc have an answer for those "why" questions? Why did his wife have to die? Why did his son have to die? What did they do to deserved such a horrible death? The same with other Vietnamese people in the South of VN who had to endure these devastating occurrences. Many questions have been asked..
Why did the North Vietnamese soldiers have to secretly infiltrate the South to kill their own race? to liberate them? Liberated them from what? These questions continue to bother me making me live in an anxious  state.  The reasoning the excuses from those who intentionally  lied to cover up their schemes, their crimes have forced me to come to an appropriate conclusion, that is to swear at.
Brian often saw me sitting by my self, deep in thoughts and sometimes muttering "You..." He only knows that it is Vietnamese language.  So when he saw you, he innocently used it to make acquaintance.
I cried to myself...this is so absurd.  who is the world would use the words "You...." to make acquaintance? but later on I had to thank those words coming out from the mouth of Brian who has a loving heart and thanks to that, my family has had the friends with whom we could share our thoughts our feeling to lean on. and also those two words has tied our family to this place for these long 20 plus years.

* * *


     Our life was tied more to this town when I opened a small restaurant selling Chinese foods that added a new and exquisite flavor to this place and you can say that it was an appreciation from my family to the people living here. 

When they had some free time, Mr. Rice and his family would visit my restaurant, he would have a chance to release all the feelings kept deeply in his heart and his wound from Vietnam was also less bleeding. 
And Brian, he started to come to this place more often, learning more words from my children like "Chào Ông", "Chào Bà"... and every time we talked about the two words "You...", we were all laughing with a real feeling of happiness.
One time Brian took Chi Le and me to his church to thank them for their help on those days that we first moved here and did not know what to do in a strange place. And on the way back home from the church, Chi Le told me:
- Miss, I want to go to church every day, what do you think?
- You want to become a Christian? The church will be happy to hear that.
I thought she was joking, so I continued,
- That's all right, you really look like a nun
Chi Le seriously explained,
- I found the church has something very similar to the temple, I want to go there to pray to Buddha.
I burst out laughing,
- Oh Heavenly Lord, how can you see a the church as a temple? If you want to pray to Buddha, you can do that at home any time. No body will stop you.
When my sense of humor in me calmed down, I wanted to understand Chi Le more...
A spacious place in church, a quiet and solemn atmosphere, and a faraway sound of the singing prayers were what Chi Le needed.
From then on, every day later in the afternoon when there was fewer people in church, Chi Le went to there to pray to Buddha.  Mixed in the low sound of the prayers to the Virgin Mary was the sound of Chi Le's prayers to Buddha that only her could understand and oly her could hear : "Nam Mô Đại Từ Đại Bi Cứu Khổ Cứu Nạn Quảng Đại Linh Cảm Bạch Y Quan Thế Âm Bồ Tát...".
Chi Le and I have known each other since the days we were still in our country.  I don't know if this was fate or not but Chi Le has naturally became a relative of our family. The love and the care that she gave me was always complete and loyal.
     I still remember the first stage of our life when we came to America, we had to temporarily rent an old and unstable house to live, we were afraid of anything in this strange and unfamiliar foreign place..like in "Con chim kêu cũng sợ, con cá trừng cũng kinh" (afraid of the bird that sings, the fish that stares..) let alone  a large, black American as large as a colossus who entered your house to steal things.  Luckily, we came home early on that day.  when we tried to opened the door, we saw a black American jumping out from the window.  Who would not be afraid in that situation? 
I became concerned after we found out that the screws on the door got loose by the thief,
- What are we going to do if that black man try to break in again?
Chi Le bravely volunteered:
- I will sleep on the couch tonight by the door, with a really big wooden stick.
The whole family burst out to laughing,
- My God, you are so thin, as thin as a toothpick, all that big black man needs is a sneeze and you will be blown on the way to your Quang hometown...
Everyone were trying to joke at the same time,
- That black American when he see you with the wooden stick he would ask you what you are doing with it.
- I would say that it was for making rice cakes.
- No! No! he wouldn't understand it If you said it was for making rice cakes but if you said you would use it to catch a mouse and barbecue it for him then ha! ha! ha! he would run as fast as you can.
The jokes went on, the whole family were laughing until tears were coming out, forgot all about the fear of having a thief in the house or the uncertainty if our future.
The next day I asked Chi Le,
- Last night I heard you saying something in your sleep, what did you dream about? Did you see the black American man?
She did not smile, but instead she said:
- I dreamed about my homeland, Quang. I don't need that black American.
I really loved her when I think about the way she cared for my family.

* * *


More than ten years later, Chi Le became ill.  The times that she went in and out of the hospital for kidney dialysis were more than I could count.  I had to close my restaurant to take care of her.  After that she became weaker and was gone quietly.

Even though she left us in silence, the church gave her a warm funeral service. Because of her daily presence at church, they considered her a faithful member. Buddhist or Catholics, they all loved her because she was gentle and lovable. I wanted to have a look at her, peacefully lying in the opened coffin and to vaguely  find her kind and generous smile amid the Hail Mary prayers and I knew then she was also inciting the Tay Tang Sutra to herself and gently entrusting her faith to the Avalokiteshvara Bodhisattva who has helped her pass through the difficult and rough refugee journey... 

* * * 


This Fall I was thinking of her.  The falling autumn leaves reminded me of the day she departed this life. I went back to this old place to light up a stick of incence on her grave. I also brought from California some sardines cooked in a clay pod that she used to longed for, a taste from her hometown.  I was pulling some weeds and whispering a conversation with her.  The morning sunshine lighted up the magnificent tomb house that Chi Le had once mentioned as an omen..."If I have to die here, at least I could have a nice and peaceful burial place."

- Oh! Chi Le, so now you have a nice grave but I know you wanted to have your ashes brought home.  I wonder how beautiful your Thi Giang river was to you that made you remember and dream about it forever.
I walked listlessly around the cemetery feeling so sad and suddenly I saw a gravestone that I could not believe my eyes.  A tone with the name Brian Rice on it.. dated 2007.  I hurried back to town and go straight to Mr. Rice...rang the bell..constantly. 
Mr. Rice with his crumbrously big size under the frame of the door. He stared at me, I burst into tears..and crying.  He gave way to me to go into the house. I sat on the couch that Brian used to sit and Mr. Rice walked straight to the back yard and sat on the bench by the bamboo bush that our family gave him.  The bamboo was greener, it gave the garden a quietness  of the East and the taciturn atmosphere of a zen master achieving the enlightenment. 
He softly said:
- I knew you would come back because he Vietnames would never abandon the graves. I chosed a resting place for Brian, close to Chi Le's grave so she would have someone to chat to. Brian was very fond of your family, he loved the Vietnamese even the past sufferings that I, his father had to endure during the time that I quietly lived by his side. 
After your family moved away he joined the army and fought in Iraq. His tank was exploded because of a suicide bomber. When his coffin was brought here I knew there was nothing in it.  You know what? I have no longer said the two words D.M since then.  To me with all the things in this world that is nothing worth to say them. A light breeze swayed the bamboo leaves and then returned them to the still position.
I had to say goodbye to Mr. Rice to return to the Wichita airport before the sundown. I secretly knew that fate would make me go back to this place again. 
The long road run deeply to the far end, disappeared into the yellowness of the immense barley fields.  I vaguely saw as if the road was passing through the Gobi desert of thousand years ago when the Buddhist monk had passed by. 
The wind blew over the spacious road, in the afternoon yellow silk- like sunshine causing souls to dream away to the blue ocean where there were the afternoon wind gently lift up the exciting souls of a childhood full of adventurous dreams.
Have you ever thought of a grass that flys away a thousand mile like a ghost grass running away with the wind on the street?
Why suddenly had my life had stopped at Larned for nearly half of my youth? and then continued thousand miles more alone, with the absurd side of life flickering in my soul.
As a girl, a woman, I cannot use the words "You...". Only a smile in my gentle soul, a outlet for my soul is to quietly recite a sutra "........."  Chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách. This sutra has helped Đường Tăng overcame thousand of challenges to get to Tây Trúc. 
Đường Tăng at the end of his life, at least he still had a set of sutra books full of valuable teaching.. but my soul still is a bumpy and difficult road of life with nothing at the end of the road. 

"Chiếc xe trong cõi hồng trần như bay..." (Nguyen Du)


Outside, the sunset is slowly going down.. immensely sad.






“Đi Em”

Nó lầm lũi đi...
 Tôi lặng lẽ bám sát nó. Nó đi nhanh hơn, tôi nhấn chân ga thêm một chút. Nó chợt biến ở một khúc quanh. Tôi rồ ga bắt kịp.
Cơn giận trong tôi phừng phừng !  Tôi lẩm bẩm một thứ ngôn ngữ không phải của chính tôi... Thứ ngôn ngữ chanh chua học từ một bạn gái , Tôi rít lên giữa hai kẽ răng "Mày sẽ biết tay bà ! Thằng ranh con !  Bà sẽ xé xác mày ra từng mảnh. Bà sẽ tìm đến nhà mày. Lôi cha mẹ mày ra để cha mẹ mày sẽ xỉ vả cho mày một trận cho chừa cái tội hỗn láo của mày..."
Nó luống cuống băng qua đường rồi vụt chạy biến vào ngõ hông của một căn nhà.
Đóng cửa xe tôi sấn đến cửa, tay bấm chuông, một người Mỹ trắng thật khổng lồ đứng choáng gần hết khung cửa đi vào và tôi chỉ còn thấy được cái rốn của ông ta...
Cái quyết tâm ăn thua đủ và cơn nổi giận cành hông, chợt xìu xuồng như cái bánh xe xẹp, mấy chữ tiếng Anh lõm bõm trong đầu cũng biến đi đâu mất, có lẽ lúc ấy tôi chỉ còn nét hầm hầm trên mặt.
Ông Mỹ bự con này lại có một nụ cười thật hiền và ôn tồn hỏi tôi.
- Chào Bà có chuyện gì vậy?
Tôi lắp bắp.
- Thằng bé... Thằng bé ở nhà này...

Thằng Brian... Mà sao?
Nó nói hỗn với tôi, nó nói bad word.
- Mà nó nói gì ?
Cố thu hết cam đảm để nói hai chữ mà tôi chưa hề nói trong đời tôi, và tôi luống cuống cố hẻt to lên :
- Đù Ma !                          
Hắn... Hắn gặp tôi ở chợ, khi không hắn chửi tôi như vậy đó. Quay đầu vào trong nhà nói chuyện với thằng nhỏ mấy câu, rồi ông ta phá lên cười.
- Thôi..Thôi ! hiếu rồi, hiểu rồi.
- Sao ông lại cười, tôi hơi gằn giọng.
- Thưa bà, trước hết tôi xin lỗi bà, và cũng xin bà tha lỗi cho Brian. Thật tình nó cũng chẳng hiểu những gì nó nói, và nó chỉ bắt chước  tôi  rồi nói như con vẹt.
 Bắt chước ông? Ông biết tiếng Việt nam hay sao ?
- Vâng Thưa bà ! Tôi là cựu chiến binh Việt Nam, thời gian  khi tôi  còn ở Việt Nam thì những người bạn VN vẩn thường gọi tôi là "Ông Rice".
Tôi cố  giữ để không phì cười.
 - Sao bà lại cười.
 - Vì tôi vừa dịch trong đầu tôi là "Ông Gạo".
 Thảo nào họ gởi ông qua Việt Nam.
 Ông Rice vẫn cười hiền:
- Tôi muốn cắt nghĩa tại sao Brian đã nói hai chữ đó nhưng chuyện còn dài giòng lắm, tôi có thể thưa chuyện với bà chiều mai ở nhà trường trong buổi họp phụ huynh dược không?

* * *

Cuối năm 77. Từ San Jose gia đình tôi dọn sang Gettysburg, PA. Được một năm, thì gia đình tôi lại dọn đi thêm một lần nữa về Larned, xin đọc là "Lạt Nét" ở Kansas. Nội cái tên cũng đủ không giống ai, nó hao hao một động từ thực kỳ là quá khứ hơn là một danh từ.
Niềm kiêu hãnh duy nhất của người dân trong thành phố này, là nếu tìm trên bản đồ chỉ cần gạch hai đường chéo và giao điểm là thành phố Larned.
Đúng hơn phải gọi Larned là một thị trấn, ở đây chỉ có vài đèn xanh, đèn đỏ ở những góc đường chính, độc nhất một siêu thị Dillons, một nhà hàng Mc Donald, một tiệm pizza, một tiệm Subway, một tiệm ice cream, một Seven Eleven, một tiệm donut, một quán rượu và những miếng thịt bò  nướng ngon mềm nổi tiếng của vùng Kansas.. v.v... Chỉ vừa đủ tiện nghi cho một thành phố vỏn vẹn 3000 Dân (là lúc gia đình tôi mới đến ) và ngôi nhà khang trang nhất của thành phố là ngôi nhà hòm rất gần nghĩa trang.
Nhìn ngôi nhà hòm lộng lẫy trong nắng chiều, chị Lê tửng tửng nói.
"Cô ơi, có chết ở đây cũng mồ êm mã đẹp". Tôi bảo,
 - Làm gì có chuyện đó, mình chỉ ở tạm đây thôi.
Ngọn gió tị nạn đã cuốn lốc gia đình tôi đến đây, vì chồng tôi tìm được việc làm trong bệnh viện tâm thần. Quên nói thêm một niềm kiêu hãnh khác, chỉ có Larned, nơi đây là tọa lạc của một nhà thương tâm thần, lớn nhất nhì nước Mỹ, số bệnh nhân bên trong  nhà thương gần bằng xấp xỉ số dân cư bên ngoài Larned State Hospital. Đã là một dấu ấn đậm đà tan trong hồn của một số không nhỏ, hơn ba mươi gia đình các  Anh Chị Bác sĩ tị nạn VN. Đã dừng chân ở đây trong bước đầu lập nghiệp, và gia đình tôi cũng được "những ngày vui" thật nhung nhớ, thật bùi ngùi  mỗi  khi nghĩ đến...
Khi miêu tả Larned có vẻ như tôi đã nói những lời phụ bạc phũ phàng, nhưng thưa  không, tôi đã sống 27 năm nơi đây thì  tôi không phải là một kẻ dễ quên ơn.
      Những ngày mới đến đây, người dân Larned. đã tiếp đón gia đình chúng tôi với cung cách đùm bọc sẵn có trong tâm hồn của người Mỹ tân tiến lập quốc. Người dân Kansas, Oklahoma được mệnh danh "The Sooners" họ dẫn đầu tiên...... Nhưng dừng lại ở đây và không màng đến mặt trời chói lọi ở bờ biển miền Tây.  Họ âm thầm giữ  lại những giá trị cổ truyền trong đó có tình láng giềng và lòng mộ đạo.
Chính cái lòng mộ đạo này đã làm những người bạn chồng tôi đã khổ sở không ít. Vì tất cả các tiệm rượu ở đây đồng loạt đóng cửa vào ngày chủ nhật cuối tuần, làm các sâu rượu không được tiêu sầu cho quên ngày tháng  quạnh hiu. Tôi phải dừng lại nơi đây vì mắt tôi  đang thấy cay cay...những mãnh hoài niệm dễ thương về một trong những người bạn đã đành đoạn bỏ cuộc chơi vừa thoáng qua trong hồn tôi...Bác sĩ  "Dù"  Tô Phạm Liệu, chồng của Thuỷ, người bạn của chúng tôi, người hùng "tu bíp của đồi Charlie" thảo nào, đã có lần dừng lại nơi đây, để rồi dừng lại vĩnh viển trên xứ người. Chúng tôi chỉ còn giữ lại trong hồn tiếng cười sản khoái của người  cuồng si sau mỗi lần nốc cạn ly rượu đắng cay...   "Anh không chết đâu Anh, mà Anh vừa bỏ cuộc đêm qua"...
Tình người cũng thật đậm nét ở đây. Họ đã đón nhận chúng tôi với ánh mắt có chút tò mò lẫn chút xót thương ái ngại. Trước mắt họ chúng tôi là nhân chứng sống, trong cuộc chiến hãi hùng.. Mỗi nghĩa cử của họ có nghĩa là đang xoa dịu khốn khổ  đau thương.
 Những ngày đầu khi dọn đến đây, mỗi sáng chủ nhật chị Lê khám phá những bao giấy đi chợ đựng đầy thức ăn và đồ hộp, chị Lê hớt hải chạy vào.
- Cô ơi có ai để đồ ăn trước nhà mình.
Chị Lê vốn hay lo lắng và nghĩ xa.
- Cô ạ ! Họ có bỏ thuốc độc vào đồ ăn không?
Thế là tất cả những thức ăn không được đụng đến và để nguyên trong góc bếp, cho mãi đến khi gặp nói chuyện với ông Rice trong buổi họp trong trường dành cho các phụ huynh, tôi mới vỡ lẽ ra rằng mình mới thật ngố và đa nghi như tào tháo..

* * *

Hôm họp phụ huynh ở trường, tối hôm đó, sau khi dúi vào tay tôi cốc cafe và bánh Donut, vì thấy tôi rụt rè không dám lấy thức ăn thức uống trên bàn, và tôi đã được ông Rice trò chuyện với tôi về Việt Nam.
Ông Rice đã giải thích tại sao Brian  đã nói đến hai chữ “
Đi Em” Một cách vô tội vạ.
- Bà có biết không ? Khi nghe có một vài người tị nạn VN. đến cư ngụ ở trong thị trấn này, Brian đã tỏ ra rất quan tâm và đã hỏi tôi nhiều câu hỏi về VN. Nó chú ý đến gia đình bà nhiều nhất, vì bà có cậu con trai xấp xỉ tuối nó, và khi nhà thờ đặt vấn đề giúp đỡ những người tị nạn, nó là người tình nguyện mang đồ hộp quyên góp ở nhà thờ đến đặt trước cửa của gia đình bà. Nó còn nhờ tôi dạy cho nó nói ít chữ Việt Nam để làm quen....Tôi đã tảng lờ và tôi phải thú thật với bà, những gì liên hệ đến Việt Nam cũng khơi dậy những buồn khổ trong tôi !.
Nỗi buồn khổ đã dằn vặt trong tôi rất nhiều năm sau ngày trở về, nhiều lần gia đình tôi đề nghị tôi tìm sự giúp đỡ của bác sĩ tâm thần và điều đó có nghĩa tôi dưới mắt họ, là một người mất trí, suốt ngày lẩm bẩm đi vòng quanh nhà và thỉnh thoảng nói to, nói nhỏ hai chữ “
Đi Em”.
Chắc chắn là Brian đã nghe nhiều lần tôi lẩm bẩm bên hai chữ này. Nó đâu biết rằng hai chữ này tôi đã dùng như kết luận cho những suy luận về chiến tranh Việt Nam, đã làm đầu óc tôi nhức nhối để sau đó trở lại  những phút bình an trong hồn.
Hai chữ đó đã giúp tôi trút hết những phẫn nộ mỗi khi phải nghe những tuyên bố lếu láo của lũ phản chiến hay những tên chính trị gia vô trách nhiệm đã giữ yên cái ghế ngồi của mình bằng không biết bao nhiêu sinh mạng, bao nhiêu người đã chết vì cuộc chiến...
Cũng chính hai chữ này tôi đã học được từ miệng của một người Việt Nam. Anh ta tên là "Hai Cúc".  Tôi không thể nào quên gia đình này không phải vì cái tên dễ nhớ cho tôi "hi cook" mà chỉ vì câu chuyện của gia đình này có thể xem là mẫu chuyện tiêu biểu về cuộc sống của người Viet Nam trong cuộc chiến.
"Hai Cúc" chỉ là một địa phương quân của một làng hẻo lánh ở đồng bằng sồng Cửu Long, Hai Cúc  có một người vợ trẻ đẹp dịu dàng và một đứa con trai lên bốn rất kháo khỉnh.  Tôi đã quen gia đình này qua những lần đi công tác Dân Sự Vụ.
Cũng như bao gia đình Việt Nam khác, gia đình Hai Cúc chỉ có một giấc mơ giản dị là được sống bình an, họ không lo âu mấy cho cuộc sống vật chất vì đời sống đã thu hẹp đến giản dị tột cùng, ngay cung cách chiến đấu cũng giản dị.  Hai Cúc đầu không cần mũ sắt, chân không cần giày trận, chỉ cần một khẩu súng M16 lè kè bên mình anh nghỉ rằng anh đủ sức bảo vệ cho vợ con...
    Có lần đi phép trở lại, tôi mang từ Mỹ về một chiếc áo jacket jean cho thằng bé, thấy hai mẹ con vui mừng làm tôi cảm động muốn rơi nước mắt, nhìn người mẹ tíu tít  nói với con, người thông dịch cho tôi hay là bà đã nói:
  - Con ơi, đừng có lớn mau quá, lớn mau con không mặc được áo đẹp này nữa  đâu...
Tôi đã nói với người mẹ.
 - Bà đừng lo, cứ để thằng bé chóng lớn rồi tôi sẽ cho nó áo mới..
  Ông Rice quay mặt vào bóng tối một hồi lâu im lặng rồi nói trong tiếng thở dài.
 - Tôi không có cơ hội nào để cho thằng bé một chiếc áo mới đã hứa...nó đã chết đêm qua, khi VC tấn công vào làng, qua sáng mai đơn vị của tôi hành quân tiếp cứu thì tất cả đã muộn rồi. Tôi ngồi bệt xuống bên cạnh xác hai mẹ con, còn ôm nhau nằm trong vũng máu và chiếc áo jean vẩn còn mới tinh.
Hai Cúc như người mất hồn, cứ đi vòng quanh, hai chân dậm thình thịch và luôn mồm rít lên…
“Đi Em”! “Đi Em”, đôi mắt đỏ ngầu như ứa máu.  Hai Cúc sòng sọc nhìn về cuối cánh đồng nơi đó kẻ thù đã lẫn trốn theo bỏng đêm.
Người thông dịch dẫn giải cho tôi hai chữ “
Đi Em”.  Nó tầm thường như tiếng chưởi thề của người Mỹ, nhưng với tôi hai chữ này nó rộng nghĩa vô cùng, làm sao Hai Cúc có thể có câu trả lời cho những câu hỏi tại sao... Tại sao vợ anh phải  chết, con anh phải chết, tội tình gì vợ con anh phải chết thảm thương, cũng như  hầu hết người dân miền Nam VN phải hứng chịu những tàn khốc này và đã đặt ra không biết bao câu hỏi.
Tại sao những người lính miền Bắc lén lút xâm nhập vào miền Nam để chém giết đồng loại của mình "để giải phóng"? Và giải phóng cái gì? Những câu hỏi này tiếp tục làm tôi sống trong khắc khoải và những lý luận của những người cố tình láo khoét để che đậy mưu đồ và tội ác, đã dồn tôi đi đến một kết luận thích đáng là phải văng tục.
  Brian thường thấy tôi ngồi suy nghĩ một mình và thỉnh thoảng lẩm bẩm “
Đi Em”. Nỏ chỉ biết đó là tiếng Việt nam... Thế là cu cậu khi gặp bà đã nói hai chữ đó một cách vô tội vạ, để được làm quen.
Tôi thốt lên trong lòng,.. Thật tréo cẳng ngỗng ai đời lại nói hai chữ “
Đi Em” để được làm quen, và sau này tôi phải cảm ơn từ hai chữ đó, thốt từ miệng Brian với một cái tâm thật dễ thương, và cũng chính nhờ vậy gia đình tôi có những người bạn để được nghe tâm sự, để được nâng đỡ và cũng chính vì ai chữ đó đã buộc chân gia đình tôi ở nơi đây hơn hai mươi mấy năm trời đằng đẳng.

* * *

Cuộc sống càng gắn liền hơn với thành phố này, khi tôi mở một quán ăn Tàu nho nhỏ đã mang lại cho thành phố một chút hương vị mới lạ, và có thể xem như một lời cảm ơn của gia đình tôi đến với người dân ở đây.
Khi rãnh rỗi gia đình ông Rice thường lui tới quán ăn của tôi để những nỗi niềm ấp ủ trong lòng cũng vơi đi và vết thương VN cũng giúp ông bớt rỉ máu, Brian cũng vậy, lân la đến quán ăn này, bắt đầu học thêm vài tiếng Viêt nam bên các con tôi như "Chào Ông", "Chào Cô" và mỗi lần nhắc đến hai chữ “
Đi Em” chúng tôi lại có dịp phá lên cười  với niềm vui rất thật.
 Có lần Brian dẫn tôi và chị Lê đến nhà thờ để cảm ơn họ đạo đã giúp đỡ gia đình chúng tôi trong những ngày đầu tiên ngỡ ngàng nơi xứ lạ. Khi từ nhà thờ trở về chị Lê bảo tôi.
Cô, tui muốn đi nhà thờ mỗi ngày Cô nghĩ có được không.?
- Chị muốn theo đạo hả? Nhà thờ chắc sẽ mừng lắm.
Tôi nghĩ chị Lê chỉ nói đùa thôi nên tôi cũng đùa dai thêm.
- Được lắm, trông chị cũng giống bà sơ thật đấy.
Chị Lê nghiêm nghị giải thích.
- Tui thấy nhà thờ có cái gì giống nhà chùa, tui muốn đến để tụng kinh niệm Phật.
Tôi lại ré lên cười.
- Trời ơi đất hỡi, làm sao mà thấy nhà thờ lại giống chùa được, còn tụng kinh niệm Phật thì cứ ở nhà tha hồ mà tụng, ai cấm chị đâu.
Khi máu tếu trong người hạ xuống, tôi bắt đầu muốn hiểu chị Lê hơn...
Một không gian tỏa rộng của thánh đường, mộ không khí im lặng trang nghiêm, một âm vang xa vắng làm như tiếng kinh cầu như đang được nghe... đó là những điều Chị Lê đang cần.

Từ đó mỗi buổi chiều, khi nhà thờ vắng ít người hơn, thì chị Lê đến nhà thờ tụng kinh niêm Phật, chen lẩn giữa tiếng cầu kinh dâng lên Đức Mẹ trầm trầm chung quanh trộn lẩn âm thanh tiếng Chị Lê tụng kinh Phật và chỉ một mình chị hiểu và một mình chị nghe "Nam Mô Đại Từ Đại Bi Cứu Khổ Cứu Nạn Quảng Đại Linh Cảm Bạch Y Quan Thế Âm Bồ Tát...".
Chị Lê quen biết với tôi từ ngày còn ở trong nước và không biết do duyên phận, chị nghiễm nhiên trở thành như họ hàng máu mủ, cái tình và tấm lòng của chị dành và chăm sóc cho tôi thật trọn ven thủy chung.  Còn nhớ giai đoạn đầu khi mới đến đất Mỹ, đi thuê tạm  một căn nhà  ọp ẹp để tạm trú, nổi sợ hãi bâng quơ về xứ lạ quê người... "Con chim kêu cũng sợ, con cá trừng cũng kinh" huống hồ khi thấy một ngưởi Mỹ đen to như hộ pháp, đã vào nhà tôi trộm đồ. May mắn hôm đó chúng tôi về sớm, khi mở cửa thì thấy thằng Mỹ đen từ bên trong nhà phóng ra từ cửa sồ nhìn thấy vậy mà ai thấy không teo, khi nhìn thấy cánh cửa lõng bù lon bị tên trộm cạy, tôi lo lắng  hỏi. "Nếu đêm nay lỡ ông Mỹ đen trở lại xô cửa vào thì phải làm sao đây"
 Chị Lê hiên ngang tình nguyện:
- Tui sẽ ngủ ngoài sofa đêm nay bên cánh cửa và để sẵn một cây củi gỗ thật bự.
Cả nhà lại lăn ra cười.
Trời ơi, coi kìa! Chị ốm tong ốm teo, còn hơn que tăm tre Việt nam...ông Mỹ đen chi cần hách xì một cái cũng đủ thổi bay chị về xứ Quảng của chị.
Cả nhà nhao nhao phịa thêm chuyện tiếu. - Còn ông Mỹ đen mà thấy chị Lê cầm lấy cây củi gỗ bự thì hắn sẽ hỏi chị để làm gì vậy?
Chị Lê cười cười
Thì..tui nói sẽ dùng để nấu bánh tét..
- Không… Không! Nếu chị Lê nói nấu bánh tét nó không hiểu đâu, còn chị nói dùng để đập chuột và đem nướng cho ổng ăn, thì.. Hahaha.. Ông Mỹ đen sẽ sợ mà vắt giò lên cổ để chạy.
Cứ như vậy mà cả nhà lăn ra cười chảy nước mắt, để quên cả cái sợ kẻ trộm vào nhà, quên cả cái buồn của một tương lai vô định.
 Sáng ngày hôm sau tôi hỏi chị Lê:
- Đêm qua nghe Chị ú ớ, chị nằm mơ gì vậy, có mơ thấy ông Mỹ đen không?
Chị không cười mà nói,
- Tui mơ về xứ Quảng của tui mà không cần ông Mỹ đen hách xì.
Tôi thấy thương chị Lê thật lòng khi nghĩ cái tình của chị đối với gia đình tôi.

* * *

Hơn mười mấy năm sau, thì chị Lê ngã bịnh, ra vô nhà thương không biết bao nhiêu lần, tôi phải đóng cửa tiệm để lo săn sóc chị. Và sau một thời gian lọc thận chị yếu dần và ra đi trong lặng yên...
Chị mất đi trong âm thầm nhưng họ đạo đã tặng chị. một đám tang vô cùng ấm áp. Ngày nào chị cũng đến nhà thờ nên họ xem chị như là một người ngoan đạo, Phật hay Chúa cũng đều thương chị, vì chị hiền từ dễ thương, tôi muốn nhìn chị  bình thản trong quan tài còn mở nắp để mơ hồ tìm thấy một nụ cười bao dung trong tiếng kinh cầu Đức Mẹ Maria trầm bổng và tôi biết chị cũng đang niệm Kinh Địa Tạng, đang dịu dàng gởi gắm niềm tin vào Đức Quan Thế Âm Bồ Tát đã giúp chị vượt qua gian nan của bước đường tỵ nạn gập ghềnh.

* * *

Mùa Thu này nhớ đến chị Lê, ngọn lá thu rơi làm nhớ đến ngày chị từ giã cõi đời.....
Tôi quay về chốn cũ để thắp lên mộ chị một nén hương, tôi cũng mang theo từ California về mấy khúc cá nục kho, mà chị thường ước mơ được nếm lại mùi vị quê hương. tôi trò chuyện thì thầm bên mộ chị, tay nhổ những cọng cỏ dại, khi nắng mặt trời ban mai thắp sáng ngời  nhà mộ tráng lệ, mà có lần chị đã nói như một điềm gở.."Nếu có chết ở đây thì cũng được yên mồ mả đẹp"...
- Chị Lê ơi!.. Nấm mồ đẹp lắm rồi đó.  Nhưng tôi biết chị muốn đem tro cốt về quê hương, tôi cũng không biết bờ sông Lại Giang, trong hồn chị, đẹp như thế nào mà chị mãi mơ màng tưởng nhớ...
Tôi thẩn thờ đi loang quanh trong nghĩa trang, tôi chợt thấy một mộ bia mà tôi  không dám tin vào mắt tôi, tấm bia mang tên Brian Rice. Ngày…2007. Tôi vội vàng đi vào thành phố, đến thẳng nhà ông Rice.. Bấm chuông.. bấm chuông..không ngừng.  Ông Rice với dáng dềnh dàng trong khung cửa, ông nhìn tôi chăm chăm, tôi oà lên khóc.. và khóc, ông Rice nhường lối cho tôi vào nhà, tôi ngồi vào chiếc ghế cũ của Brian thường ngồi, còn ông Rice thì đi thẳng  ra vườn sau, bình  thản ngồi xuống chiếc ghế bên cạnh bụi trúc mà ngày xưa gia đình chúng tôi đã tặng cho ông. Bây giờ bụi trúc xanh tươi hơn làm khu vườn có nét trầm mặc của Đông phương với nét trầm tĩnh của một Thiền Sư đạt ngộ, ông nhẹ nhàng nói.
- Tôi biết thế nào bà cũng trở lại đây, vì người VN không bao giờ bỏ mồ mả, tôi đã chọn nơi an nghỉ của Brian gần cạnh mộ của chị Lê, để chị Lê có bạn trò chuyện.
Brian đã rất mến gia đình của bà, mến luôn những người VN.  Mến thương tất cả những quá khứ đau khổ của những giai đoạn mà tôi là bố nó đã sống bên nó rất lặng lẽ..Khi gia đình bà dọn đi, sau đó Brian đã nhập ngũ và chiến đấu ở chiến trường Iraq, xe tăng của nó bị bốc cháy vì bom tự sát.
Khi nhận hòm của nó mang về  đây, tôi biết trong đó chẳng còn có gì.
- Bà biết không ! Tôi đã không còn nói hai chữ “
Đi Em” nữa, vì với tôi tất cả những chuyện trên đời này không còn gì đáng để được nói ra hai chữ đó..
Có làn gió nhẹ thoáng qua bụi trúc, lá trúc lung lay rồi trở lại bình yên.
Tôi phải cáo từ ông Rice để kịp trở về phi trường Wichita  trước khi chiều xuống, tôi thầm biết rằng định mệnh sẽ khiến tôi còn trở lại chốn này.

* * *

Con đường dài thăm thẳm cuối đường xa mất hút vào màu vàng của đồng lúa mạch bao la, tôi mơ hồ thấy con đường như đang băng ngang sa mạc "Jobi" mà hơn ngàn năm trước, vị đường tăng đã vượt qua...
... "Đường thênh thang gió lộng, chiều nắng tơ vàng và hồn cũng mơ xa"... Nhớ về vùng biển xanh có gió chiều lên dịu dàng nâng mảnh hồn phiêu lãng của một thời ấu thơ mơ ước phiêu lưu
 Có bao giờ nghĩ đến ngọn cỏ đã "phiêu bồng vạn lý chinh" phiêu bồng như ngọn cỏ ma chạy lông lốc trong gió cuốn trên mặt đường...
Tại sao bỗng dưng đời tôi đã ngừng lại ở Larned gần hết nửa phần đời của tuổi thanh Xuân, để rồi lại một mình trên đường vạn dặm, bên những phi lý về  cuộc sống chập chờn trong hồn tôi..
 Là đàn bà con gái tôi không thể dùng hai chữ “
Đi Em” làm câu trả lời.. Chỉ có một nụ cười của tâm hồn dịu dàng, một  lối thoát cho hồn tôi  là niệm thầm một thời  kinh.
 "Chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách".. Thời kinh này đã giúp Đường Tăng vượt  qua muôn ngàn gian nan  thử thách để đến Tây Trúc...
 Đường Tăng còn có ở cuối đường những Bộ kinh lời vàng chữ ngọc...
Còn tôi !..tâm hồn còn mãi gập ghềnh trên đường đời gian nan mà chẳng có gì ở cuối đường..
"Chiếc xe trong cõi  hồng trần như bay"...  
                                              (Nguyễn Du)
Và bên ngoài chiều xuống dần buồn mênh mang.


Dai Lo Bi

Có ai về từ thuở hoang sơ
Nói với tôi ngày xưa chốn cũ
Có ai còn mang tuổi ngây thơ
Nói dùm tôi kỷ niệm vu vơ
Chuyện không đâu cho đến bây giờ...

Bạn tôi ơi ! Đừng vội đoán già đoán non cái tiêu đề viết bằng tiếng Việt không dấu này nhé, và coi chừng đây là một bẩy xập đấy ! Nó sẽ gợi tính tò mò của bạn, để bạn phải đọc cho xong câu chuyện này.

Câu chuyện đã cũ lắm rồi, được cất dấu rất kỹ trong tận cùng ký ức, chỉ có chết mới mang theo. Thế mà hôm qua nó đội mồ sống dậy, khi tôi bất chợt gặp hắn trong góc phố hổn tạp của khu phố Tàu Los Angles.
Hắn nhìn tôi rất lâu.. rồi thỉnh thoảng lại liếc nhìn trộm...Tôi biết là tôi vẫn còn đẹp và chưa có dịp xét lại điều này nơi, vì gặp tôi có người bảo "Cô rất đẹp" tôi thản nhiên mỉm cười và lịch sự trả lời "Xin cảm ơn" bằng tiếng Mỹ.
Hắn cứ loay hoay với đám đồ sành đồ cổ, bên đống chai lọ đẹp có xấu có, những loại đắt tiền thì cũng bắt mắt, còn những cái rẻ tiền thì cũng hao hao giống hàng chạp phô Chợ Lớn, và thỉnh thoảng hắn cứ lại liếc trộm tôi, làm tôi muốn phì cười, con bạn tôi bảo rằng " chính hắn đấy !" và hắn là chủ nhân của tiệm đồ sành đồ sứ này.
Tôi cũng nhìn trộm hắn, phải rồi.. Còn ai vào đây nữa, cái đầu tóc ngày xưa đã lưa thưa, bây giớ không còn lại bao nhiêu sợi, với cái chân đi vòng kiềng đó kìa.. "Đích thị hắn rồi ".
Tôi đến trước mặt hắn cười cười, hắn hơi lúng túng :
Thưa bà...cần gì.
- Bà cái con khỉ khô..Cào mày có nhận ra tao không ?
Mặt nó biến sắc vì sững sốt, có lẽ hắn thoáng nghĩ, một bà ăn mặt lịch sự, đẹp nữa là đàng khác, mà lại xưng hô mày tao.
Dùng cái giọng nói Qui Nhơn đặc sệt.
- Cào ! Thiệt tình mày không nhận ra tao hẽn. 
Nó nhẩy tửng lên.
- A ! Xuân.. Quỉ thần ơi ! Con nhỏ...................
Nó muốn ôm cầm lấy tôi, nhưng khựng lại.
- Chu cha ! Quỉ thần ơi..Quỉ thần ơi...
Nó vừa nói vừa cười như mếu và tôi thấy trong mắt có giọt nước rưng rưng.

Tối đó tại quán của tôi...
Khi dọn về CA. Cuối năm 2005. Sau đó thì tôi lại tiếp tục mở một quán Cafe Bánh Mì trong khu phố nhỏ Quận Cam, cũng gần được bốn năm, tự an ủi và khích lệ cho chính mình trong bước đường thương mại, may mắn mình vẫn  có chổ đứng nhỏ, trong khi kinh tế cả nước đang thời kỳ tụt dốc, có được niềm vui là quán tôi đã trở thành một thứ trạm liên lạc cho các hội đoàn, các nghệ sĩ, và bạn bè, mỗi khi đến đặt hàng đều được bớt giá rất hậu hỉ, và quán tôi đã được bạn bè thân thương giúp đỡ thường xuyên, để rồi trở thành một thứ trạm liên lạc cho những mảnh đời rời rạc nhau dần dần, nhờ quán tôi, kết lại thành một chuổi hạt châu lóng lánh kỷ niệm.
Cũng nhờ cái quán nhỏ này, một con bạn thân đến thăm cho biết tin tức một số bạn bè cũ tan tát bốn phương từ thuở rời bỏ quê hương, từ "thằng Cào " móc nối đầu tiên đã nối kết rất nhanh một nhóm bạn bè hy hữu.
Hy hữu là vì từ một quá khứ rất xa xôi, một thời mà tên gọi, gần như đã bị lãng quên trong ngôn từ người Việt hiện tại. " Thời Đánh Bi Đánh Đáo "  .Có khi nào bạn thấy lũ trẻ Hải Ngoại tự đánh Bi, đánh căng, u Mọi, đánh Thẻ  hay rủ chơi ô làng ?..Những niềm vui thơ ấu này, đã lộng lẫy vô cùng qua biết bao thế  hệ tuổi trẻ Việt Nam và đã chấm dứt ở thế hệ " Giáo Khoa Thư " dung dị và dễ thương.
Có nên buồn không khi thấy thế hệ "Dot.com" này, với lũ trẻ suốt ngày im lặng vùi đầu vào những chiếc iphone, ipad...Có thể là thật say mê, nhưng làm sao có tiếng nói tiếng cười để sau này làm sao có kỷ niệm...
Đêm nay tại quán tôi, một đêm trùng phùng hy hữu của một lũ bạn có chung cùng kỷ niệm mang theo suốt gần hết một đời người, sự gặp gỡ của năm đứa bạn hàng xóm..Trời thương chưa có đứa nào rơi rụng qua giông bão chiến tranh, còn lây lất tồn tại trải qua dập vùi của cuộc đời tị nạn. Tưởng là những giây phút đầu khi gặp lại nhau, thì sẽ reo vui, sẽ líu tíu..nhưng không..phút giây trầm ngâm lại kéo thật dài.
Năm đứa chúng tôi đã ngồi im thật lâu, khi bên ngòai nắng chiều đã nghiêng, thành phố lao xao với công việc cuối ngày, như thường lệ những nhóm thợ người Mễ cuối cùng đã ghé vào quán tôi mua vội mấy ổ bánh mì cho buổi sáng hôm sau, và đấy là dấu hiệu để quán tôi bắt đầu thu dọn sắp đóng cữa.
Bạn tôi vẫn trầm ngâm nhìn tôi loay hoay với công việc..có lẽ giống như những máy computer rất chậm, và trong đầu chúng tôi, đang nối kết những dữ kiện trong ký ức..nhìn lại những mái tóc hoa râm, những vết chân chim ở khóe mắt, từ những nét oằn xuống của thời gian trên đôi vai, và chúng tôi đang tìm gặp lại hình ảnh của những đứa trẻ một thời rong chơi ở góc phố Qui nhơn.
   - Thằng Cào..nó đây rồi, thằng bé có tóc thưa có dáng đi khập khễnh nhón chân, nó là thằng hiền nhất trong bọn.
   - Thằng Trung.. lớn con trông có vẻ ngang tàng nhưng rất tốt bụng.
   - Thằng Hải.. Tàu Đà Nẵng, vô Qui Nhơn, lớn lên thời trung học hắn thương con Hoa em thằng Trung.
   - Thằng Tỹ.. nhà chơi số đề..v..v....
Khi bức màn dày của thời gian được xuyên thủng những già cội trong hồn bắt đầu rơi rụng. Tôi đẩy ly Cafe đến trước mặt Cào:
Cào...nói cái chi cho vui đi chứ, Sao ngày xưa thì cái miệng nói tía lia...
Hắn nhăn nhó :
Muốn nói lắm chứ, có điều không biết xưng hô làm sao đây, nếu mà được gọi "You" thì khỏe re.
Thằng Trung góp ý :
    - Thì gọi mày tao như xưa có sao đâu !
Thằng Hải vẫn còn đôi chút líu lo của giọng ba tàu nói tỉnh bơ :
Con trai với nhau thì được, còn với..cái nị Xuân này thì gọi làm sao !.
Mọi người lại lao nhao :
    - Thì mọi người cứ gọi là Xuân thôi
    - Nghe khách sáo quá đi tui bây
Thằng Cào ngồi tủm tỉm cười
    - Sao mày cười cái gì vậy ?
Tôi cố hỏi cho ra lẽ cái nụ cười bí ẩn này, quả nhiên thằng Cào thố lộ bí mật :
    - Mày biết không, ngày xưa tụi tao mỗi khi nhắc đến mày, gọi mày là "Con Đái Lỗ Bi"  
    - Trời đất ơi ! Sao lại cho tao cái nick name kỳ dị như vậy ! Tôi la toáng cả lên, nhưng khúc phim kỷ niệm đã quay rất nhanh trong đầu. Cả bọn phá lên cười, tiếng cười đã phá tan từng  mảnh tấn lá chắn thời gian, làm rơi rụng tất cả hình hài già nua, đã mở toang lại cánh cửa thiên đàng thơ ấu của chúng tôi. Cả bọn cùng kéo nhau chạy theo "Con Bé Đái Lỗ Bi" trở về mảnh xi măng khá rộng bên hiên nhà tôi. Của những buổi trưa hè lũ trẻ con hàng xóm tụ tập ở mảnh sân si măng, tiếng trẻ lao xao bên ngoài,   thường làm  tôi ấm ức vì Ba bắt phải  ngủ trưa, để khỏi giang nắng đen thui đen thủi, Ba tôi bảo vậy. Tiếng trẻ lao xao ấy thỉnh thoảng vẫn trở về với giấc mơ để thấy có cái gì nhớ thương bàng hoàng. Lũ con gái thường đánh Thẻ với quả  banh ping pong, của những đứa con trai trao cho, thường khi là những quả banh đã nứt, dội xuống xi măng nghe tiếng " rè " chơi bắn giây thun hay lũ lai Tàu gọi là chắt điu, chơi gõ nắp keng, ôi thôi đủ thứ trò chơi tha hồ la lết làm nền xi măng trở nên láng cuội.
Còn lũ con trai thường xuyên ngự trị nền xi măng này, vì đây là nơi bắn bi lý tưởng. Mà lý tưởng là cái chắc ! vì lằn bi lăn trên nền xi măng thẳng tắp và êm ru như cánh bàng lướt gió.  
Nhưng lý tưởng hơn hết là tình cờ nước giọt từ hiên nhà đã xoáy trên nền xi măng một lỗ bi tròn trịa. Lỗ bi này là điều quyến rũ vô cùng cho bốn thằng con trai, mà người nhà tôi gọi là bốn thằng giặc và sau này vào trường Trung Học tự xưng là Bốn Chàng Ngự Lâm Pháo Thủ.
Bốn thằng con trai say sưa bắn bi còn tôi con gái chỉ biết đứng nhìn.
Thằng Trung có món tuyệt kỷ là bắn bi bằng ngón tay trỏ, sức bật tung khủng khiếp có khi bắn vỡ toang hòn bi, làm thằng Cào bứt đầu bứt tai nhăn nhó.
Thằng Hải ba tàu độc đáo với lối bắn bi bằng ngón cái, con mắt hắn nheo lại gần như nhắm và đường bi đi chính xác vô cùng, xem bốn thằng bắn bi "lát rồi" tôi cũng mê  theo những   viên bi chai màu sắc rực rỡ, những gân màu xanh đỏ tím vàng uốn quanh trong lớp ve chai trong veo, trong suốt như tâm hồn thơ ấu, những câu chuyện trẻ con dần dà đầy ấp không gian trong quán nhỏ, đã mang về đây đầy đủ màu sắc và hương vị của tuổi thơ của góc trời Qui Nhơn yêu dấu. Mảnh nắng ở hiên ngoài sáng rực lên như màu vàng trên bãi biển Qui Nhơn một màu vàng như trong tranh Van Gogh. Có màu hồng trên mặt nước biển lấp lánh ban trưa như trong tranh của Monet. Trên nền tảng sắc màu này hồn tôi đã hiển hiện lộng lẫy chuổi ngày ấu thơ.
Thằng Tỹ đã kéo tôi ra khỏi giấc mơ ;
    - Con nhỏ Đái Lỗ Bi lại bắt đầu mơ mộng rồi, ngày xưa có bao giờ thấy nó mơ mộng đâu ?       Thằng Hải chen vào :
    - Không mơ mộng mà còn Tom Boy nữa là khác, nó thường bắt nạt tao có khi xông vào quýnh lộn như con trai.
    - Nhưng khi sắp bị phản công, thì cái miệng nó la như cái mõ bể, ôi thôi ! con sen bà vú nhà nó túa ra, tụi tao chỉ có biết bỏchạy có cờ.
Thằng Trung thú thật :
    - Có lần tao bị xách tai đau thấy mồ, nên thường phải nhịn đó thôi.
    - Không nhịn sao được, nó ỷ có cái sân xi măng, mà nó không cho chơi thì cũng mất vui, nên chiều nào cũng phải nộp thuế cho nó. Không để thằng Trung nói chuyện nộp thuế, thằng Tỹ cắt ngang :
    - Nộp Thuế rồi còn bắt làm tạp dịch nữa.
    - Mày nói cái gì vậy ?
    - Ê Nhỏ ! Mày còn nhớ không ? Đang bắn Bi mày ngang xương nói :
    - Ba tao sai tao đi mua nưóc đá, mày đi theo khiêng dùm không ? Thế là phải đi theo nó.
    - Cha mẹ ơi ! thằng cha bán nước đá nịnh Ba nó, thay vì bán một nửa, lại đưa luôn cả miếng nước đá thật bự, bỏ vào bao bố bỏ thêm mạc cưa khi thấy có tao  đi theo nó, làm hai đứa kéo lê kéo lết. Đường  phố mùa hè trời nắng chang  chang nước đá chảy dần, thấy có vẻ nhẹ hơn, hắn đề nghị, tụi mình ngừng lại đánh nắp keng với lủ bạn cùng trên đường Gia Long, cho nước đá chảy tan bớt rồi kéo về cho nhẹ, chơi nắp Keng không biết bao lâu, thì chu cha, nước đá tan chảy còn lại chút xíu.
Về đến nhà, ba nó trông nước đá dài cả cổ, lại thêm thấy cục nước đá chỉ còn lại chút xíu xiu, thế là nó bị phạt quỳ, thấy thảm thương làm tao cũng muốn nhảy vào liều mình Lê Lai cứu chúa..
Cả bọn lăn ra cười, cười chảy nước mắt, thế rồi những câu chuyện chỉ loanh quanh về tôi.
    - Xuân ! Mày còn nhớ ca cải lương hay không ?
    - Kỳ, mày còn nhớ dai thật.
Đúng,  dạo đó tôi hay nhái ca Cải Lương, vì những gánh hát từ SG. ra Trung, thường ở  trọ trong nhà  tôi, được Ba Má tôi giúp đở, tôi đã gặp Thanh Nga trong thời kỳ chưa nổi tiếng, và chính ông Út Trà Ôn đã dạy tôi ca chơi vài câu, về cái ngân cái láy, lên bổng xuống trầm, ngay cả tiếng ư..ư kéo dài đá nhau, và giọng cười bất hủ rền vang của ông, nhanh chóng đột nhập vào hồn trẻ thơ của tôi,  đến độ có lần Út Trà Ôn đề nghị với Ba tôi ;
     - Con gái bác có dáng dấp mặn mà, còn có giọng rất dài hơi, bác cho cháu dạy mai sau sẽ thành đào chính,
không ngờ ba tôi giận dữ , và bỏ đi vào phòng lẩm bẩm những gì như xướng ca vô loại, mà lúc đó tôi chẳng hiểu cái quái gì cả..
Tuy vậy ngày nào tôi cũng ngân nga cải lương.
Có một buổi trưa nằm vắt vèo trên cành ổi cạnh bờ giếng tôi cất giọng mùi mẫn  vừa ca vừa ăn ổi
- ANH ĐÀI ƠI, YÊU NHAU ĐÂU PHẢI LÀ ĐIỀU TỘI LỖI...
          MIỄN CÙNG NHAU XIN VẸN CHỮ TAO PHÙNG.
Đang ca chót vót say sưa và nước mắt chỉ chực tuôn trào, thì thằng Tỹ đi ngang ngoài rào la lên.
       - Mùi quá ! Mùi quá !...
Tôi giựt mình rớt tỏm xuống giếng, thằng Tỹ hoảng hồn, nhảy rào vào
      - Mày có sao không ?
      - May mà dưới đáy giếng nước cạn mùa hè, tôi hét:
      - Sao cái con khỉ, mau lấy giây gàu thòng xuống kéo tao lên.
      - Eo ơi ! lúc đó mày ướt như chuột lột.
Bây giờ già rồi nên xin thú thật, là lúc đó tao nhận ra rằng mày thật đẹp, đúng như Út trà ôn nói mày trổ mã....
      - Thằng Trung gặn hỏi bằng giọng rất tếu
      - Thế rồi sau này vào trung học, mày có yêu thầm, yêu trộm nhớ nó không ?
      - Thằng Tỹ rờ đầu chống chế :
      - Có khối thằng thầm yêu khi nó vào trung học, đến khi nó vào Sư Phạm thì có thằng nào hó hé nữa đâu, cũng tại vì mày trong bọn nổi bật..
       - Sao lại tại tao ? lạ chưa !..
       - Lúc đó mày vào Nhảy Dù, mỗi lần về phép là ghé nhà con Xuân, mai vàng mấy cánh, mũ đỏ hách xì xằng, có đệ tử và súng ống  đầy mình. ai dại gì ngấp nghé cho lãnh đạn à.
      - Mày nói oan cho tao.
vào binh chủng Nhảy Dù, để cho oai thiệt, nhưng tao vẫn gặp trong nhà nó, mấy giáo sư trẻ ở miền Trung vào dạy Qui Nhơn, xum xoe với Ba nó, con Xuân không lấy chồng Qui Nhơn là đâu phải tại tao ?  Tao thấy mấy  giáo sư  và Quân Y bạn chú nó, họ thường sách xe không đi về vì Ba nó cản mũi kỳ đà có cho ai gặp nói chuyện với chị em nó đâu ? lại nữa mỗi lần tao về phép đến nhà là cô nàng Lăng Ba Vi Bộ rồi để mấy đứa cháu lóc nhóc ra tiếp khách, mấy lũ nhỏ thật dễ thương, vừa nhảy cà tưng vừa hát, có lẻ con Xuân bày để chọc tao  :
   ...Anh anh Ơi ! Đừng đi lính nhảy dù
       Dù không mở, Súng bắn lòi kh.......
Chúng cười nắc nẻ, khoe hàm răng sún, như bọn mình hồi nhỏ,..có khi tao  theo  lũ nhỏ ra chơi ở khoảng sân xi măng để thấy bùi ngùi...
Thời đánh Bi đánh Đáo đi qua lúc nào không hay..Cái lỗ Bi vẫn còn đó dần dần con Xuân không đòi nạp thuế nữa mà còn trả lại những viên bi để dụ tụi mình đến chơi...
Bước vào Trung Học, đệ thất thì đúng hơn, những trò chơi bắt đầu thay đổi..Đi xine
làm văn nghệ, học thi túi bụi xà ngầu.
Thế giới con Xuân cũng bắt đầu phủ màn bí mật
Nó đã lớn đẹp, dịu dàng trong chiếc áo dài trắng 
Nón lá che ngang mặt chữ điền...
Thằng Cào ngắt ngang thằng Trung: Đúng vậy ! không biết thời đánh Bi chấm dứt từ lúc nào, Tao chỉ nhớ có lần tao nộp thuế hòn Bi.
Con Xuân không thèm lấy nữa, càng từ chối tao càng muốn cho, nó không lấy..Tao thấy buồn vì  món quà bị từ chối, nói ngang đây thằng Cào khựng lại và tôi hiều vì sao..và tôi cũng không hé mở những niềm riêng.
Dạo ấy lớn lên Cào đi vào nghành Cảnh Sát, ngồi trên xe tuần cảnh có tài xế chở thường hay lượn ngang trường nữ, trường Trinh Vương rồi trường Sư Phạm.
Có lần tôi đang đứng ở cổng trường Sư Phạm, Cào xà xe đến sát bên tôi " Tặng" tôi một chai nước hoa...
Thời đấy cái gì cũng thấy "dị" tôi lật đật chạy theo xe vừa lăn bánh, nén vào thùng xe chai nước hoa, và từ đó xe cảnh sát của Cào cũng không còn lai vãng. Cho đến hôm nay tôi còn thấy có gì không ổn trong lòng vì đã làm nguội lạnh một tình bạn. Trong lòng không muốn đánh mất hình ảnh quây quần ở mảnh sân si măng...Câu chuyện này tôi không muốn nói mọi người đêm nay vì niềm trân quý những mảnh tình dù thơ dại nhưng vẫn là mãi mãi lung linh trong đền đài kỷ niệm.
Trong bóng tối, tôi thấy Cào thầm gởi lời cảm ơn những ngày tháng đẹp thời ấu thơ của  tình bạn năm đứa chúng tôi, những ngày tháng có sóng biển chập chùng, có gió chiều lên, vấn vít tà áo học trò lao xao quanh mình, khoảng khắc chuyển nhồi  trong hồn, đến âm thầm trong riêng tôi, trong khi đó bốn chàng Ngự Lâm Pháo Thủ vẩn còn đấu hót say sưa với thời trai trẻ của mình, nhưng những mẫu chuyện không làm sao có được những tiếng cười trẻ thơ trong suốt, không gợn một chút ưu tư, nó thật lòng không chút che đậy, những câu chuyện trên sân bi mới thật sự có nhiều dính dáng đến tôi.
Thằng Trung tự nguyện cắt ngang chuyện lính tráng Nhảy Dù, để kéo tôi trở lại vòng chiến. Thằng Trung ngày xưa đi lính nhảy Dù trông bộ dữ dằn, thế mà nó cũng thú thật :
     - Tao không ngán ba nó, nhưng vẫn còn ngán con Xuân, nó trông hiền từ nhưng ngang bướng dễ sợ, nó dám nói dám làm, có đứa nào trong bọn mình mà không nạp thuế cho nó không ?
     - Nó ỷ có cái sân xi măng  có cái lỗ bi.
     - Nó ỷ có một đoàn tùy tùng rầm rộ sẵn sàng cứu giá.
Cả bọn nhao nhao tố khổ, chỉ có thằng Cào chống chế :
      - Nhờ nó Tom Boy nên mới chơi với bọn mình, cũng nhờ chuyện "Đái Lỗ Bi" mà tụi mình không bao giờ quên nó, rồi được gặp nhau ngày hôm nay, Qui Nhơn tụi mình có biết bao nhiêu con Xuân. nào là Xuân ỏng, xuân eo, xuân gầy xuân mập...Qua đây rồi bà nào cũng thay hình đổi dạng, những nick name không còn đúng nữa, chỉ có khi hỏi nhau Xuân nào ?
      - Con Đái Lỗ Bi đó ! là bọn mình năm đứa sẽ nhận ra nhau liền.
Vì tất cả bọn mình làm sao quên được một buổi trưa, con Xuân nó gà nuốt giây thun hay sao, lại đòi cho bằng được hòn bi mới toanh, mà tụi mình nhịn ăn cà rem  một bửa để mua Bi mới. Cho hòn Bi cũ nó không chịu, nó bèn dõng dạc phán rằng:
       - Có đứa nào chịu cho tao một Hòn Bi mới không?
       - Không cho thì sao !
       - Nó nhìn quanh để tìm "ý thơ" chợt một ý tưởng lóe lên trong đầu nó, nó nói tỉnh bơ :
       - Không cho tao hòn bi,  tao sẽ đái vào lỗ bi là tụi bay sẽ hết chơi.
Cả bọn lăn ra cười.
       - Hahaha ! Con gái mà đái trước mặt con trai, có gan cứ làm thử coi.
Chẳng nói chẳng rằng nò xòe cái áo đầm, ngồi xuống, áo che kín lỗ bi, và khi nó đứng đậy, cả bọn tái xanh cả mặt mày.
       - Đó !! Đái thật...lỗ bi đầy nước.
       - Eo ơi !! nước cứ theo từng giòng lan khắp sân xi măng.
Cuộc vui cũng phải chấm dứt " Chương Trình cái ban Tùng lâm ".
Từ đó nó đòi Bi là tụi mình thay nhau nộp thuế.
Sân ướt không những chẳng đánh bi được mà cũng đâu còn thời oanh liệt của bọn mình nằm vắt giò trên nền xi măng láng cuộn để đọc coi những chuyện vẽ trinh thám Tin Tin và Bồn lừa của Duyên Anh mà thấy sướng cả  "cái mé đìu hiu " 
Câu chuyện Đái Lỗ Bi đã là cao điểm của rộn ràng đêm nay, cánh cửa Thiên Đường Thơ Ấu từ từ khép lại..Bốn thằng nhóc con tung tăng dắt nhau chạy xa dần, chỉ con tiếng cười đồng vọng.
Bây giờ trước mặt tôi đến từ : Colorado, Miami, Washington DC, và Los Angeles.
Ngồi trầm ngâm  ngậm ngùi trước lúc chia tay,..
Trung đứng dậy rút từ trong túi áo khoát da một gói nhỏ, đây là món quà mình muốn gởi đến mọi người, chiều nay ghé đến tiệm hoa mua tặng Xuân, Mình thấy mấy viên bi chai..hỏi mua nhưng Bà Chủ chỉ cho thôi...
Trung xòe mấy viên bi chai lóng lánh..Nhìn những viên bi chai  tôi chợt thấy một giòng điện chạy suốt trong hồn,  nghe Trung nói :
Tụi mình mỗi đứa một phương hôm nay, còn gặp nhau đây cũng nhờ những viên bi ngày xưa mà gọi nhau trên phone ơi ới,  đi mau về gặp " Con nhỏ Đái Lỗ Bi " và mỗi đứa giữ một viên bi làm kỷ niệm, và xin trời không nghe lỗ miệng, đứa nào trước khi rời bỏ cuộc chơi, nhớ gởi viên bi về cho Xuân...Từ từ những viên bi rồi cũng sẽ sum họp.
Tôi nghe giọng nói của Trung đang vỡ ra từng mảnh và mọi người quanh đây có ai biết rằng tôi đang khóc đây không ?

Trên biển vắng chiều nay, trong tay cầm một viên bi từng bước lặng lẽ trên cát, tôi thì thầm với chính tôi..
Cào ơi ! Mình không nghĩ viên bi đến sớm như vậy, chỉ mới hai năm thôi sau ngày gặp nhau, mình không muốn là người sẽ nhận những viên bi, dù mình là con nhỏ Đái Lỗ Bi, là điểm tựa cho nhóm bạn hy hữu này:
     ....Tình Đời Có Nhiều Dâu Bể
           Nhưng Tình Bạn Không Có Bể Dâu....
Có phải không Cào?
Những viên bi chai đã trang hoàng đền đài kỷ niệm của bọn mình, Thiên Đàng của bọn mình là mảnh sân xi măng có một lỗ bi lý tưởng, thiên đàng của bọn mình là một bờ cát trắng biển xanh của Qui Nhơn yêu dấu.
Cào ơi !  hảy trở về nơi đó đi, có lẽ Cào thật cô đơn, nhưng gắng chờ ngày xum họp của bọn mình, của những viên bi.
Tôi nắm chặt viên bi trong lòng bàn tay,  để chuyền hơi ấm và  chuyển hết sinh lực của mình sang hòn bi chai.
Mai sau trên bờ cát Qui Nhơn, biết đâu sẽ có những viên bi vượt trùng dương trở về thiên đàng thơ ấu lung linh với giấc mơ miên viễn...
Tôi ném mạnh Viên Bi vào trùng dương, nước mắt chảy âm thầm trên má, bên kia bờ biển Thái Bình Dương, qua màn lệ mờ, tôi nhìn vọng về phương trời cũ, với rất nhiều vấn vương...



Dai Lo Bi  by XT. Nguyen

 My friends, don't try to guess this title that was written in Vietnamese without marks.  And be careful.  This might be a trap ! It will encourage your curiosity and make you stay and finish reading this story until the end.
This is very old story that has been kept for so long deep in my memory that I  thought it would be buried with me when I die.
But then yesterday, it suddenly came back as if from the tomb, when I happened to meet him at a hodgepodge-  like corner in China town in Los Angeles.  He had a long look at me...then once in a while give me a stealthy glance.  I know I am pretty,and I haven't had a chance to really think about it because someone once said " You're very pretty" and I calmly smiled and politely said " Thank you"  in English.
       He was busy himself with the antiques and ceramics.  Next to some vases and bottles that were expensive and pretty enough to catch your eyes, there were some others that were cheap and ordinary, similar to those sold at the retail stores in Cho Lon,  and once in a while, he secretly glanced at me.  It made me wanted to laugh.  My girl friend said " It's him and he is the owner of this pottery store."  I glanced at him too.  It's him.  Who else can it be ?  The same old head with thin hair but now there were not many left,  and those legs with the tripod shape when he walked.  It's surely him.
I stepped in front of him, smiling.  He looked embarrassed.
       " Ma'am, what can I help you ?"
       " Ma'am !  What the heck !  Cao, Don't you recognize me?"
 His face changed color,  perhaps he was thinking : " An elegant woman, and pretty too.   But how could she address me in such an informal way?"
Using a purely Qui Nhon accent, I said:
       " Cao ! So you really did not to recognize me heh ?
He jumped up and down.
      " Ah!  Xuan...O my gosh !  You little....." He wanted to hug me but then he hold back,
       "Wow ! "  Oh my gosh !  Oh my gosh !
       He was talking and laughing at the same time, his mouth twisted, and I saw tears ready to come out from his eyes.

That night at my store.
      I moved to California in 2005.  I continued opened another store selling Coffee and Sandwiches in a small town in Orange County.  I consoled and encouraged myself in the road to business and it is lucky that I still have a place  in this world when the economy situation in the whole nation is going down.  I feel happy that my store has become a meeting place for the associations,  the artists, the entertainment people and all my friends to connect with each other.  I give them a generous discount and in return my good friends often come to help me.  It becomes a connecting place for those whose lives has become gradually disconnected but thanks to the store, they become  a string of pearls full of glistering memories.
     Thanks to this small store, a close friend of mine stopped by to give me news of old friends who has spread out all over since the day we left our homelands, It was "thang Cao" who was the first one quickly connected us with a unique group of friends.  Unique because it came from a far away past, a time whose name has been forgotten in the
Vietnamese present language !  A time of the marble games.
    Have you ever once seen the children oversea playing games like the marble game (Bi), the sticks (the) board game (o lang) or the catching game (u moi)...Those joyful childhood moments have flourished through out many generations of the Vietnamese youth and it ended at the beginning of the "note books" generation, simple and lovely.  Should we feel sad to see this Dot.com generation when children spend their times looking at the iPhone, iPad...They might have a passion in them but there will be no talk, no laughter to keep as a memory...
     Tonight at my store,  a unique night for a group of friends like us who shared the same memory that has been kept most of our lives, a meeting of five people who became friends in the same neighborhood...Thanks God none of them had fallen down due to the war storms,  still lingeringly survive through out the sufferings of the refugee life.  Thought the first moment would be a joyful moment, full of happiness and non stop voices... but no, it was a moment of thoughtful and prolonged quietness.
     Five of us  quietly sat there for a long time.  The sun light had gone down.  The city was busy with works that nearly came to the end of the day.  As usual, a group of Mexican workers walked into my store,  hurriedly bought some loaves of bread for tomorrow morning.  It was a sign for my store to get cleaned up and closed.
     My friends were still sitting there, thoughtfully looked at me busy with my work... and perhaps like  slow computers, our brains were trying to connect the facts in our memories...looking back at our gray hair,  the bird feet lines at the end of our eyes, and the drooping of time  over the years on our shoulders.. and we found the images of the young children playing at a corner of our town in Qui Nhon.
           -  Cao... here he is,  the little boy with thin hair and walks with a limp.  He is the sweetest one in our group.
           - Trung...he has a trong built with tough manners but in fact he has a very good heart.
           - Hai...  has a Chinese ancestor.  He came to Qui Nhon from Da nang.  In his high school years, he falled in love with Hoa, Trung's sister.
           -  And Ty.... the gambler...

       When the thick curtain of time was split open, the old roots in our souls also started to fall apart. I pushed a cup of coffee in front of Cao.  " Cao... say something funny, your mouth used to talk non stop."
       Cao grimaced, 
       " I really wanted to talk, it's just that I don't know how to address you now.  It would be much better if I just say "you" (in English).
       Trung suggested :
       " Why not call -  ma`y, tao -  the way we used to.  It doesn't matter ! "
       Hai, still with Chinese accent, said as matter of fact"
       " Boys to boys is O.K but how can we do that to Xuan !
       Every body talked at the same time:
       " Every one calls her Xuan then."
       " You guys, it sounds so polite now. "
       Cao just sat there smiling,
       " Why are you smiling ?" I asked, trying to find out what the mystery behind that smile, and naturally he poured out the secret.
       "You know what, a long time ago every time we mentioned about you we called you " The Little Girl who Peed in the Marble Hole."
       " Oh! My God! How did you guys gave me such a strange nick name?" 
       I yelled at them, but then like a piece of  film, the memory quickly rolled back to my head.  The whole group broke out laughing. The laughter pierced each piece of leaves that covered the wall of  times, broke off our old bodies and brought us back to the door of our heavenly childhood.  We all followed there.  The Girl Who Peed in the Mable Hole went back to the big piece of cement on our court yard, back to the summer afternoons when the children in the neighborhood used to gather in that cement yard.  Those children's voice usually caused me a pent- up resentment because my father often made me take an afternoon nap to keep me from getting a dark skin.  That is what he said.  Those voices sometimes came back in my dreams give me a feeling of something missed, loved and stupefied.
     The girl's band usually play sticks with a ping pong ball given to them by the boys and usually a broken ball that when bounced on the ground it gave out a cracking sound or sometimes  they played with rubber bands that the Chinese kids called  " chac diu" or even with the bottle lids.  With all kinds of games that they could play as much as they wanted on the cement floor that became smooth with times.
     The boy's band usually played on this cement floor because it was an ideal place to shoot marbles, and it surely was when the marble could run a straight and smooth line on the cement like a sailing boat gliding with the wind.
     But the most ideal thing is the marble hole that was accidentally formed by the raindrops from the roof.  This was the most attractive thing to the four boys who were considered invaders by people in my family, but later on in their high school years they called themselves the four Musketeers.  When these four boys were passionately shooting marbles, a girl like me could do nothing but watching them.
       Trung has reached the highest level skill in shooting with his pointing finger.  Its strength was formidable that it could break the marble into small pieces causing Cao to pull his hair, his ears and make his face.  Hai, the Chinese, was unique in shooting with his thumb,  his eye was almost close and the marble rolled to its point very  accurately.  After watching these four boys playing marbles for a while, I started to fall in love with these bright colorful glass marbles, those red, green, purple and yellow veins wrapped around inside the marble as clear as the soul of the tender age. Those childhood stories gradually filled up the whole space in our little shop.  They brought back here all kinds of colors and aromatic scent of our tender age in that beloved little corner in Qui Nhon.  A piece of sunshine outside in the court yard was as bright as the yellow color of the sand on the Qui Nhon beach.  A kind of color like the one in the Van Gogh paintings.  There was the pink color gleaming on the water surface of the sea like the color in Monet paintings.  On this colorful sphere my soul has reflected splendidly those of our childhood days.
     It was Ty who pulled me out of my dreams.
       " The Little Girl Who Peed in the Marble Hole has started to daydream.  I've never seen her like that before."
    Hai added:
       "Not only that, she was a Tom Boy ! She used to bully me and sometimes jumped in and fought like a boy."" And then when she knew she was counter attacked her mouth was as big as a broken wooden bell ! Oh, boy !  Her maids and nanny were all coming out,  all we could do was to run like hell."
    Trung admitted:
       " One time I was pulled by the ear, it hurt so much.  That was why I had to yield to her."
       " I couldn't do otherwise.  She knew she had that cement court.  It would be no fun if we weren't allowed to play there and that was why we had to pay her a fee every afternoon.  Without letting Trung finish Ty jumped in:
      "  Besides the fee we had to do random services for her too."
      "  What are you talikng about ?"
      " Hey, kid ! Do you remember? One day while we were shooting marbles,  you suddenly made us stop and said : My dad wanted me to buy some ice for him, do you want to come along to help me carry it home? I had to follow you then."
      " Oh my goodness, that guy who sold the ice, he toadied her father.  He gave her a whole big piece of ice instead of just half of it.  When he saw that I was with her, he put it in a canvas bag and packed it with sawdust.  The two of us were dragging the ice along the sidewalks.  The downtown streets in the summer were full of sunshine,  it was gradually melting the ice, but then she suggested that we would stop  to play the bottle caps with those kids on the Gia Long street until that piece of  was melting a little more and lighter.  I didn't know how long we were playing but the ice melted, there was not much left. When we got home, her father's neck seemed to grow longer due to waiting, and then seeing that small piece of ice, he resolved to discipline her by making her kneeling on the floor.  It was so pitiful, I also wanted to jump in to help her like Le Lai helping his Lord.
     The whole band broke out laughing again,  laughed until tears came out of our eyes.  Then the stories were revolved around me.
        " Xuan, do you still remember how to sing Cai Luong ?" (1)
        " Ky, you really have a good memory,"
        Yes, at that time, I used to try to imitate Cai Luong songs. Every time the popular singing groups were passing by from Saigon to the central cities, they usually stayed at my house.  My parents helped them out a lot.  I meet Thanh Nga at the time that she was not well known yet.  It was Ut Tra On who taught me sing a few short lines.  I learned how to trill the notes or  to raised them up and down or even the u..u prolonging sounds as if they were kicking each other.  His immortal and  echoing loud laughter quickly penetrated my young and innocent soul.  One time he told my dad : " You have an attractive  daughter with a strong voice, If you agree I will train her to become a leading singer later."  Unexpectedly, dad became so angry that he turned to walk to his room,  mumbling something like singing people had no class and at that time I had no idea what the heck that meant...
      However everyday I tried to trill the Cai luong song.  One afternoon I was half lying half hang on the branch of a guava tree next to the edge of the well, I raised my voice passionately singing and eating a guava...
      " Oh, my darling Dai, loving each other is not a sin...as long as  we still keep the promise to meet again..." I was singing passionately at the top of my voice when Ty passed by outside the fence, he yelled :
        " So moving!  So moving!"
         He startled me, I fell directly into the well.  Ty panicked and jumped over the fence.  He asked:
        " Are you all right ?"
        It was lucky that the water level was low in the summer.  I yelled back:
        " All right? What the heck, go quick! Get me the water pail with the rope to pull me up!
      " Ew!  At that time you were as wet as mice in the flood.  We are old now but I have to admit that you were really pretty then just as Ut Tra On had said.
        Trung tried to ask with a weak voice :  
         "Were you secretly falling in love with her in high school ? 
         Ty scratched his head, trying to defend himself :
        "There were many who secretly love her in high school but when she entered her teaching college, none of them dared to say a word.  It was because of you."
         "Why me? That was strange!
         " At that time you joined the Paratrooper.  You stopped by Xuan's house  every time you were on furlough wearing a red beret and many mai flowers, you had gun and other people with you, who would want to mess it up in  order to get shot?"
         " What you said has no proven point.  When I was at her house, other young teachers from the Central cities were there too, trying to be friendly with her father.  Those teachers and her uncle's friends from the medical Cords usually would come and leave by themselves because her father didn't let them talk to the sisters.  One time I stopped by her house on furlough,  she avoided me but let her cute little nieces and nephews come out to greet me jumping and singing a song probably taught by her:   
       " Brother, brother !  Don't join the Paratrooper,  the parachute won't be open, but your a... will be shot open.  Then they were all cracking up,  showing those cute missing teeth in their mouths...just like us when we were young.  Sometimes I followed the kids to the cement court yard, my heart became immensely melancholy..."
       Those times passed by without being noticed.  The marble hole was still there but Xuan did not require a fee anymore but instead sometimes she gave us back the marbles to keep us coming there.
      Starting from the high school years, the 7th grade exactly, our playing games also started to change.  We went to the movie more, joining the singing or drama clubs or spent most of the times to study for tests.
       Xuan's world also started to become mysterious.  She had grown into a young pretty girl,  gentle in her white long dress with a cone hat covered half of her face.
       Cao cut in to stop Trung :
       " That's right, I don't remember when we stopped playing marbles but I remember when I tried to pay her the fee with those marbles, she didn't want them any more.  The more she refused, the more I wanted her to accepted.  She didn't want them...and I felt sad because my gift to her was refused.  Cao stopped talking and I understood.  I did not want to open more inner thoughts either...
       Later on Cao joined the Police Forces.  He went patrolling in his police car with a driver.  Sometimes he would pass by the Girl High School.  Trung Vuong School or the Qui Nhon Teaching School.  One time I was standing in front of of the school gate when he stopped his car next to me,  gave me a frangance bottle.  At that age I has already become shy,  I ran after his car starting to run and threw the bottle into the back of the car.  From that moment on, Cao's police car stopped passing by.  Until this moment I felt something not right in my heart,  because I had caused our friendship to become cold.  In my heart I did not want to loose the images of us gathering together on that cement court yard.
     Tonight I did not want to tell everybody this story because of the wish to treasure a piece of love though young and innocent but still glistening in our tower of memory.  In the dark, I looked at Cao and silently thanked him for those beautiful days,  there were  waves coming and going on the beach, or the wind blowing the students' dress wrapping around  their bodies.  Those moments moving around inside my soul and stayed quietly only for myself.  During this time, the four Musketeers still  involved deeply in talking about their younger days but their stories could not bring back their young and innocent laughter, a laughter that was so clear and carries not a single worry of life or hided anything.  The stories on the court yard were mostly related to me.  
       Trung volunteered to stop talking about his life being a paratrooper in order to bring me back to his battle.  Though he looked tough as a paratrooper, Trung admitted :
       " I am not afraid of her father but i am afraid of Xuan.  She looked gentle but she was so stubborn.  She would dare to say things and do things.  Was there anyone among us who wouldn't pay her the fee ?
       " She knew she had that court yard with the marble hole."
       * And she knew she had a whole staff ready to save her. "
       They were all venting their grievances except Cao who defended me:
       " Thanks to her being a tom boy that she became our friend, and thanks to the story of her "Peeing in the marble hole" that we would never forget her until today when we met.  There were a lot of Xuans in Qui Nhon whom we knew.  Xuan who was thin,  Xuan who was fat, Xuan the whimsical...but when they came here, their nicknames don't fit them anymore because they has changed.  But if we mention Xuan, the Little Girl who Peed in the Marble Hole, then all five of us would recognize each other right away.
       "Who would ever forget that afternoon when little Xuan, who for some reasons, wanted the brand new marbles that we bought from the money we saved by not eating ice cream? She refused to receive the old ones and declared :
       " Who want to give me the new marbles?"
       " What happens if we wouldn't give them to you?"
       She looked around trying to find something then suddenly an idea came into her head.  She said as a matter of fact:
       " If you guys don't give them to me, I will pee in that hole and you can't play anymore."
       We were all laughing.  Ha! ha! Ha! You're a girl and you want to pee in front of the boys ? If you have that gut, go ahead !
       Without saying another word, she spread out her dress, sat right on top of the hole with the body of the dress covered it.
       When she stood up, Our faces turned green.
       " There! I really peed in it.  The hole is full of urine now."
       "Ick!, streaks of water started from the hole running over  the yard.
       "The fun had to stop, the comedy came to an end."
        "From then on, if she wanted the marbles, we had to take turned to give her the fee."
        If the yard was wet, not only that we could not play marbles,  we could not even have our glorious time just laying around crossing legs on that glossy cement floor to read our favorite Tin Tin books, or the books by Duyen Anh and be  as happy as a clam. 
        The story about " peeing in that hole" was the highest point tonight that caused bustle among us.  The door to our heavenly childhood was gradually closing... the four little boys holding hands  slowly hopping away... only their laughter were still echoing back.  Right now, in front of me they came from Colorado, Miami, Washington D.C, Los Angeles.
        Before we parted,  Trung seemed to be emotional in his own thoughts.  He suddenly stood up, pulled out a small packet from his pocket.  
        " This is a present that I wanted to give to everyone.  This afternoon, when I was buying some flowers for Xuan at a flower shop, I saw these marbles,  I wanted to buy some but the owner said she only gave them to me..."
        When I saw those sparkling marbles that Trung just spread out,  flow of electrical energy was felt running through my soul.
       Trung said:
       " We are living in different places now, but thanks to those marbles that we could still excitedly call each other on the phone: 
       "Come quick, let's go see the Little Girl Who Peed on the Marble Hole.  Each of us will keep a marble as a souvenir and, I pray to God that he won't hear what my mouth said, whoever has to leave the games in life first, give the marble to Xuan...these marbles will slowly come together again.
      I could hear Trung's voice broken into pieces and did everyone here know that I was crying?
    
 This evening on this deserted beach, holding the marble in my hand, I quietly walked on the sand and whispered to myself :
       " Cao !  I never thought that the marble would come early like this.  it was only 2 years since the day we met.  I didn't want to be the person who would receive these marbles though I was the Little Who Peed in the Marble Hole, the leaning point for for our unique group of friends. 
          ..... other kinds of love might have some vicissitude.... but there is no changes in friendship. Is that right, Cao ?
      Those marbles decorated our monument.  Our heaven is where the cement court yard is with an ideal hole in it.  Our heaven is also where there is a beach with whitish sand and the blue ocean in our beloved Qui Nhon.  Cao, please go back there.  Perhaps you might feel lonely  but try to wait for the day when we'll come together again and also the day of those marbles.  I hold tight the marble in the palm of my hand, tried to pass on the warmth and my energy from me to the glass marble..
       Someday there might be some marbles passing through the ocean and find their way to their heavenly childhood in this Qui Nhon beach.  A heaven that is reflecting the everlasting dreams.
      With strength I threw the marble into the ocean,  tears quietly rolled down my cheeks.  On the other side of the Pacific Ocean, through the film of my tears I tried to look for a sky where there were many things that I was attached to.


                              
Biển Đêm III
Biển thay tên nhưng âm quen tiết điệu.
Vẫn dồn dập sóng vỗ nhịp cô liêu.
Mảnh trăng trôi trên sóng bạc phiêu diêu
Trong như khối ngọc  *Lam Điền * lộng lẫy.

Là biển đêm sóng bủa vây huyền thoại.

Là vầng trăng xanh vời vợi thiên thu.
Tình yêu này xin trang hoàng tình sử.
Ngất ngây này em xin giữ riêng em...

The nocturnal Sea III


The ocean changed name with its familiar  rhythms of the sound.

Of its waves lapping non-stop in its loneliness.
Floating uncertainly on the silvery waves is the moon,
As majestically pure as a massive piece of the Lam Dien gem.

It's the nocturnal ocean filled with its legendary waves,

It's the forever and unreachable blue moon
That this loving feeling is becoming a historical decor
That this stupefied feeling be kept only for me...





                                 Ngày  Của  Mẹ                                   
Kinh  Tang  Me  NGUYEN  THI TU.  Nhan mua le  Me.   La  nhung thang Ngay Hamh Phuc, Tat Ca Chung Con va Chau Chat , Mai Mai Duoc Con Co Me   Ben  Canh Yeu Thuong va Chia Se.    Gia Đinh  P.T.Đ. Gia Long QN.

Biển Qui Nhơn  rạt rào tình Mẹ
Con một thời tuổi trẻ rong chơi
Qua chiến tranh khói lữa ngập trời   
Bầy con nhỏ yên vui bên Mẹ
Mẹ thuở ấy đài trang tươi trẻ
Dưới mắt con Mẹ đẹp nhất đời
Mẹ là hoa, cuộc sống thêm tươi
Mẹ là lá, cho đời bóng mát
Là nắng Xuân, cỏ cây thơm ngát
Là giọt mưa, mùa Hạ mong chờ
Là sắc vàng, Thu đến trong mơ
Là màu hồng, mùa Xuân rực rỡ
Mẹ của con, của con tất cả
Của niềm vui với cả nỗi buồn...

Rồi một ngày vận nước tang thương
Người dân Việt như ong vỡ tổ
Con của mẹ lao đao khốn khổ
Giữa phong ba giông tố bão bùng
Mẹ đâu rồi ! Mẹ thấy con không
Đang chới với bên bờ tuyệt vọng
Tháng Tư Đen Biển Đông dậy sóng
Tháng Tư đen tận thế hãi hùng
Cuộc đời con vào trong cơn lốc
Chuyến hải hành mình con đơn độc
Lênh đênh trên Biển cả bao la
Cơn sóng dữ bọt tung trắng xóa
Vồ thân con dìm xuống đại dương
Trong hôn mê bóng Mẹ chập chờn
Và mẹ khóc thương con mệnh yểu
Giọt nước mắt ôi sao huyền diệu 
Giọt Cam Lồ cứu khổ từ bi
Chuyển thân Con lạnh ngắt tử thi
Dần ấm lại trở về cỏi sống
Giọt nước mắt trong cơn mê sảng
Cũng đủ làm phép lạ nhiệm mầu..

  Rồi từ đó trong cuộc bể dâu
  Con của Mẹ cô đơn phấn đấu
  Cha can cường chảy trong giòng máu
  Mẹ nhân hậu đỏ thắm trái tim
  Đời đánh gục, con vẫn đứng lên
  Đời điên đảo, niềm tin vẫn giữ
  Có Mẹ Ba là niềm an ủi
  Có những khi cô đơn hờn tủi
  Mẹ vỗ về ấm áp giấc mơ
  Những chuỗi  ngày lạc lõng bơ vơ
  Trên xứ người hững hờ xa lạ
  Nhớ quay quắt và thương Mẹ quá !
  Muốn tìm về được ngã vào lòng
  nghe tiếng ru một thời bé bỏng
  Trong vòng tay sưởi ấm con tim
  Có những đêm tuyết trắng ngoài hiên
  Mùa Đông dài triền miên buốt giá
  Mơ những ngày quê hương nắng hạ
  Mẹ ôm con ngủ giấc trưa hè
  Một đời riêng ngày tháng lê thê
  Miền Kansas đất trời quá rộng
  Giữa cánh đồng cỏ vàng gió lộng
  Trong hoàng hôn tìm bóng mẹ yêu
  ...Chiều chiều ra đứng ngõ sau
  Trông về quê mẹ ruột đau chín chìu ...

  Về Cali chưa vui sum họp
  Rồi một ngày Mẹ bỗng bơ vơ
  Cuộc chia ly sao quá bất ngờ
  Ba ra đi về miền miên viễn
  Mẹ thẫn thờ tìm chốn không tên
  Bao tiếc thương, đau xót ưu phiền
  Hòa giọt lệ đêm dài thao thức
  Nén nhang tàn canh khuya hiu hắt
  Tiếng kinh cầu thức giấc bóng đêm
  Các Con yêu thấu hiểu nỗi niềm
  Cùng trở lại quây quần bên mẹ
  Nỗi buồn vui cùng nhau chia sẽ        
  Mừng đoàn viên Mẹ thấy ấm lòng
  Mỗi đứa con mỗi đóa hoa hồng
  Dâng lên Mẹ tất lòng hiếu thảo
  Đã đi qua những ngày giông bão
  Nắng hồng lên rực ánh xuân tươi
  Nhìn đàn con Mẹ mỉm nụ cười
  Công dưỡng dục sáng ngời tình Mẹ..
  Chỉ mong sao tuổi già bóng xế
  Mẹ vẫn vui vẫn  khỏe như xưa
  Và mai sau dẫu có bao giờ
  Con mãi mãi là Con của Mẹ...

  Xuanthi299@yahoo.com

A tribute to Mother

Qui Nhon beach was full of your love , Mom
I fully enjoyed my childhood play times everywhere
Through a war when the sky was full of fire and smoke.
We children were safely happy beside you.
Your were in your most youthful elegance
Which under my eyes the most beautiful woman in the world
You were the flower that brightens our life
Your were the leave that gives us shade
The sun light in the spring with sweet smelling grass
The raindrops in the expectant summer
The color yellow of the autumn in a dream
You were the pink in the brightened spring
You were mine, completely mine
The mother of my joys as well as my sorrows...

Then one day came the country's miserable fate
The Viets were like bees who lost their beehive 
Your child's life was full of gloomy hardship
In the midst of the powerful windstorms
"Mom ! where are you, do you see me?
I am drowning on the edge of the hopeless sea."
In the black April month in the undulating Eastern Sea
The black April was near the fearful end
My life was in the whirling tempest
All alone in this sea journey 
Floating on the immense ocean
The fierce white waves embraced me down into the sea
And in the unconscious state I saw
The image of  Mother flickering before me
Crying for my weakening fated destiny
How miraculous were those teardrops !
The merciful saving- life water drops of Lourdes
Changing my cold dead body 
Into the warm body of the living world 
Those teardrops in my vision
Were enough to make amazing miracles...

From then on in the ups and downs of life
With Father's courageous blood
And Mother's goodness flowing in my brightly red heart
Your child  have been striving to live alone
I stood up after many times got beaten
Still having faith after many times being cheated.
Mom and Dad were my comfort
At the times feeling lonely and self-pity
Mom lulled me into a warm and dreamy sleep
Days being lonely and desolate
In a strange and indifferent land
How I loved and missed you so!
Only wanted to come back and lie down on your lap
Hearing my childhood lullabies 
In your embrace that warmed my heart
There were many snowy nights outside
In the cold and endlessly long winter 
I dreamed the days with the summer sunshine in our homeland
When mom lulled me to an afternoon nap

I have lived my separate life in the long and dragging days
Under the immensely wide sky of Kansas
Standing amid the yellow and windy grass fields
I was looking for your loving image in the sunset
...  " every evening in the back yard looking toward the mother's land
        my soul is filled with gnawing pains for longing.."

Yet the joy of reunion in Cali was not over
Then came the days of being lonely from Father's sudden separation
Passing over to the Internal
Mom strolled aimlessly looking for the unknown land
With deep anguish, sorrow and regret
Burning incense In the long tearful sleepless nights 
The praying voice woke up the shadow of the night
Your beloved children understood your innermost feelings
All came surrounding together
Sharing the joys and sadness
Mom's heart felt warm for the reunion
Each rose was given to her
With deep love and appreciation for

Already passed the stormy days
The sunlight brightly shine on the fresh spring rays
Mom looks at her children with a smiley face
Her efforts of bringing them up brightly reflects in her love
Wishing her joy and health in her old age
No matter what will be
I am forever being your child


VƯỜN  KHUYA  BƯỚC  NHẸ

Mai sau dẫu có bao giờ
Đốt lò hương ấy so tơ phím này
Trông ra ngọn cỏ lá cây
Thấy hiu hiu gió thì hay chị về
                             (Nguyễn Du)


      Khi người khách lạ vừa ra khỏi tiệm, tôi vội vàng đóng cửa vì mùa này chiều xuống nhanh, người khách hàng chỉ gọi một ly cà phê đắng nhưng ngồi nhâm nhi khá lâu làm tôi hơi sốt ruột. Trong góc tối nhất của tiệm, người khách xem chừng đã quan sát tôi hơi kỹ, tôi hơi khó chịu vì bị chiếu tướng qua rèm tóc "phương dung" che nửa mặt, tôi cũng đóng trò điệp viên theo dõi đối thủ. Trông hắn cũng quen quen mà chẳng ăn nhằm gì, vì mấy ông HO thường có một nét quen quen. Vì họ chung chung trong cách ăn mặc, đi ra ngoài sáng trưa chiều tối cũng chỉ khoác ngoài chiếc "áo gió" hay chiếc áo jean, đôi khi với đôi dép Nhật lép xẹp. Trong đầu họ như cứ mãi vấn vương điều gì, nên  mắt đôi khi đăm chiêu đôi khi thảnh thót vu vơ. Những ông HO, cho tôi được gọi như thế, họ thường đến quán tôi ngồi nhâm nhi cà phê một mình.., và mỗi người là một trời tâm sự. Tôi hiểu được nỗi đau của những tháng năm bi phẩn, quằn quại trong các trại tù cải tạo còn mãi âm hưởng trong hồn họ...



     Trên bàn ăn của người khách vừa mới đi ra, tôi chợt thấy dòng chữ , đúng hơn là hai câu thơ trên mảnh giấy napkin, tôi rú lên, tay chân tôi bủn rủn vì rành rành màu mực tím và nét chữ không thể là của một ai khác được......Còn hai câu thơ cũng để chỉ dành cho riêng tôi, và đã được cất giấu như một kho tàng vô giá trong đền đài kỷ niệm, một vùng không gian thiêng liêng mà mỗi khi có ai  đi vào, vẫn thuờng được dặn dò: " Xin hãy lặng im khi chiêm ngưỡng những đền đài kỷ niệm này. "

Tôi hối hả lái xe về nhà, tay chân vẫn còn lẩy bẩy, nghĩ lại những câu nói của Trâm, cô gái phụ việc trong tiệm mà vẫn còn run: "Cô ơi , sao ly cà phê vẫn còn nguyên và tiền thối lại vẫn còn nguyên trên quầy hàng."  Tôi vội chạy ra khỏi quán, tìm nhốn nhác người khách lạ giữa những người qua lại trên đường.  Người khách lạ đã biến đi ngã nào rồi ? Và tôi chỉ thấy vạt nắng xanh xao ở góc đường, và dường như có dấu chân ai lững thững như gần như xa. Rồi tôi hỏi Trâm: "Có thấy mảnh giấy trên bàn này không?" Trâm thản nhiên trả lời: "Có mảnh giấy nào đâu cô!"  Chỉ có mình tôi biết người khách là ai.
      Tôi vật vã trên tay lái. "Anh Tân ơi!  Anh còn sống hay hồn ma anh hiện về thăm em ? "
       Những giòng chữ đó, màu mực tím đó là của anh chứ còn ai vào đây nữa !
       Anh ơi!  Nếu có linh thiêng thì xin anh phù hộ. Đừng làm em sợ mà tội nghiệp em. Tôi can đảm lái xe về nhà, chỉ vì muốn tìm lại lá thơ có hai câu thơ đó làm bằng chứng cho nỗi hoảng hốt của tôi chiều nay.
       Nhưng khi xe đậu trước nhà tôi khựng lại. Tôi ít khi trở về căn nhà xinh đẹp này và Tôi thường ngủ ở nhà má tôi với lý do giản dị:  "Con sợ ma. "
       Những đêm mà phải ngủ lại nơi căn nhà này tôi phải khóa kín cửa phòng, bật đèn sáng và bịt mắt lại để ngủ.  Chỉ một vài tiếng động vu vơ cũng làm tôi "teo". Toi đọc Kinh lia lịa:
                                                Yết đế yết đế ba la yết đế
                                            Ba la tăng yết đế bồ đề tát bà la.....
                                                                              (Tâm Kinh)
... Vậy mà vẫn thức chờ sáng. Và đêm nay liệu tôi có đủ can đảm để sống một mình trong căn nhà này hay không ?
         Nhưng mơ hồ, có một lực đồng bóng đẩy tôi đi mở cánh cửa. Tiếng "kẹt cửa" đâm thủng được bóng tối của căn phòng mênh mông. Tôi đi thẳng đến tủ sách tìm thùng giấy đã cất giữ những tư liệu mà tôi đã đánh dấu bên ngoài: "Kỷ niệm 75" trong đó có tờ Bách Khoa số Xuân có bài viết của thầy Nguyễn Mộng Giác, có tiểu thuyết "Phượng vĩ" của Duyên Anh, những thứ tình cờ nằm trong xách tay tỵ nạn và có cả chiếc hộp bisquit đựng những lá thư của Tân.
           
        Trước năm 1975 trong tuổi 16, tôi tự thấy mình còn trẻ con, còn hồn nhiên sống giữa phố Qui Nhơn, có biển xanh , có gió lộng, có nắng thêu hoa trên những con đường nối nhau giữa những trường học. Tuổi học trò thần tiên đó đã được Tân ghi vào những trang thư :

             " Em yêu, ...... mùa Hè về giữa phố Qui Nhơn cũng là mùa áo mới tựu trường, có cô bé thường quanh quẩn bên người lớn, bây giờ đã có một thế giới riêng. Hôm qua, trước mặt mọi người trong gia đình và có mặt của anh , em đã khoe chiếc áo dài mà em gọi là "kiểu người lớn ", rồi em hỏi mọi người có đẹp không ? Xong em cười một cách hồn nhiên. Riêng anh trong tiếng khen "Đẹp lắm" không còn tự nhiên như trước nữa,...vì....em đẹp thật, vì em đã hiển hiện trong dáng thanh tân vừa đến tuổi dậy thì..Từ đây những đường phố Qui Nhơn sẽ đẹp hơn và nắng chiều trên biển xanh sẽ xao xuyến hơn, gió thu Qui Nhơn sẽ man mác hơn, nắng hạ Qui Nhơn sẽ nở trên mái tóc em, và những cành hoa vàng lunh linh nơi những con đường có mùa đông mà em đã đi qua sẽ không còn lạnh lẽo vī mùa xuân có em và anh chỉ dành cho em thôi......" 

        Những tháng ngày thần tiên đó không bao giờ trở lại. Cửa Thiên đàng vừa hé mở đã vội khép kín khi tai ương sắp đổ ập xuống bên thành phố thân yêu. Và đời tôi , tâm hồn tôi đã tơi tả trong cơn lốc tỵ nạn.
        Giữa lúc bơ vơ lạc loài đi tìm Ba Me, chị em, thân nhân trên đảo Wake tôi gặp Phương, em của Tân.  Nổi vui mừng chưa kịp vỡ òa thì bị khựng lại khi Phương bảo: " Mình có đem theo hộp thư của anh Tân,và những trối trăn anh đã viết sẵn...Một mai khi có mệnh hệ gì thì chuyển những lá thư chưa được gửi này đến cho Xuân. Phương nói tiếp : "Hôm đám tang anh Tân, mình có thấy Xuân đến nhưng hôm ấy không còn hồn vía nào để nghĩ dến hộp thư , cho đến khi  đang vơ đại áo quần để chạy vào Sài Gòn thì hộp thư nằm ngay trước mặt, mình oà lên khóc vì mình suýt quên hộp thư này. Xuân ơi, có phải anh Tân của mình muốn nhắc nhở mình đừng quên hộp thư của anh phải không Xuân..  ?
Anh linh thật , cái gì xui khiến lại gặp ngay Xuân ở nơi đây !"
       
Đêm về phòng tôi chỉ đọc lóc cóc vài trang thư vì còn có không biết bao nhiêu là chuyện trong đầu, khi vừa thoát chết và đang đi tìm cho chính mình con đường sống. Từ đó thì hộp thư cũng lẽo đẽo theo tôi, trải qua không biết bao nhiêu lần dọn nhà trên đất Mỹ.
       Cuộc sống tỵ nạn chồng chất lo âu đến độ quên cả chính bản thân mình huống hồ chỉ là kỷ niệm. Và mỗi khi dọn dẹp nhà cửa, là hộp thư thế nào cũng được mở ra đọc vì sự cuốn hút khi đọc những lá thư có khi cũng đủ làm mất một phần ngày.
      Mỗi khi xếp lại những tờ thư ngạt ngào yêu thương, cũng đành trả lại hư vô trå lại cho người tình đã đứng bên kia đời....



      Mãi đến chiều nay khi Tân "hiện về " tại tiệm, chính tôi còn không  tin nổi vào giác quan thứ sáu của mình nữa. Riêng trường hợp của Tân tôi chưa nhận được một tín hiệu huyền bí nào về cái chết của Tân.?


       
       Nhớ lại ngày đám ma tại nhà Tân, nhìn trên bàn thờ, tấm ảnh Tân trong quân phục Mũ Đỏ, tôi không có cảm giác là Tân đã chết. Người nhà bảo rằng xác của Tân chưa mang về được vì không tìm thấy xác, chỉ tìm thấy tấm thẻ bài và một hộp thư !
        Ngày trước Tân là bạn của anh tôi, cùng trường cùng lớp. Hầu như ngày nào cũng có mặt tại nhà tôi, và tôi xem anh Tân cũng như ông anh tôi. Tôi thường quanh quẩn bên anh, và tham dự vào sinh hoạt của các ông anh của mình như cùng đi xi nê, cùng đi xem văn nghệ ở trường tổ chức, cùng đi tắm biển.  Ban đêm cùng đi ăn chè ở đường Tăng Bạt Hổ gần trường Bồ đề. Còn thứ bảy,chủ nhật thì lang thang đây đó.
     Chiều nay đọc lại những tờ thư, hồi tưởng về những ngày tháng cũ đượm hương vị ngọt ngào của tình yêu, có thơ ngây của tuổi học trò, có men nồng của những mối tình mới lớn, và điều cần thiết hơn cả là vẽ lại chân dung của người đã khuất.

                                Hồn tử sĩ gió ù ù thổi
                           Mặt chinh phu trăng rōi rōi soi
                                 Chinh phu tử sĩ mấy người
                           Nào ai mạc mặt, nào ai gọi hồn.
                                                                    (Chinh Phụ Ngâm)



      Để vượt qua nổi sợ ma cố hūu của chính mình, tôi thắp một ne'n hương lên bàn thờ Phật, hái vài nhánh Hoàng Lan đang tỏa ngát trong khu vườn tỉnh lặng được đê' trên hộp thư. Tôi muốn chiêu hồn người quá cố . Trong tư thế Thiền, thật lâu, đến khi tất cả đều im tiếng trong hồn...


       Từ tấm bé, Ba tôi thường bảo rằng tôi có "đồng cốt ", nghĩa là có khả năng thiên phú giống ông, nào là có giác quan thứ sáu có thể có khả năng suy đoán trước những chuyện gì bằng trực giác suy tư của chính tôi . Và Ba tôi âm thầm khích lệ cố đẩy tôi xem tử vi,nhân độn....,nhưng phức tạp quá, tôi lơ là và chú tâm học về Thiền.
       Rất nhiều lần, tôi đã "thấy" những chuyện sắp xảy ra chẳng hạn khi tôi nói với má tôi về một giấc mơ :" Con thấy thằng Việt nói rằng nó chết rồi, mình nó có vài vết máu". Đến trưa, dì Hoàng là em má tôi, dì khóc bù lu bù loa tới nhà tôi báo tin rằng :"Thằng Việt về khu Đập Đá thăm nội dẵm phải mìn ở gần chân cầu chết rồi !" Dì khóc nhờ Ba tôi tìm giúp xem một  månh cánh tay của thằng Việt bị văng ở đâu mà vẫn chưa tìm thấy.  Ngay lúc đó tôi buột miệng nói ngay không một chút suy nghĩ : "Trong bụi cây phía trái chân cầu. " Thời gian sau tôi ít dùng khả năng cảm xạ này vì gây nhiều hệ lụy không hay...
        Nhưng đêm nay, tôi muốn thử lại một lần trong chập chờn nửa tỉnh nửa mê khi tôi đọc lại những tờ thư. Tôi đã hóa thân thành cô gái học trò lang thang bên những con đường phố cũ bên những bước chân quen, những con đường móc nối, những cuộc tình từ Nữ Trung Hoc, sang Trinh Vương ,  Sư Phạm.... Con đường ven biển đã là khởi đầu của mối tình đơn phương của Tân.
          "Em yêu,.... biển đã đổi màu rồi đó em, từ xanh ngọc sâ'm dầno sang màu tím thẩm. Giờ tan học rồi em đã đến chưa? Ngồi bên bờ cát anh ngóng nhìn từ xa dáng em thanh tân dịu dàng trong bước đi hồn nhiên, tà áo em bay bay giữa nắng chiều rực rỡ. Chờ em đi qua, mang theo chút hương trong gió, và chừng đó cũng đã ấm mộng đêm nay. "
         Tình yêu đã chớm dậy từ thuở nào, Tân đã ghi vào trong thư: " Những dòng nhật ký đã chuyển hướng về em, khi em bỗng nhiên để lại bên giòng thời gian tuổi thơ xanh mướt và tuổi dậy thì hé nụ, rừng xanh đã thay áo mới khi em khoác lên người tà áo học trò dễ thương  làm sao. Mạch suối yêu thương trong hồn anh có vương chút gì tội lỗi khi ngắm nhìn em có đôi ngực thanh tân và thắt lưng ong đã bắt đầu rõ nét. Hồn anh không còn nhìn em như cô em nhỏ ngày xưa nữa rồi......"
            Đêm nay tôi đang ngồi thổn thức thả hồn về cái tuổi dậy thì của mình, êm đềm vô tư....Nhū'ng xao động của tình yêu còn mơ hồ gợn sóng như biển xanh của Qui Nhơn của những chiều êm gió........Ước gì  có biển động trong những ngày tháng đó.....cho hồn tôi được như những đợt sóng tung trắng xóa bên bờ cát mênh mông. Nụ hoa dậy thì chưa kịp nở, vì hoàn cảnh nghiệt ngã từ đất trời! Và đời sống Qui Nhơn đang ở trong ngày biến động, bên những nỗi bất an của thành phố, nơi đã ghi vào trang thư của Tân.
           " Em ơi,...... anh đã thấy nỗi hốt hoảng hoang mang bên khuôn mặt thật xinh của em. Anh muốn đưa tay chấm lau giọt nước mắt bên rèm mi, bên đôi má mịn hồng. Khi đứng bên em chứng kiến sự tàn bạo của con người trong vụ nổ ở sân vận động và cô giáo  Yến thật dễ thương của trường Nữ đã tử vong, anh thấy chiến tranh đang tiến về thật gần nơi thành phố. Và em sẽ không còn nhū'ng ngày an vui.  Anh thật yêu thành phố này trong đó có em. Anh muốn em yêu đời để cho anh mãi mãi yêu em, và cho tà áo em mãi mãi bay trong hồn anh.
        Anh vẫn luôn luôn mong ước sự bình yên cho những con đường Gia Long,Võ Tánh, Nguyễn Huệ, Trần Cao Vân, Phan Bội Châu, Lê Lợi, Bạch Đằng,.. cho những mái trường Bồ Đề , Nhân Thảo, Cường Để , Trinh Vương, Tăng Bạt Hổ, Tây Sơn, Sùng Nhơn, Lasan, và Sư Phạm Qui Nhơn... Vì những nơi đó có em, có anh, có tất cả bạn bè của chúng mình...... có một thời hoa lá.     
      Xong Tú Tài 2, tiếp tục  Đại học sau đó anh vào Sĩ Quan Võ Bị Đà Lạt. Anh cũng ước mơ nhiều lắm chứ. Ước mơ khung trời đại hoc  con đường Duy Tân cây dài bóng mát, uống ly chanh đường, uống môi em ngọt. Và em ở đây chính thật là Em"
      Bây giờ tôi mới hiểu vì sao Tân đã đi sĩ quan Đà Lạt, và vào binh chủng Nhảy Dù để  rồi những lá thư có thêm mùi thuốc súng, có quan san, có biên ải.

            "Em yêu, ......Nỗi nhớ về em cũng bồng bềnh nay đây mai đó. Chiều nay giữa màu xanh thẳm của núi đồi, anh mơ được về thành phố, vì ở phía xa kia có em, ở chân mây kia có nắng chiều nhung nhớ cố nhân, có nỗi nhớ về em khôn cùng. Màu xanh  lá tiệp với màu xanh của đại dương. Và anh  đã về từ biển khơi, như gió nhẹ nâng tà áo em lang thang một mình bên biển vắng. Em có biết không?" 
     Trong một trang thư Tân viết để nhắc đến tôi về một đêm Giáng Sinh thần tiên tuyệt vời bên mộng ước..
     "Em yêu ơi,...... tiếng súng đã tạm ngưng.  Không lẽ cứ đánh nhau mãi sao. Thật sự tiếng súng trong hồn anh đã im bặt chiều nay, và riêng chiều nay, để  anh mong ước được nghe tiếng chuông nhà thờ từ nơi  xa vắng vọng về.. ngôi thánh đường lẩn khuất trong tàn me xanh ở cuối thành phố......Anh muốn về thăm em, rủ em đi nhà thờ, để chúng mình lắng nghe Thánh ca, để anh ngắm  nhìn khuôn mặt đẹp như Đức Mẹ"..
       Đọc những trang thư của Tân viết cho tôi, làm sống lại cả một bầu  trời ký ức xa xưa....Nhớ lại những lần Tân đến thăm anh tôi và gia đình tôi mỗi lần về phép.

         "Em ơi ,..... nắng mùa hè và biển xanh đã làm anh tạm quên đời lính khi bên mình không mang quân phục.  Chỉ mặc quần áo tắm  đùa giỡn với bạn bên  sóng biển có Hòa  và có cả em. Trong áo tắm, em đã thật sự là một thiếu nữ rồi. Anh nhìn ngắm em ngấu nghiến để cho những chiều hành quân anh có một thiên thần trước mặt đang che chở anh.
        Em biết không? Những ngày hành quân quá dài và tháng năm quá rộng, anh thường thu mình sau những mô đất, những mỏm đá, những bờ kinh, để mơ về em.  Giấc mơ ngắn sau những lần thu dọn chiến trường đã làm cho hồn anh không còn tiếng súng, mang giấc mơ về những góc phố thanh bình, có em dịu dàng  bước đi thanh thản. Tà áo em bay trong nắng chiều, gió từ biển khơi xanh mát thổi vào hồn anh,  Đó là tại sao anh đã dũng mãnh tác chiến trong ngày hôm sau.. "
      Tôi lại khóc và thì thầm: " Anh Tân ơi ! Xin cám ơn anh và những người cầm súng.  Qui Nhơn của em , của anh, của tất cả mọi người, đã có những ngày thần tiên cho đến khi mất nước! Nhưng tại sao? tại sao anh lại bỏ cuộc? Và khi cuộc chiến vừa tàn thì anh lại ra đi.
      Hồn anh vẫn còn lênh đênh trên đường, những con phố hẹn, khi hồn em vừa thắp lên những ngọn nến hồng...
     Và đây là những dòng cuối  cùng của Tân:

       " Em yêu,......  anh đã ôm mặt khóc khi thấy những thành phố thân yêu rơi dần dần vào tay quân giặc. Những lính dù như bọn anh có bao giờ rơi nước mắt? Anh và những bạn bè của anh đã gầm lên như những con cọp dữ, đã lăn xả vào từ chiến trường này đến chiến trường khác, không nghĩ ngơi gần suốt cả tháng trời nay! Khi Đà Nẵng mất.. Nghĩ đến Qui Nhơn, anh đã gầm lên! Em có nghe được tiếng bi thống này không? Trước khi xung trận, anh đã hôn vào chiếc bùa hộ mạng "Em và thành phố đó. " Em và tà áo bay trên những con đường xưa thấp thoáng bước chân.

       Chiều nay nơi lưng chừng đèo Khánh Dương, tiểu đoàn được lệnh "Đóng chốt", ngăn địch quân dâng tràn về Nha Trang..Anh biết chuyện không xong rồi ! Có bao giờ lính dù lại bị đem đi "Đóng chốt", ngồi  chờ giặc đến... ? Anh chợt nhớ em, nhớ đến bất tận em ơi ? Người con gái anh yêu thầm..Và anh thấy vùng tuổi xanh thoáng bay theo gió......Anh nói với đời mình sắp gãy gọn tựa như câu hát: "ô hay mình vẫn cô liêu !"

      Em yêu ơi.....Hãy cho anh được mơ thêm một lần cuối và  thì thầm với em: 

                         Chiều phai góc phố quê nhà
                 Hồn nghiêng cánh  mộng theo tà áo bay
                                                                               (thơ Xuân Thi) 

        Chính là hai câu thơ, viết bằng mực tím trên mảnh giấy napkin để trên bàn ăn trong quán mà tôi đã cầm lên đọc và bủn rủn hết cả tay chân. Anh Tân oi! Có phải anh vẫn còn đi theo em không?  Có thật anh đã gục ngã trong trận chiến cuối cùng trên lưng chừng ngọn đèo hiu hắt " thoáng nghe gió lạnh "? Hãy cho em biết anh có còn ở bên đời này? Hay nếu thật anh đã ở bên kia thế giới thì xin cho em thấy lại một lần, dù chỉ một lần....Tôi nhắm mắt lại chờ ma lực huyền  bí chuyển  động trong hồn hy vọng có tìm gặp tín hiệu tâm linh nào không ?
                     
          Mấy tuần trước tôi nằm mơ  như thật , nửa khuya thức giấc nhìn ra cửa sổ  ở phòng ngủ trên lầu , tôi hé mắt nhìn thì toàn thân tôi co rúm lại, một bóng người lơ lững giữa  thinh không. Tôi chưa kịp hét lên ,thì bóng người quay lưng lại chỉ thấy một khuôn mặt thịt phẳng lì không mắt  mũi miệng. Rồi bóng người tan biến  vào cành lá đong đưa...
         Và cũng mấy ngày trước đây tôi đã phải đóng kín phòng ngủ và chỉ dám ngủ trên ghế sô pha phòng khách, vì không biết từ đâu xuất hiện một con cắc kè màu xanh lục đang ngẩn đầu trừng trừng đôi mắt lồi nhìn tôi. Đôi mắt ma quái theo dõi tôi di động. Tôi dơ tay, dậm chân, nó vẫn nằm lì một chỗ, cái đầu nó còn gục lên gục xuống như chực vồ lấy tôi! Tôi vội vàng đóng cửa lại ,chạy bay xuống lầu gọi em tôi. Em tôi trấn an: "Để đó cho em nhằm nhò gì mà phải sợ một con cắc kè chứ ?" Đến chiều em tôi về ,mở cửa phòng xem xét ,thì con cắc kè vẫn còn đó trên  giường của tôi. Em tôi cũng hoảng hốt đóng  sập vội cửa phòng lại thốt lên : "Eo ơi, chị ơi, đôi mắt con cắc kè dễ sợ quá! Nó nhìn thau láu đến rợn người ! " Cuối cùng em tôi cũng phải thu hết can đảm cầm vội cây chổi dài mở cửa đánh  túi bụi vào hư không. Nhưng chỉ một cái phóng người của con cắc kè là biến mất tiêu không còn thấy  ở một nơi xó xỉnh nào nữa trong phòng tôi.  
         Cho đến hôm nay tôi vẫn chưa dám trở về phòng ngủ.                                             
Thắp một nén hương dưới chân Phật. Tôi lẩm nhẩm khấn nguyện, bên những lá thư ngổn ngang xung quanh. Tôi thu hết can đảm trực diện với vong linh, để mong giải nghiệp, tháo gỡ hết những oan trái trần gian.  Cánh cửa sổ mở tung.  Tôi muốn đón một làn gió lạ, làn gió lạnh  lưng chừng đèo mang hết tuổi xanh của anh, làn gió lênh đênh cũng đã héo úa xuân thì của em.
        Với tâm thành tha thiết. Tôi mặc vào chiếc áo dài. Và đứng trong khung cửa tôi nói vào hư vô:
        "Tà áo em vẫn còn bay. Môi Em vẫn còn tho'm "Anh về đi. Hãy về đi..."
        Tôi nghe như có tiếng chân ai đang bước nhẹ, thật nhẹ..... từ vườn khuya trở về.......



           Xuân Thi


      xuanthi299@yahoo.com

Biển Lang Thang


Dưới gót sen mềm bãi cát khô 

Bước chân sao vẫn thấy bơ vơ 
Biển mãi nhìn em đơn chiếc bóng 
Chờ nhau chờ biết đến bao giờ 

Dấu chân trên cát một mình thôi 

Mơ bóng ai về bước song đôi 
Gió chiều nâng mái tóc em đó 
Biển ơi gió nhẹ một chút thôi

Những mảnh óc sò nhặt trong tay 

Dịu dàng em gởi đến biển đây 
Chút tình của biển ngày xưa ấy 
Còn mãi trong lòng em ngất ngây


Wandering on the beach


The lonely pair of soft heels

walking on the dry sand
With the sea looking at me
Wondering how long I'll be waiting

The footprints in the sand are mine

Wishing for someone walking alongside of  me
The wind from the sea
Is gently blowing up my hair

Holding the shells in my hand

And gently I am returning them to the sea
As a token of the love that we used to have
that is still overwhelming in me




BIỂN ĐÊM

Nhớ vô cùng Biển gọi Đêm huyền thoại

Mang sóng về yêu bờ cát bao la
Rạo rực tim yêu thịt da chờ khắc khoải
Một vòng tay ôm rất ấm đã quá xa


Biển đêm ơi, sao thấu hết nhớ nhung

Bờ cát ơi, sao thấm hết nỗi lòng
Trong hồn ta còn sóng vỗ muôn trùng
Trong tim ta còn nỗi nhớ mênh mông

The Nocturnal Sea  


The sea yearning for its mythical night

Lovingly brings waves to its immense beach
As the skin excitingly awaits a loving touch
A warm embrace is so far away

Oh! Nocturnal Sea! How can you understand my longing

Oh! my beach! You can never know my feelings
In my soul, ripples resonate far away
And my heart is filled with enormous yearning



Biển Đêm II


Sóng trắng xóa vỡ òa trên bờ cát.

Trùng dương ơi, sóng bạc về từ đâu.
Trái tim sầu nỗi nhớ chẳng phai màu .
Niềm đau hỡi nơi đâu là nguồn cội.


Biển đêm ơi, chút tình xin trao gởi.

Cho ngàn đời sóng vỗ nhịp cô liêu.
Đêm vô minh biển vẫn đẹp yêu kiều.
Hồn si mê tâm thắp sáng tình yêu.


The nocturnal Sea  II 


The white waves stretch out on the sand.

Oh! Ocean, where do those white waves come from?
In my heart my longing never fades away.
Where is the source of this pain?
Oh! Nocturnal sea, I give you a piece of my love.
For the waves to keep flapping forever in solitary.
The sea is still lovely even in a gloomy night.
Love from the heart will light up a crazily blind soul.

No comments:

Post a Comment