Lưu Nguyễn Đạt's Page

Xin trân trọng giới thiệu trang Thơ và Hoạ của TS. LS. Lưu Nguyễn Đạt: 

VẼ TÌNH

PAINTING LOVE

Tuyệt đẹp. Tôi không thể chọn sự yêu thích giữa thơ và hoạ của Lưu Nguyễn Đạt vì cả hai đều đạt tới mức độ người đọc thơ và xem tranh đều bị thu hút và ngây ngất trước cái đẹp được diễn tả bằng một nghệ thuật hết sức tân kỳ, tràn đầy sức sống. Nghĩa là trong mọi bài thơ hay bức tranh đều được tác giả đặt hết tâm hồn và cảm xúc của mình vào đó. Không những tác giả chỉ thành công với khả năng phổ diễn rất cao và đặt hết cảm hứng của mình vào tác phẩm, mà còn truyền đến cho người thưởng ngoạn những cảm xúc như chính tác giả vậy.

LS Lê Đại Toàn, California, USA

Xin chúc mừng anh Lưu Nguyễn Đạt về tác phẩm mới thật độc đáo, một công trình nghệ thuật "thi-họa giao duyên" chưa hề có từ truớc đến nay. Vẽ Tình, thật khó tìm cái tựa nào hay hơn.

GS Lê Hữu,

Lưu Tiến sĩ vừa là một vị khoa bảng, vừa là một thi sĩ, vừa là một hoạ sĩ, vừa là một văn hoá gia, thật hiếm có. Kính mong Tiến sĩ để lại cho hậu thế được nhiều công trình văn hoá.

GS Đàm Quang Hưng, Houston, TX, USA

VIỆT THỨC
2017

WITH LOVE TO

SEBASTIAN, GABRIEL, BRENDAN, DUKE-VINH, LADY HARPER

& ALL ARTISTS, POETS TO BE

FOR A BETTER & LOVING WORLD

LƯU NGUYỄN ĐẠT
[LUUDAT]

2017

LƯU NGUYỄN ĐẠT
VẼ TÌNH

PAINTING LOVE

Copyright © 2017 by Luu Nguyen Dat

All rights reserved.

No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form, by any means, including mechanical, electronic, photocopying, recording, or otherwise, without the prior written permission of Luu Nguyen Dat.

Library of Congress Cataloging-in-Publication Data

LƯU NGUYỄN ĐẠT

VẼ TÌNH

PAINTING LOVE

ISBN 978-1-4951-4581-0

Published in the United States of America
by Viet Thuc Foundation

Art Photography by Madeleine McCarthy

Book Design & Artworks by LuuDat
First Edition 2017

LƯU NGUYỄN ĐẠT, PhD, LLB/JD, LMM

drluunguyendat40@gmail.com 

[703-395-7062]

§  Ancien, Lycée Albert Sarraut [Hanoi, Vietnam] & Lycée Yersin [Dalat, Vietnam]

§  Cử Nhân Văn Khoa Pháp Văn ; Cử Nhân Luật [Đại Học Sàigòn]

§  Cao Học Giáo Khoa, Tiến Sĩ Văn Chương [MA & PhD, Michigan State University, MI, USA]

§  Cao Học, Hậu Tiến sĩ Luật [LLM, MCL, Howard Law school]

§  Luật sư Thực Thụ Tòa Thượng Thẩm Huế & Sàigòn, Việt Nam

§  Giáo sư Lycée Pascal, Lycée Fraternité, Lycée Yersin, Việt Nam

§  Giảng sư Pháp Văn, Michigan State University [MI], Hood College [MD], USA

§  Phối Hợp Giáo Huấn Đa Ngữ Đa Văn, PEO School of Education, University of Michigan

[Ann Arbor, Michigan, USA]

§  Director, International Legal Aid Center (ILAC)/Herman M.Sawyer Law Offices, Falls Church, VA, USA; President, Alpha Title Corporation.

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

§  Chủ nhiệm sáng lập/Chủ bút các tập san Carrefour (1960, ĐH Văn Khoa Saigon); Group Creation (1976, MSU); Cỏ Thơm (1996-2003), Tư Tưởng Việt (2003); Diễn Đàn Việt Thức (2010);

§  Tổng Thư Ký Hội Hoạ Sĩ Trẻ Việt Nam [1973-1975]

TÁC PHẨM

§  VÙNG CAO NƯỚC ẨN (Cỏ Thơm, 1999); HỒN NƯỚC (Cỏ Thơm, 2002)); CA TỤNG NIỆM (Dạ Hà, 2005); NHƯ HOA (Dạ Hà, 2006); NẮNG ĐÊM (Dạ Hà, 2008); THƠ XANH (Dạ Hà, 2009); 

§  LỜI CỦA CÁT--- PAROLES DE SABLE (Việt Thức, 2014);

§  LƯU NGUYỄN ĐẠT, DÒNG THƠ 50 NĂM (Việt Thức, 2015);

§  VĂN LUẬN (Cỏ Thơm, 2000); CẨM NANG LUẬT PHÁP HOA KỲ (Việt Thức) ;

§  THỜI LUẬN & VĂN LUẬN (Việt Thức, 2017)

LuuDat 

Painting & Artwork

Luu Nguyen Dat [LuuDat] Painting is “abstract art”, created at the opposite of the concrete and figurative, or “realism.” LuuDat does not try to imitate nature, but to use nature as a starting off point.  Color, line, and form are more important to him than the details of the actual subject matter. He wants to give a sense or feel for the subject rather than an exact replication.

LuuDat Painting is thus the visualization of emotional structures and processes. It reduces specific objects and events to their universal elements: rhythm, movement, texture, color, eliciting an emotional engagement through the strength of its composition and conveying the shifting of psychological states.

In his abstractions, LuuDat has been particularly interested in the relationship between line and form, a relationship that parallels those of the perceived world: movement and stillness, action and thought, dynamism and placidity. Integrated colors have been chosen for their particular emotional content to reflect the shifting strengths of these elements within the world of the composition, where abstract spaces are combined with cosmic landscapes and creative myths of ancient civilizations: Celestial Ocean, Angel Fire, Mekong Green, Black Sun, Aeolus, Metamorphosis, and other evocative titles are situated within this significant plastic emergence. Au-Co is the myth of dichotomy, the original division of the Ancient Viets, the schism between reality and ideal, harmony and errancy, figures and abstractions. Thus, The Quest for love and peace is drawn on transparent earth tones coupled with frost white and tender blue, cross-fusing in diagonal structures. If Mekong Green is a serene, Zen-like piece to anchor meditation and nostalgia, Shiva is indeed the shape of destruction and the colors of rebirth. And the Myth of Fire, as a romantic inspiration of the home genies, is the expression of Love & Purification in the Vietnamese tradition.

Layers of enamel fluidic colors cover luan wood panels to become on the surface revelation of underground rivers, sky oceans, eclipse of black sun, fire on granite, aquatic and ethereal dimensions in transient osmosis.  The obsessional presence of the universe in LuuDat Painting is condensed in a maze of moving cells on prismatic changes and fixations, by which the abstract integration of color and form becomes a creative vision with mythical undertones always in metamorphosis.

LuuDat Painting is also communication, a shifting of emotional context to the viewers’ own interpretation of the plastic event.  A new painting emerges from the discovery and imagination of the onlookers who become instantly co-authors of the art work in contemplation.  The viewers are free to name differently the same art work, being co-creatively responsible for the painting, in new and different ways of appreciation and integration.

 LuuDat, Virginia, 2017

LuuDat

– Former Secretary General, Association des Jeunes Peintres du Vietnam/Hội Hoạ Sĩ Trẻ   

   Việt Nam (1973-75)
– PhD French Literature, History of Arts, Michigan State University (1982)
– Licence en droit/JD, Law School-University of Saigon [1967] — Master of Law, Howard    

   Law School (1992)
– Exhibition of Paintings & Sculptures, French Lycée Yersin, Dalat (1967)
– Exhibition of Paintings, Vietnamese American Association, Dalat (1968)
– Exhibition of Paintings, Vietnamese American Association, Saigon (1970)
– Sculpture Monument Hand of Hope, [Viet Nam Refugee] Camp Pendleton, CA (1975)
– Exhibition of Paintings & Sculptures, Michigan State University (1976)
– Exhibition of Paintings, Kredge Art Center, MSU (1978)
– Exhibition of Paintings & Sculptures, Lansing Arts Center, Michigan (1980)
– Exhibition of Paintings, Aux Délices, Lansing, Michigan (1982)
– Exhibition of Paintings, Southfields Arts Center, Detroit, Michigan (1984)
– Group Exhibition of Paintings & Sculptures, Lansing, Michigan (1986)
– Exhibition of Paintings & Sculptures, Lansing Arts Center, Michigan (1988)
– Group Exhibition of Paintings, Ann Arbor, Michigan (1989)
– Exhibition of Paintings, Alexandria, Virginia (1990) 
– Exhibition of Paintings, Barn & Noble Hall, Falls Church, Virginia (2000)
– Exhibition of Paintings, Café Montmartre, Reston, Virginia (2007)
– Exhibition of Paintings & Sculpture, The Institute for Project Leadership,Fairfax, VA (2007)
– Exhibition of Paintings, Pastry XPO, Falls Church, VA (2008)
– Open Kitchen, Mosaic Bas-Relief, Falls Church, VA (2009)

– Exhibition of Paintings, Ocean of Colors, Café Montmartre, Reston, Virginia (2016)

LUUDAT STUDIO

3111 CRANLEIGH CT, FAIRFAX, VA 22031

TEL (703-876-2620) & CELL (703-395-7062)

MỤC LỤC

LuuDat, Ecstasy, oil enamel, 2007

1

CÕI NGƯỜI

       

        đào mạch ghé hồn ta hạ thổ
        trăm năm mở hũ rượu đầy thơ

nếu cõi người

là nỗi ấm bên lối về

lấy thân phận mình

làm gạch nối hay khởi điểm

lấy sức sống

làm niềm tin và sáng tạo

thì người làm văn nghệ

đang có mặt

nơi mong manh đó

những ngẫu nhiên

của cuộc đời

sẽ chuyển màu

thành kỷ niệm

tình người sẽ tiếp nối

với biển cả với vũ trụ

để ủ ấp và linh biến

sự hiện diện của ta

thành những cầu vồng

muôn sắc

từ dòng thơ tranh

những khung cửa sổ

đang hé nhìn vào lòng trời

 

LuuDat, Vastitude, oil enamel, 2007

2

VƯƠNG
VẤN

mỗi lần tới

lại là hồi mong đợi

thế kỷ qua

vương vấn cả ngàn khơi

dòng nước chảy
hồn xanh hay lòng đỏ

mạng cửu long

rong biển xát muối khô

hồng hà nhuộm 
đau thương mùa dân khổ
ngả sông hương 
còn khóc vọng ngân hò

mùi quế thoảng

mỗi lần mưa lạnh giá

vuốt mặt em

từng giọt ướt từ xa

núi đổ xuống

những thân cây thơm lạ

cùng thời gian

vừa xoá bỏ hoàng sa

LuuDat, Metamorphosis, oil enamel, 2007

3

BỤI

HỒNG

tranh thủy mặc

ẩn mình non cách nước

mực đen nguồn

khép tối khắp biển đông

mây héo lạnh

hồ gươm tê bội ước

em ở đâu

thất thểu giữa bụi hồng

           

cây cổ thụ

đốn dần tới tận gốc

cành đã khô

lá cũng tàn tạ qua

từng thước đất

cố nhân hoà máu ngọc

nay còn chăng

hương khói buốt hoang xa

           

LuuDat, Eruption, oil enamel, 2007

4

VÔ
THƯỜNG

còn khí phách

nỡ sao không vượt thắng

để hoàng hôn

lạnh ngắt tới trường sa

và bài hát

lịm đau tâm ngấm lặng

không một lời

từ giã đã vội qua

                       

thà ta chết

nhưng linh hồn bất diệt

ướp linh thiêng

vào mảnh đất tang thương

từng tia nắng

nối tương lai lạc việt

vào bình minh

của mạch sống vô thường

LuuDat, Miracle, oil enamel, 2007

5

MONG

MANH

vầng ánh sáng
giao thoa trong góc lạnh
cả không gian
im lặng tới mong manh

vu vơ hẹn
gặp dòng sông cô quạnh
chỉ thấy chiều
bát ngát lặng âm thanh

con đường vắng
khi xa dần bóng ngả
giữa trời đông
chim vút cánh bay qua

lại sực nhớ
ai vừa bên gối lả
ấm từ trong
tâm cảm nối bao la

LuuDat, Black Sun, oil enamel, 2007

6

NGÀN

KHƠI

mầu sắc lạ  

khép linh hồn trừu tượng
tím từ xanh

bên đá đỏ tâm vương

từng hạt cát

em nuông chiều tận hưởng
để mai đây

biển nhớ lại hạt sương

tình bỏ ngỏ
không gian kia đổi mới
khép linh thiêng
môi ngọt đến tuyệt vời

ta gắn bó
nụ hoa xuân mong đợi
thả suối lòng
thanh thản gió ngàn khơi 

LuuDat, Lava Rouge, oil enamel, 2007

7

MUÔN
THỦA

tranh chảy máu
nung sơn núi lửa

bút hiên ngang
khí phách trời xưa

cát vàng gửi gấm
hồn muôn thủa

vào tận đáy buồn
cuối vạt mưa

gió lộng ngoài khơi

mây trắng hạ

rong rêu ẩn giấc

ngả thu ba

sóng ngầm lay biến

hoàng hôn lạ

còn chút ân tình

sao vẫn xa

LuuDat, Nuitée Améthyste, oil enamel, 2007

8

EM ĐI 

em đi bỏ bạn bỏ nhà

bỏ quê hương nắng
bỏ xa đường tình

con sông hồng vắng cát linh

nửa quên núi biếc
nửa kinh kệ buồn

đàn chim việt điểu xa nguồn

lênh đênh cánh rủ
gió muôn trùng chiều

bài ca cao vút phiêu diêu

ngân nga xoá bỏ
tiêu điều nội tâm

em về cố quận phân vân

còn ai đón bước
những ân tình nồng

còn ai thăm hỏi mùa đông

còn đâu ánh lửa
áp hồng môi em

rừng xưa liệu nhớ hoa mềm

cánh đào còn ẩn
trong đêm hững hờ 

bàn tay vuốt nhẹ bâng quơ

bỗng dưng thấy lại
dòng thơ em chờ

LuuDat, Celestian River, oil enamel, 2007

   

9

NGHIÊNG
ĐỔ

nghe em nói

bỗng hồn nghiêng đổ
tưởng nắng xô

mây rụng xuống thơ

từng ánh lạ

tâm sâu khát vọng
cỏ thơm xưa

áo mỏng hong khô

cà phê đắng

đọng môi chưa mọng
lỡ vị buồn

mai mốt ngọt trong

từng hụm say

sau đây ngóng đợi
tranh hoang vu

khởi sắc rêu phong

nghe ai gọi 

giữa lòng hoa nở
từng mảnh sao
quên lạnh gối mơ

 

LuuDat, Éclipse, oil enamel, 2007

 

10

VÔ
ĐỊNH

đêm nguyệt thực
mênh mông ngập tối

cả không gian

mặc gió buông trôi

núi nghiêng nước đổ
dòng vô định

phiêu bạt chân trời
mải miết vơi

hồn trắng xoá
bài ca thức tỉnh

nắng thênh thang

sợi cước lung linh

mắt sương lồng ánh
đam mê vội

ảo ảnh ân tình
lọc cát trinh

 

LuuDat, Huechan, oil enamel, 2007

11

TỪ EM

phật nằm
kinh kệ từ em

dòng thiêng bỏ ngỏ
giữa đêm nguyệt cầu

ánh trăng
thả giấc thiền đầu

nửa vầng trong trắng
nửa sâu ngập hồn

môi khuyên
nhật thực nụ hôn

trà trưa xanh biếc
vô ngôn cuối mùa

hương xưa
lay biến cõi thừa

gót hồng nối vọng
giọt mưa tới cùng

bức tranh
sơn thủy khắc trùng

dốc nghiêng vách núi
giữa vùng đam mê

bờ cao
vang vọng lối về

tình anh hay cả
ngàn bề nhớ nhung

 

LuuDat, Sebastian, oil enamel, 2007

12

TÌNH
NHOÀ

tóc huyền rủ bóng

tầng mây hạ

ngủ  thiếp bờ vai

phảng phất hoa

mắt biếc thêm xanh

hồn thoáng lạ

lâng lâng vọng ước

nối môi xa

bức tranh sơn thủy

khơi vàng toả

từng lóng hoàng hôn

mải miết qua

lay biến rừng thu

vào giấc lả

tay không em nhặt

mối tình nhoà

 

LuuDat, Gabriel, Mer noire, oil enamel, 2007

13

NGỌC

ĐÊM

sông tối ngọc đêm
bờ vắng tụ

núi khuya đá ẩn

ngả hoang vu

nỗi buồn man mác

chiều không hẹn

cánh vút chim trời

xé bóng thu

hoa ướp ban mai

môi ửng nắng

trần gian bỏ ngỏ

mắt mênh mang

rừng xưa bóng cũ

ngàn mây đọng

thoáng nở ân tình

ngọn gió tan

  LuuDat, Aurora, oil enamel, 2007

           

14

MIỀN

SA NGÃ

sóng vàng ai đổ

vào lòng biển

từng ánh đam mê

vạn nỗi niềm

gió biếc ra khơi

hồn vắng lạ

hoàng sa thiêm thiếp

giấc vô biên

theo em tới tận

miền sa ngã

tới đỉnh cuộc tình

mải miết xa

hương thắm môi vương

hoa mật tím

trăng xanh song nguyệt

cả đời ta

LuuDat, Fire Flower, oil enamel, 2007

15

THĂNG
HOA

tìm thơ tâm nguyện

thế mà vui

đảo ngữ cho vơi

nửa nụ cười

còn lại nửa kia

hồn vắng vợi

tuyết sương nụ vối

bọt phanh phui

tách loan nối phượng

bao nhiêu ngả

còn chút ân tình

sao vẫn xa

tuyển tập mênh mang

nguyên kiếp cũ

duyên văn huyền ảo

bỗng thăng hoa

 

LuuDat, Baie d’Amour, oil enamel, 2007

16

VỰC
TÌNH

bờ nguyệt thực

vực tình xao xuyến vợi

gió vi vu

nhuộm ánh lệ chia đôi

bên ngọn nắng

rực hồng môi khép vội

cuối hoàng hôn

ảo vọng bỗng bồi hồi

từng cánh lả

đàn chim chiều về muộn

quê hương đâu

đỉnh núi hay ngàn phương

chưa vĩnh cửu

hạt sương nào tìm hướng

xoá chân mây

vô định giữa vạn trường

LuuDat, Voie lactée, oil enamel, 2007

17

SÓNG
BẠC

luân phiên
đêm trắng thức ngày

quanh co ngọn cỏ
lội lầy phong sương

hồn đau

ngang trái bất thường

em đau từ thủa

quê hương hận thù

bao giờ

huyết thống mịt mù

hạt mưa ẩn mạch

phiêu du việt sầu

để mùa

sóng bạc biển sâu

hẹn con sông nhỏ

ngoảnh đầu ra khơi

 

 LuuDat, Dreams -- Rêveries, oil enamel, 2007

18

DẤU
ẤN VỤN

dấu ấn vụn

thời gian kia quay lại

cuộc hành trình

vực tối vẫn vãng lai

trời tinh khiết

đợi sông hồng ngần ngại

nối chơi vơi

vào hồn nước chưa phai

sông tiền định

từ muôn ngàn văn hiến

hẹn rùa già

vĩnh biệt cõi linh thiêng

sao không đợi

bàn tay dân cứu độ

mà vô tâm

bỏ cuộc mất nhân hiền

 

LuuDat, Sebastian (multiple), oil enamel, 2007

19

TRỮ TÌNH

sẽ bá thiên
nguồn gốc việt

trữ tình

hoa đào nở
thành mùa yêu

thầm nguyện

nối bình minh
vào góc nhớ

triền miên

ta không hẹn
nên chỉ đành

lưu luyến

làm sao đây
để ánh nguyệt

hoặc huyền

thay vết tích
thời gian kia

mờ ảo

biến chân mây
hoà thắm thía

môi nguyên

tay vuốt nhẹ
nhạc khuya

vừa tái tạo

LuuDat, Sea Fire Flower, oil enamel, 2007

20

HOA BIỂN
                   tặng lê hữu

mùi hoa biển mặn nồng như môi mọng

gió đong đưa mây vuốt nhẹ tóc sương

cầu thủy trúc nhuộm bàn tay chở nắng

cuối hoàng hôn thắp sáng nốt đoạn trường

tôi làm thơ như thở
hoa biển còn bơ vơ

quên dòng mơ hôm nọ

quên tình nhớ quanh co

em mong hàng chữ tới
mà giấc ngủ chưa mời

dù trăng kia đã đợi

bao thế kỷ không lời

bạn hiền vẫn thanh thản

thơ mở hoa cũng sang

cả hồn trà ướp nắng

hoà với nước bàng hoàng

quê hương kia cũng vậy

từng kiếp kiếp đọa đày

mà dòng thơ vẫn đấy

hoa biển còn thơ ngây

LuuDat, Fleur-de-mer, oil enamel, 2007

   

21

HOA
GẦY
      

giữa lòng biển đoạ đày
những cơn sóng ngất ngây

thuyền và người đã vậy

còn hy vọng theo mây

fleur-de-mer hoa gầy

như thân em đâu đây

áo mặc không còn thấy

ánh tơ mướt ban ngày

fleur-à-mer ướt sũng
tranh vẽ mất chân dung

chỉ còn màu ca tụng  

môi xao xuyến vô cùng

fleur amère đắng cay

cát vàng đã quên say

đất nước nay bầy nhầy

hồn việt vẫn chưa hay

tình em cũng chưa dậy

LuuDat, Aeolus, oil enamel, 2007

22

I LOVE YOU
EM Ạ

i love you em ạ
từ muôn thủa bao la

từ hoàng hôn xa lạ
vịnh hạ long đêm qua

trời đày mây sa ngã
vào dòng nhớ thiết tha

vào bóng tối thật thà
vào lòng em buông thả

i love you em ạ
thành cả một bài ca

mà nốt nhạc cũng là

màu sắc gợi ngân nga

con sông dài nghiệt ngã
muối mặn tới xót xa

cùng em từ muôn ngả
vẫn ngây ngất nhớ nhà

LuuDat, Phi Mã — Pégase, oil enamel, 2007

23

PHI Mà       
tặng jenny & đỗ quý dân

nguồn thơ là tình kiêu
hồn phi mã nàng kiều

pégase xưa cường điệu

em vừa đọc vừa yêu

nhớ môi hồng bên gió
xoã tóc huyền trong thơ

tiếng đàn vừa chạm ngõ
đêm vợi bóng qua đò

con sông hương ngái ngủ
tiếng hò héo viễn du

bèo trôi về thiên mụ

lăng tẩm buốt sương mù

hồ gươm hoen rỉ kiếm
linh thiêng tắt lửa diêm

bỗng dưng tranh dứt điểm

làm nặng trĩu nỗi niềm

 

LuuDat, Gone With The Wind, oil enamel, 2007

24

GIÓ
TÍM

hồn gió tím
nhuộm trần gian bỏ ngỏ

ánh mây hồng
hoà hoãn dấu bơ vơ

từng tha thiết
cuối tần ngần hoang sợ

cố nhân ơi
đừng vội vã tan mờ

trời xanh lịm
giọt mưa đành xanh lịm

mũi cà mâu

cỏ biếc cũng lim dim

nước phèn ẩn

vực chiều lây lất mịn 

nỗi nhớ sao
đắm đuối tận im lìm

 

LuuDat, Phùng Thị Hạnh, oil enamel, 2007

 

25

BUỒN
ÁNH MẮT

buồn ánh mắt
con sông dài

cô quạnh

vợi dư âm
hồn nhạc khép

tâm thanh

bàn tay ngọc
trên tơ vàng

ngây lạnh

níu thời gian

từng dấu tích

mong manh

vui trong mộng

bỗng dưng

tuyền ánh lạ

cả vực đêm

xanh mướt

gió thăng hoa 

suối tóc dại

trên bờ vai

buông thả

theo ánh mây

huyền hoặc

ngả xót xa

LuuDat, Marée Rouge, oil enamel, 2007

26

MÙA
HOA NẮNG

hồn thuỷ trúc

đất liền

còn hoang dại

cả non sông

thù hận vẫn

chưa phai

cả vận nước

bàng hoàng
máu đổ mãi

em chưa quên

tiếng gọi

đã miệt mài 

ta hy vọng

bàn tay yêu

trầm lặng

sẽ nâng niu

bao thế hệ

chung quanh

từng bước vội
kết sinh

mùa hoa nắng

rực tương lai

gốc ngọn nối

thanh bằng

 

LuuDat, Aurora, Detail, oil enamel, 2007

27

THẮP VÀNG

BIỂN CẢ

trời và biển

thắp vàng sau thách lửa

cả non sông

rực sáng khi đổi mùa

cuối vận nước

triệu dân oan phong toả

tới đường cùng

sẽ khởi nghĩa vượt qua

nhưng đáng tiếc

vẫn còn bày xảo trá

coi thường người

khinh miệt cả ông cha

khi ô uế
phủ lên hồn sa đoạ

sẽ vô phương

vượt thoát cảnh mù loà

đâu còn thấy

thắp vàng trên biển cả

 

LuuDat, Hand of Hope, Monument Sculpture, VN Refugees @ Camp Pendleton, San Clemente CA 1975

28

BÀN TAY
HY VỌNG

bàn tay cha

vun xới thế hệ con 

nâng ngọn gió

viễn du

vòng linh động

khắc trong tâm

từng ước nguyện

nam phong

thêu chữ nghĩa

vào cờ vàng

nhân trọng

để nay mai

cùng kết nghĩa

khởi công

khai dựng lại

những con đường

mở rộng

nghĩa và tình

công lý tới

mênh mông

không hạn hẹp

kiện toàn cả nòi giống

triệu bàn tay hy vọng

khắp non sông

LuuDat, ascension, la montée des anges oil enamel, 2000

29

THIẾU
NẮNG

sông hồng thiếu nắng

chiều ngần ngại

mưa rủ bùi ngùi

gió vãng lai

tóc mỏng hong mây

mùa ảo vọng

rong rêu ướp lạnh

nước tàn phai

bức tranh bạc phận

hồn ngây dại

son phấn đổi màu

hoang liễu trai

cảnh đời diễn biến

đen thành đỏ

kẻ được người thua

ai thắng ai

LuuDat, kiss of fire, oil enamel, 2007

30

THƠ CÓ
TỪ EM

thơ có từ em

giữa nguyệt cầu

ánh trăng lành lạnh

ngấm đêm thâu

quê hương kia đó

hồn cô quạnh

mà cả thiên đường

cũng vắng lâu

sông tối còn nguyên

giấc ngủ dài

bờ nghiêng ra biển

hẹn nay mai

đàn chim việt điểu

quên chưa dậy

đành để lòng trời

ánh biếc phai

LuuDat, Vision Rose, oil enamel, 2007

31

EM ĐẾN 
TỪ THƠ

em đến từ thơ
giữa nguyện cầu

không gian mở cửa

đón mai sau

quê hương nay thắt

vòng tay hậu

khi mất rừng thiêng

mất biển sâu

em đến từ mưa

cuối địa cầu

quên mang ngọn nắng

vàng yêu dấu

quên màu áo lụa

hà đông nhạt

quên cả nụ cười

đắm đuối lâu

em đến từ đâu
thơ vẫn đợi

nụ hôn kiếp trước

hẹn trên môi

 

LuuDat, larmes de pluie, oil enamel, 2016

32

EM ĐẾN
TỪ MƯA

em đến từ mưa

cuối đất sầu

mênh mang tủi hận

những cơn đau

bao năm bắc thuộc

ao hồ đắng

tiếng nói tâm hồn

đã mất lâu

thơ hứng giọt thương
em thấm sâu

từ ngàn đêm lẻ

từ mưa ngâu

từ cao nguyên lạnh

từ tăm tối

từ hạt sương hồng

nắng tắt mau

em đến từ mưa

những giọt sầu

quê hương buồn tủi

giữa cơn đau

 

LuuDat, Angel Fire, oil enamel, 2007

  

33

ƯƠM

NẮNG

lảo đảo hồn khuya

trăng vắng vợi

gió nghiêng đồi biếc

ánh huyền vơi

gót hồng ươm nắng

nay ngưng bước

dấu ấn sơn hà

trắng xoá khơi

chữ thảo vuông tròn

sâu dạ ký

vấn vương tri kỷ

mướt tranh thi

vần thơ thủy mặc

lâng lâng vọng

linh biến nửa vời

thôi thúc chi

thả bóng buông đêm

dòng nước vẩn

trần gian hoá thạch

bóng tình nhân

LuuDat, HueChan Dream, Italian mosaic [8 ft x 8ft] bas-relief, 2009

34

TỰA ÁNH

MƠ HỒ

nước tự môi em

nước ngọt mềm

trăng thu lá rủ

rách ngực đêm

quế vương hạt nhớ

say say lả

tạm biệt trần gian

vạn nẻo quên

dòng ướt ngân hà

xuyên đáy lạ

rừng mưa nghiêng đảo

tóc tiên sa

lâm viên núi biếc

tình ngây dại

tựa ánh mơ hồ

em thoáng qua

LuuDat, HueChan Dream detail #1, Italian mosaic bas-relief, 2009

35

NỐI MẠCH

thế kỷ viễn du

sao ái ngại
tranh sương thủy mặc

mãi chưa phai

vùng xưa nối mạch

nguồn ngây đọng

từng vết thương lòng

cổ tích ai 

tháo chữ hong thơ

mây khát vọng

hoặc huyền ngả bút

chạm cuồng phong

quanh đây không hẹn

mà lưu luyến

một cõi ân tình

nhuộm nhớ mong

LuuDat, HueChan Dream detail #2, italian mosaic tiles bas-relief, Italian mosaic bas-relief, 2009

36

TÔI LÀ
VIỆT NAM

và gần đây

cũng ngần ấy người 
ôm bom cầm súng

núp bóng dân cư tỵ nạn
từ địa ngục mặt trời chưa mọc

xé toạc lòng nhân đạo âu châu
lao đao thác loạn

xé toạc nụ cười mùa thu
bỗng dưng đổ máu

em và tôi là paris 
là sông seine đỏ ngầu

và cũng có lúc
nhân danh cứu nước

nhân danh giải phóng

họ đã bán đứng tổ quốc
triệt hạ dân oan bao nhiêu thế hệ

hoá kiếp ký giả phơi bày thối nát của nhóm người
rong buôn cách mạng

vậy tới lúc nào đây

người việt chúng ta

mỗi công dân tử tế

đứng lên lớn tiếng

tôi là việt nam

là dân tộc nhân bản

yêu trọng con người

LuuDat, Ca Mau Misty, Oil Enamel, 2007

37

HOA ĐẢO

bông hoa đảo
mong manh chưa kịp nở

thơm ánh sương
lóng lánh ngọn cỏ mây

hồn vương vấn
mắt đêm vừa thổ lộ

giấc mơ xanh
ven suối óng trùm cây

bỗng chinh chiến
cát vàng tung máu đỏ

kẻ gian hùng
khuấy nát mạch trùng dương

cuộc sống cũ
nay thành thời hoang tưởng

vết chân sa
đường hoạn nạn vọng xô

chưa kịp đón
người yêu về đất tổ

bỗng cuồng phong
gạt sóng thất trận xa

tình lảo đảo
bờ vai thân đội gió

vượt biển đông
tới đất hẹn phôi pha

hoa đảo héo

trong tâm hồn vừa héo

LuuDat, Marée Jaune, oil enamel, 2016

38

ỐC ĐẢO
KHÔ

ngày tháng vực
tâm nhoà

màu sắc lạ

nép hải hồ

chen lấn
kiếp giành tranh

từng bước lạc
gót ngân ngây

thấm lạnh

ốc đảo khô
không tiếng sóng

nam xa

người yêu hỡi
ta đem hồn em thả

giữa trùng dương
hằn học

đảo quế tan

đành gửi gấm
rong rêu

vừa hoang rã

ướt môi hồng
hoa thoáng nở

tâm vàng

LuuDat, Yellow Tide, oil enamel, 2016

39

HỒN

TRÔI

sáng nay vừa thức vội

thấy sương đọng chân trời

ngấm xót tận hồn trôi

từ phương đông lắng đợi

gió thổi ngược xa vời

đèo hải vân vắng vơi

gót hồng trong mây vợi

ngỡ tia nắng ngắt lời

nụ cười khẽ trên môi

chưa thấy sao đã hỏi

như tóc xoã đôi mươi

quê hương xưa quên lối

bài ca lại bồi hồi

màn đêm nay hương khói

âu cơ lạc ngoài khơi

biển nhớ suốt một đời

LuuDat, Appasionata #1, oil enamel, 2016

40

PHIÊU BỒNG
ĐAM MÊ

độ bao nhiêu ánh mặt trời

mới đem nắng toả
thành lời yêu đương

độ bao nhiêu giọt mưa vương

đủ thêu ảo vọng

đẫm sương chiều hồng

độ bao nhiêu cõi mênh mông

đưa em tới ngọn

phiêu bồng đam mê   

tới nay chưa hẹn ngày về

chỉ tâm chí nguyện

không hề quên xưa

đã lâu ẩn giấc đại thừa

mùi hương góc núi

nắng trưa hiền hoà

cho ta vẽ nốt đồi hoa

tìm trong bóng cỏ

đêm qua hồn nằm

LuuDat, Ocean Blues #1, oil enamel, 2016

41

KỲ

VỌNG

     

       

kỳ vọng cơn đau

dù bất tận

cũng rồi siêu thoát

đỉnh phù vân

tới nơi không nhớ

nơi không tưởng

chỉ thấy vô thường

chớm nhập tâm

kỳ vọng bao la

hồi đất mẹ

từ nguồn tinh khiết

đáy đam mê

từ ngàn đêm lẻ

vùi hoa mộng

thả gió biển đông

mải miết về

giữa lúc cao nguyên

bừng giấc lạ

sắc màu huyền biến

nhập mưa sa

LuuDat, Broken Waves, oil enamel, 2016

42

MÔI

NHOÀ

gió biển đông

tan tác đáy lồng

môi nhoà ánh nguyệt

buốt hồn trong

nụ hôn vừa thắm

xuân vừa hẹn

nước chảy vợi dòng

sóng vợi mong

biển mất sông

trường sa mất bóng

chim chiều xoã cánh

níu mênh mông

đồi nghiêng em đợi

tình toan hỏi

đã mấy kỷ nguyên

ta vẫn trông

đã mấy kỷ nguyên

đất héo lòng

LuuDat, Dream Waves, oil enamel, 2016

43

CŨNG NHƯ EM

như Jenny Đỗ

nếu ai cũng như em  

mà thân phận mong manh
một phần của lịch sử

tan nát những đau thương

một phần của nhân loại

chưa bao giờ hoàn chỉnh

nếu ai cũng như em 

đem thân phận đớn đau
kết sinh thành áo đẹp

mùi khuynh diệp nhân sinh

vì ân nghĩa làm người

vì lý tưởng tồn sinh

nếu ai cũng như em  

dù thân phận cuối đời
vẫn tin vào chính nghĩa

của ánh sáng phân minh

mà tạo hoá vẫn tìm

ngọn đuốc chỉ hồi sinh

nếu ai cũng như em  

thân phận việt mong manh
gom góp lại lịch sử

xoá bỏ bớt nghịch thù

vững tâm vì nhân loại

dấn thân cứu độ người

nếu ai cũng như em  

LuuDat, Water World, oil enamel, 2016

44

SỰ THẬT

sự thật là để hiểu
mỗi lần cạnh tình yêu

lâng lâng từ mạch huyệt

thứ ánh sáng mỹ miều

tế bào đau cũng tỉnh

từ cơn sốt hồi sinh

hoà giọt đắng muôn hình

vào môi ngọt bình minh

sự thật là giao ước

dù có hay không được

tình nghĩa vẫn thênh thanh

từ muôn ngả bàng hoàng

hồn đau tâm vẫn mạnh

chân lỡ nhịp vẫn nhanh

những nẻo đường xa lạ

bước mãi cũng tới nhà

sự thật là như vậy

quanh quẩn mãi đêm ngày

nguyệt thực bỗng phiêu ngây

ta vừa hẹn sum vầy

bạn đường ơi đừng sợ

kiếp này ta bơ vơ

kiếp sau ta đợi chờ

cho tới khi tình nở

LuuDat, Mystique, oil enamel, 2016

45

HUYỀN
DIỆU

mộc mạc rong rêu

thân yểu điệu

màn sương lộng gió

bóng tiêu diêu

vĩ cầm nửa tối

say huyền diệu

xa cách trần gian

ánh diễm kiều

bụi phấn vẩn xanh

trà ướp đạo

hoa vàng cận núi

biếc thanh tao

hồn thơ vực tím

nghênh trừu tượng

thủy mặc nhiệm mầu

nước ẩn cao

LuuDat, Blue Waves #1, oil enamel, 2016

46

KHI BẠN
TÔI HÁT

quý mến đèo văn sách

khi bạn tôi hát

lời thơ còn đau

máu đọng mạch hồn

ngập ngừng vời vợi

khi bạn tôi hát

tình nghĩa còn say

kô-hô-thượng căm ly còn đó

đà lạt sông ngòi mãi mãi đâu đây

khi bạn tôi hát

dân tộc còn văn hoá

tình tứ giọng ca

mươn mướt một cõi đời

khi bạn tôi hát

người yêu từ nốt nhạc

ghé vào trần gian

hé lòng thân thương nhân loại

khi bạn tôi hát

con chim tìm hướng

sẽ đậu lại thảnh thơi

trong muôn lời yêu sách

LuuDat, Dreams #2, oil enamel, 2016

You can chain me, you can torture me, you can even destroy this body, but you will never imprison my mind. Mahatma Gandhi

47

BẠN ĐỪNG SỢ

Ngươi có thể xiềng xích ta, tra tấn ta, thậm chí có thể phá hủy cơ thể này, nhưng ngươi không bao giờ giam cầm được tư tưởng ta (Mahatma Gandhi).

bạn đường ơi đừng sợ

tuyết có nặng trĩu hoa

phủ đất trời trắng xoá

nhưng bước đi chưa nhoà

bạn đừng sợ bạn nhớ

những con sông vỡ bờ

thành quách chìm đáy biển

vẫn còn dấu tích xưa

bạn đừng sợ bạn ạ

xiềng xích buộc chân ta

gần thế kỷ băng hà

nhưng hồn ta vẫn ta  

bạn đừng sợ bạn nhé

dù cá lớn ăn cá bé

dù sóng biển chìm ghe

thuyền ta vẫn nơi về

bạn đừng sợ thái quá

cuộc sống sẽ vượt qua

mọi khó khăn gian trá

sự thật sẽ thăng hoa

LuuDat, Mindscape, oil enamel, 2016

48

BÓNG TỐI

bóng tối trong em

mảnh buốt sầu

ánh hồn màu sắc

khuất đêm sâu

bao năm đơn chiếc

vầng trăng nhạt

mây héo xa bờ

nguyệt thực lâu

bóng tối quê hương

đồi vĩnh biệt

cửa chiều khép kín

cửu long trôi

cà mâu bát ngát

bao tuần triệt

việt điểu rừng nam

khép cánh rơi

bóng tối trong tranh

thủy mặc trời

vợi lòng trung trực

mạch chia đôi

LuuDat, Ocean Blues #2, oil enamel, 2016

49

NHẬN HƯỞNG

VÀ CHO LẠI

nhận tấm lòng thành

bù bất toại

nhận vòng tặng dữ

tiếp nay mai

mở tầm kiến thức

khi mong đợi

thu thập tình người

nối vãng lai

hưởng trọn vị hương

bừng nghĩa cử

ngân cao bài hát

nối xuân thu

cùng nhau rót rượu

chia đầy đủ

từng giọt chân tình

hẹn viễn du

cho lại rạng đông

màu sắc mới

cho lòng sông tụ

nước ra khơi 

ta đem tinh tú

vào trời cũ

tạo bức tranh hồn

tình biển vơi

LuuDat, Ocean Blues #3, oil enamel, 2016

50

NHÀ TÔI

nhà tôi là vợ là nhà
là biên thùy nắng

nối qua nguyệt cầu

trăm năm gửi gấm tình sâu

không gian mở rộng

ươm màu hờn môi

hồng hà bỗng lúc chơi vơi

đồi mơ núi biếc

mưa rơi lưng chiều

chân kỳ khải việt huyền chiêu

nửa vòng trái đất

cánh diều ly hương

nhà tôi nay cả bốn phương

trời cao đất rộng

giọt sương đáy hồn

bài ca trầm tưởng biển đông  

thêm lời gió quyện

mênh mông vực trời

LuuDat, Ocean Blues #4, oil enamel, 2016

51

MỘT NGÀY

MỘT ĐỜI 

một ngày có tình yêu
hơn một đời không có

một giờ được thấy em

hơn ngàn thu vắng đợi

một lần có tự do

hơn trăm năm tăm tối

nụ cười hé trên môi

xoá bỏ hận thù khơi

một ngày hay một đời

tôi xin em cùng đợi

nụ hoa mọc trên đồi

giọt mưa ngọt vầng môi

một thời hay vạn thì

rừng hạnh cửa lương y

vinh danh đời kẻ sĩ

độ sinh bớt hà tì

một lời hay triệu lời

ca tụng mãi không vơi

biển sâu và tình rộng

khi còn lại tâm người

LuuDat, Pacifica # 1, oil enamel, 2016

52

CÓ NHỮNG
NỖI ĐAU

có những vết thương

chưa lành lâu khỏi

cột mốc chia ranh

sẹo nổi da rời

mạch sông cạn khô

lòng bùn đọng muối

lúa gạo hao gầy

hạt đắng tình vơi

có những nỗi đau

không còn thuốc chữa

lá trụi rừng già

cánh gẫy đêm qua

miền nam mất cha

dân oan mất cả

cải tạo tù đày

xích hậu toàn khoa

bao cơn đói lâu

quyền hành nghiệt ngã

tham nhũng không tha

dân chủ xoá nhoà

LuuDat, Pacifica # 2, oil enamel, 2016

53

BẠN ƠI

BẠN À

bạn đường tư tưởng
phái trái phân minh

ngã tư ngừng lại

chọn đúng hướng trường

bạn đời kết hợp

tình nghĩa tôn vinh

xót thương tâm huyết

gia thế tồn sinh

bạn ta chúng ta

văn hoá một nhà

lời lẽ hài hoà

sáng tạo tinh hoa

bạn vàng chân chính

xử sự đàng hoàng

vượt sông thử lửa

không rỉ không tan

bạn đói hôm qua

cơm chia miếng đã

tình nghĩa đậm đà

dù chỉ qua loa

bạn ơi bạn à

ta không hề xa

LuuDat, Hand of Hope, Monument Sculpture, VN Refugees @ Camp Pendleton, San Clemente CA 1975

54

NÂNG TRỜI

KHỎI ĐẤT

thân tặng phạm văn hàm
người từng thấy bàn tay hy vọng
từ trại tqlc pendleton, ca, hoa kỳ

tôi làm tượng

từ tâm gan rớt xuống

khối đá vàng

nhận cát vụn hoàng sa

từng thước sắt

cuốn thành xương cốt đặc

bẻ không cong

hồn bất diệt trần phong

tôi làm tượng

để chôn lòng dưới đất

đợi ngàn năm

sương thấm đọng bao la

trao khát vọng

tâm linh kẻ mất nước

để một ngày

thức dậy với trời xa

tôi làm tượng

để nâng trời khỏi đất

LuuDat, Hidden Earth, oil enamel, 2016

55

 LÚA NƯỚC

 Có thực mới vực được đạo

từ bắc chí nam

mạch sống đợi

thần nông

lúa nước

tận tình khơi

cơm no áo ấm

dù mưa bão

ta vẫn vững tâm

tái tạo đời

tái tạo từ trên

rồi xuống thấp

trọng người
người trọng

ý trời khuyên

đã bao khổ cực

bao kỳ vọng

nay hẹn ân tình

công lý nguyên

nay hẹn trí cao

cùng đức hạnh

dân ta nguyện ước

tiến xa nhanh

LuuDat, Blue Sands, oil enamel, 2016

56

DÙ ANH KHÔNG LÀ GÌ CẢ

dù anh không là gì cả
với tôi anh mãi vẫn là

chứng nhân miền nam thất thế

bỏ nước ra đi khỏi mù loà

dù anh không là gì cả
với tôi anh mãi vẫn là

kẻ ôm chân tôn sùng đảng phiệt

chữ nghĩa bẻ cong lịch sử xoá nhoà

dù anh không là gì cả
với tôi anh mãi vẫn là

kẻ xuýt xoa nhất thế vi nô

cả một đời khinh dân thờ ngoại

dù anh không là gì cả
với tôi anh mãi vẫn là

kẻ thách nhân dân cởi trói đổi đời

từ đáy khổ mọc lên ánh sáng

dù anh không là gì cả
với tôi anh mãi vẫn là

dấu ấn vinh quang mà xảo trá

thúc dân tìm lại tâm ta

LuuDat, Green Mekong, oil enamel, 2007

57

THUỒNG

LUỒNG

U MÌNH

gió là hơi thở của trời
nhưng khi gặp bão
tức thời cuồng phong

bỗng dưng hạn hán khô dòng

ruộng nương cắt xẻ
đau lòng dân oan

cớ sao lũ lụt cống trào

tham ô tắc nghẽn

nước lao đường cùng

múa may biến tạo quay cuồng

bẻ cong cách mạng

thuồng luồng u minh

ngoạ long lý luận xâm mình  

con rồng ụ đất

bụng sình hà danh

lạy trời mưa nhớ về nhanh

sông hương hứng ngọc

chung quanh chợ tình

LuuDat, Yellow Gulf # 1, oil enamel, 2016

58

MÁU CHẢY RUỘT MỀM

từ tết mậu thân
tới mùa xuân đỏ máu

năm xưa máu chảy ruột mềm
thành cơn ác mộng

luân phiên nhục hình

đêm xanh tắt lửa bạc tình

đò ngang quên hẹn

bình minh rửa hồn

vong linh phơi nắng giữa cồn

cố đô tuyệt tích

người chôn cổng trời 

hoàng hôn đắm đuối viễn trôi

ngày còn ảo vọng

sóng vơi giấc huyền

gần đây máu chảy cao nguyên

bùn quay cuồng đỏ

tâm xuyên nguyệt hằng

LuuDat, Ocean Blues # 2, oil enamel, 2016

59

HUYỀN
ẢO

đã nhiều lần

ghé vào nơi lạ

sa mạc trần gian

mải miết xa

bóng tối hoang vu

vừa ái ngại

để quên âm lặng

của đêm qua

hình như xao xuyến

hồn xanh vợi

em hoá mây

hay vẫn vắng trôi

gió lướt nghiêng hồ

xuân sớm đợi

môi hồng ấm mộng

nửa chừng vơi

có đôi chiều

bỗng dưng huyền ảo

là lúc thấy em

nhẹ bước vào

LuuDat, Appasionata #2, oil enamel, 2016

60

CÀ PHÊ NHỚ
CÀ PHÊ QUÊN  

tặng mây & thanh tuyền

cà phê nhớ

cạnh cà phê quên

từng giọt mây tuyền

ướt vực đêm

bóng tối cao nguyên

sương óng mạch

ươm lòng hạt nắng

ngọt môi êm

cà phê đắng

nhớ cà phê quên

đồi biếc năm xưa

mướt cỏ mềm

ngửng mặt nghênh trời

mây tím phủ

gót hồng mải miết

bỏ rừng bên

cà phê nhớ

ngấm hồn chưa quên

giây phút lâng lâng

ngập gió huyền

LuuDat, Eye of Knowledge, mosaic bas-relief, 2016

61

NGÔN NGỮ CHẾT ĐI

MAI SỐNG LẠI
            văn hoá miền nam đang chết…

ngôn ngữ chết lâu

chưa sống lại

văn là người

mỗi lúc đầu thai

tế bào trụy lạc

hồn sao đẹp

khinh bỉ con người

chữ hoạ tai

“quản lý” đời dân

như vật dụng

khi qua “xưởng đẻ”

lối hoa trung

như ban “hạnh phúc”

tôn thờ đảng

“xử lý” hồ lê

mao mác tung

ngôn ngữ chết đi

mai sống lại

khi người được trọng

lúc đầu thai

LuuDat, Aria # 1, oil enamel, 2016 

62

TRANH ĐẤU
CẦN

tặng huỳnh thục vy
phụ nữ nhân quyền việt nam

tranh đấu cần

nhu cầu xác định

quyết tâm chung

biện pháp phân minh

nhân quyền quy tụ

từng khu vực

công lý thượng tôn

dấu bẩm sinh

bảo trọng an dân

là đức chính

kinh bang tế thế

tiếp quân bình

văn minh tự tác

theo nhân loại

quá khứ tương lai

nối mạch vinh

lịch sử ghi danh

kẻ sĩ kính

hào hùng nhân ái

đáo chân tình

LuuDat, Rhapsody in Blue # 1, oil enamel, 2016

63

LÚC NÀO
NÊN TỰ HỎI

       tiễn bạn nguyễn ngọc bích

       ra đi tối mùng 2 tháng 3 năm 2016

trong cuộc sống

lúc nào nên tự hỏi

ta ra đi

hay ở lại đôi mùa

đợi hoa nở

sau từng cơn bão vội

nối bình minh

vào mạch tối năm xưa

ngay lúc đó

hay trên đường đắm đuối

phục vụ đời
chữ nghĩa cũng buông trôi

tâm đột quỵ

nhưng hồn còn trong sáng

hẹn ta về

ngọn núi đón mây sang

nỗi buồn lạ

hay niềm vui vừa mở

cánh cửa bên

bờ cõi nắng xoã thơ

LuuDat, Rhapsody in Blue # 2, oil enamel, 2016

64

NƯỚC MẮT

TỪ NGƯỜI

nước mắt từ người

nước mắt từ trời

giữa cơn bão lốc

hồn vắng chia đôi

chân không tại gốc

sóng gió đầy vơi

xuân thu ảo vọng

ý nghĩa cuộc đời

thân phận mây trôi

ngọn núi đội trời

hồn sương tắm nắng

vị ngọt trên môi

nước mắt vừa khô

bỗng dưng lại chảy

rượu cũ chưa đầy

sao ta đã say

nước mắt theo người

mất nước đâu đây

LuuDat, Rhapsody in Blue # 3, oil enamel, 2016

65

TRẮNG XOÁ
TÂM EM 

thư tình ai gửi
như kinh kệ

lồng gió xuyên mưa
ngả trúc khê

thủy mặc xanh xao
loang núi biếc

ngoảnh nhìn tiền định
cuối đam mê

hương xa thấm nhẹ
tầng mây hạ

tiếng gọi năm xưa

tận thiết tha

khao khát bài ca
toàn nỗi nhớ

mà sao bỗng lặng
cả hồn ta

bao la huyền bí
lời thơ lạ

trắng xoá tâm em
nở vực hoa

LuuDat, Blue Waves # 1, oil enamel, 2016

66

TÍCH LŨY
THƠ

đa thức phân tranh

toang cửa ngõ

góc tâm ẩn kín

hoặc huyền mơ

trăm hoa đua nở

sao chưa nở

triệu tối trần gian

tích lũy thơ

nghiêng ngửa phù du

tay bắt bóng

phân vân bạch hạc

cánh nghênh phong

dòng sông nghiệt ngã

bao kỳ biến

sa mạc cát vàng

ngục biển đông

hồn nước ly tan

thời lạc tổ

âu cơ tủi nhục

mất ranh thờ

LuuDat, Blue Waves # 2,  oil enamel, 2016

67

CHO ĐÊM

SÁNG TOẢ

em mất quê hương

từng cố quận

từng đồi thông

bật rễ tan xuân

từng luồng gió

bạt mùi hương quế

từng miếng cơm thừa

nhiễm độc dân

ta mượn hạt sương

khơi biển cả

mượn thân cỏ dại

ghép rừng cha

mượn hơi sữa mẹ

ươm hồn nước

mượn nốt phương đông

hoá dạ hà

hãy thắp hoàng hôn

bằng lửa việt

cho đêm sáng toả

đón nhau qua

LuuDat, Ocean Dreams #1, oil enamel, 2016

68

NHÌN EM

THANH BÌNH LẠ

trên đồi biếc còn xanh

chưa vĩnh biệt

bước chân người

lưu luyến cạnh hồn sa

ta nằm đó nhìn em

thanh bình lạ

tà áo trời

trở gió mát hồn ta

thời điểm đó

làm sao ai quên được

mối ân tình

còn nặng trĩu không gian

dù bay bổng

dù hương linh bát ngát

chưa mang theo

hạt lệ nắng bàng hoàng

trên đồi biếc

giữa âm dương hoang dã

hình như mùa xuân

vừa mải miết qua

LuuDat, Dreams #2, oil enamel, 2016

69

TÂM NGỌC THẠCH

cửa bỏ ngỏ

vạn bâng khuâng giải mã

góc yên cư

giấc mộng cũng xót xa

ngồi thiền định

hồn đầy sương khói lạ

vực sâu cùng

trầm lặng thoáng nguyệt nga

song phượng vũ

huyền siêu ngưng cánh lả

ngả trường sa

máu đổ ngấm hoàng sa

tâm ngọc thạch

đóng băng danh vọng hoạ

núi rừng thiêng

vừa trổi dậy đêm qua

xuân về lại

trên quê hương tàn tạ

ấm từ trong

từng hơi thở lay hoa

LuuDat, Yellow Gulf # 2, oil enamel, 2016

70

ĐỂ LẠI
CẦU VỒNG

mưa quên để lại cầu vồng

chia đôi ảo tưởng

kết lồng đau thương

xót xa máu đổ dọc đường

chân không di tản

biệt phương đáy trời

đường mòn khai khẩn nửa vời

bốn mươi năm hẹn

đổi đời nô dân

bên kia vương vấn tinh thần

bên này cải tạo

tần ngần phù sa

em còn cống hiến hương xa

thụ thai dấu ấn

trăm hoa đoạ đày

bao giờ con lại nở đầy

sóng hồi biển cả

suối ngây hồn chiều

LuuDat, Rhapsody in Blue # 1, oil enamel, 2016

71

ĐA DẠNG
NGẢ HƯ VÔ

ốc sống thu hình 
trong cốt vỏ

phận bùn phận cát

phận co ro

đôi khi lăn lóc

trôi ra biển

sóng gió lay hồn

phơi nắng so

người sống chân không

với đất liền

bụi hồng canh cánh

ủ rừng thiêng

trước sau như một

hoàng hôn vắng

ngoảnh mặt nhìn về

góc mộ riêng

ốc sống thu hình

trong cõi nhỏ

đời người đa dạng

ngả hư vô

LuuDat, Ocean Rains #1, oil enamel, 2016

72

NỐI MƯA

VỜI VỢI

                   

cửa ngõ thế gian

lân la tự đóng

cầu lặng chia đôi

cách quãng hư không

ghép dây ràng buộc

xích nối tay lồng

phá rừng tận gốc

tách núi rời sông

hồn nay cởi trói

tung cửa ngục tù

ánh sáng mong manh

lùa vào ngõ tối

hương xưa quyện khói

thao thức bình minh

dạng quế đầu mùa

nối mưa vời vợi

tâm hoa rực sáng

màu sắc bàng hoàng

thơm tho phong thuỷ

suối ngọt uyên thi

LuuDat, Rhapsody in Blue # 2, oil enamel, 2016

73

CÀI HOA
VÀO BÓNG TỐI

con đường đi trăm lối

đúng nghĩa mỗi khứ hồi

cài hoa vào bóng tối

ánh sáng bỗng chơi vơi

cuộc đời lên hay xuống

ngắm dốc tưởng mê hồn

đợi bình minh thăm hỏi

nhưng chỉ thấy em thôi

con đường là tâm đạo

ở giữa một khoảng không

nhặt viên đá nước trào

ra biển cả mênh mông

tình yêu là sự thật

như lối về nguyên tâm

dù lời còn u uẩn

nhưng ánh sáng đã gần

con đường không cần hỏi

phải phố là hội an

LuuDat, Glittering Sea, oil enamel, 2016

74

SAO THƠ
CHỈ MỘT LỜI 

thân phận người cát bụi

trong bể cạn chơi vơi

hình hài rồi trơ trụi

hương khói cũng bùi ngùi

giang sơn từng thay đổi

nỗi nhớ khó tách rời

dấu ấn trong tăm tối

rạng đông biển chia đôi

như tới gần tột đỉnh

thời gian xoá thời gian

mỗi bước lên đã xuống

tầng mây lạ muôn hình

ta gặp nhau cuộc đời

trăng xanh không đủ cơi

ân tình từng hoa nở

trên bóng ngả lưng trời

rồi bỗng dưng lỡ hỏi

sao thơ chỉ một lời

LuuDat, Iridescence, oil enamel, 2016

75

CỐT THẤY EM HIỆN THÂN

        tặng anh chu việt/chu xuân viên

đàn ngựa hoang bỏ núi

từ mạn ngược bùi ngùi

xuyên trung rồi tuyên đức

tới cà mâu bỗng lùi

hết đường tìm ra biển

tiếng sóng hí luân phiên

có ngả phơi bốn vó

chỉ một nửa lên bờ

đất tạm dung hoa nở

gió phiêu bạt bơ vơ

thời gian qua rơi rụng

những vọng ước sau cùng

nhạc ta nghe trong tâm

màu phấn tiên ngấm ẩm

ngàn năm chỉ một lần

cốt thấy em hiện thân

đàn ngựa hoang bỏ lỡ

cuộc hành trình trong mơ

LuuDat, Blue Gulf, oil enamel, 2016

76

SỚM NHOÀ VỢI SƯƠNG MÙ

đá rong rêu mướt xanh

chia vách đêm từng mảnh

muôn trùng như cô quạnh

lại gần thấy phong phanh

sáng trăng bên sao lạnh

hoa đào rủ mong manh

mỗi cơn gió lay cành

cánh hồng mưa chung quanh

ao xuân pha phấn nhụy

cá chép vàng thần uy

tu đáy hồn bích thủy

chưa hỏi rõ biên thùy

tình yêu vừa đột biến

vào bóng tối du miên

không một lời cầu nguyện

giã từ cả thiên nhiên

hồn nao nao cóng tụ

sớm nhoà vợi sương mù

LuuDat, Aria #2, oil enamel, 2016

77

HOA ĐÁ
VÁCH TRỜI

thạch lan

hoa đá vách trời

buông xuôi nỗi nhớ
vợi vời đam mê

thời gian

bỏ ngỏ hướng về

tìm nhau vọng vắng
ẩn lề thân thương

con đường

xa tắp bốn phương

hồn cao ngập gió

vấn vương suối chiều

nắng mưa

canh cánh tiêu diêu

hoàng hôn để lại

diễm kiều tâm em

nhạc buồn

tách nối thâu đêm

giọt mây còn đọng
môi mềm hương xưa

LuuDat, Pacifica, oil enamel, 2016

78

GIÓ NGỦ
TRÊN TÀN LÁ 

gió ngủ trên tàn lá

khép nép sợ trăng nhoà

bụi phấn thoảng mưa hoa

từng làn phong phép lạ

thơ bày chữ du miên

nửa chừng xuân vô niệm

chẳng tới cũng chẳng nguyên

vô hình trong hiện diện

tình yêu kia đã vậy

tạo hoá cũng ngất ngây

từ lúc đầu chớm say

cho tới khi vắng đày

đất nước cũng lao đao

bão tố đến lúc nào

khi em quên hay sao

không ngó thương huyền ảo

gió ngủ trên chùm hoa

đợi mãi nắng chưa hoà

LuuDat, Blue Island, oil enamel, 2016

79

SAO HỒN EM
THỨC DẬY

thơ chưa tới

mà lòng em đã vậy

tình chưa đầy

sao đã vội ngất ngây

ta nói khẽ

chắc hồn vang sóng dậy

nối đam mê

vào nốt ngọt mưa mây

nhạc em khởi

từ dòng khuya đêm vợi

thao thức huyền

như tiếng vọng hoa trôi

dòng sông ấy

tình ta chưa tắm gội

nhưng miên man

bao giọt nhớ trên môi

thơ chưa tới

sao hồn em thức dậy

nhạc chưa qua

mà đã vội ngất ngây

LuuDat, Utopia, oil enamel, 2016

80

ĐÊM
TÌNH TỨ

đêm tình tứ

bâng quơ như suối chảy

ngón tay khuya

ủ ấp nắng trong mây

hồn khao khát

giọt mưa vừa thức dậy

ghé về đâu

nỗi nhớ bỗng say say

em ở lại

trên đồi xưa gió tụ

gót chân hồng

rời ánh nguyệt phiêu du

ta đứng đó

mải mê nhìn tóc rủ

khi hoàng hôn

ngập bóng xoã xuân thu

lời cầu nguyện

thiết tha ngần chung thuỷ

nối thương yêu

vào bóng tụ miên du

LuuDat, Rhapsody in Blue # 3, oil enamel, 2016

81

TRƯỚC SAU

CẢ CHU KỲ

tặng phạm hậu nhất tuấn

có lúc cười lúc khóc

có lúc nhớ lúc quên

nhân duyên hai thế kỷ

trước sau cả chu kỳ

chuyện chúng mình em ạ

ái khanh của nam kha

hình như vừa sa ngã

vào ký ức hôm qua

niềm tin từ tóc rối

bài thơ cuối chia đôi

đâu đây ai vừa hỏi

đà lạt kia đâu rồi

nhớ cả một mùa yêu

dòng nước thu kỳ diệu

nửa say nửa phiêu diêu

trong thi cảm cuối chiều

có lúc như yên phận

có lúc lại phân vân

dòng khuya trăm năm lận

ngọn suối bạc lâng lâng

LuuDat, Blue Totem # 1, oil enamel, 2016

82

KHI NGƯỜI BỎ
NHÂN GIAN

làm gì có tình yêu  

nếu người không thấy thiếu

lời không còn âm điệu

bài ca mất tâm diều

chữ nghĩa sẽ khô khan

nếu nhạt mờ nhân bản

đêm tình tứ bàng hoàng

khi người bỏ nhân gian

làm gì có phiêu bồng  

nếu trời khép cửa đông

ân tình là biển cả

khi có đủ nhân hoà

hoàng hôn ngây trầm lặng

tĩnh mịch cụm thạch lan

góc hồn vừa tắt nắng

nhạc quên hẹn thênh thang

làm gì có mạch sống

trong cô quạnh đất mòn

gió đành ngây ngưng đọng

hoa đá cũng chân không

LuuDat, Blue Totem # 2, oil enamel, 2016

83

LÒNG SÔNG
KHÔ NHƯ TA

    

những dòng trôi màu mỡ

hồng hà hay cửu long

nay vong thân hạn hán

bị cướp nước cướp hồn

lòng sông khô từng mảnh

đứt ruột nối cha ông

biên hoà hay bắc cạn

cà mau tắc lạch buồn

văn minh lúa nước xanh

nay đỏ ngầu máu lạnh

mất rồng còn run cán
cùng chuột cống hà thành

ôi dòng sông cạn phước

khát tiếng hò tiếng yêu

chỉ còn lại tiêu điều

kẻ bán sông bán nước

tháng tư đen nghiệt ngã

mùa thu chết năm qua

triệu triệu dân hoang dã

lòng sông khô như ta

LuuDat, Rhapsody in Blue # 4, oil enamel, 2016

84

ĐẠO SỐNG
TRỌNG SINH

lương tri đạo sống trọng sinh

thuỷ chiều nhân bản

bình minh dẫn đường

ái ân vun xới tận nguồn

cào đêm tìm hướng

nương hồn phương đông

bút nghiên tư tưởng phiêu bồng

lý tình chân thực

nối vòng trung dung

bao nhiêu thế hệ trùng phùng

lên non xuống biển

kết chung nhân quyền

mong rằng mạch sống còn nguyên

kỳ công ấp ủ

luân phiên cải hoàn

con nâng cháu nối an khang
lòng son máu tụ
ánh vàng đất cha

LuuDat, Prìère d’Amour # 1, oil enamel, 2016 OK

85

AO ƯỚC
MẸ

tặng bà của sebastian, gabriel, brendan, duke-vinh, harper lưu

ao ước mẹ

có con nòi cháu giống

nối lo âu

vào hạnh phúc chờ mong

miếng cơm nắm

thịt băm phở bà nấu

từng tiếng yêu

từ máu mủ nguyện cầu

trường lưu việt

bốn dòng sông ra biển

vẫn mang theo

ánh biếc khắp lâm viên

vẫn kết tụ

tình cha cùng sữa mẹ

ghép yêu thương

vào đất hứa hai bề

ao ước mẹ

là thân gần con cháu

như đất xưa

thấy lại tình nghĩa sâu

LuuDat, Prìère d’Amour # 2, oil enamel, 2016

86

CÁNH
RỪNG MÂY

tình nghĩa hoang sơ

ngọn suối đầy

niềm vui chân chất

cánh rừng mây

hoa gầy trước gió

bay muôn ngả

để lại dốc hồn

bỗng ngẩn ngây

tình nhớ lâng lâng

đêm trắng lạ

ngón tay nối nhạc

với huyền xa

mưa chia ánh biếc

từng tia mỏng

linh biến muôn trùng

tới nguyệt ca

môi tím đam mê

em khép lại

chỉ còn dấu tích

nỗi phôi pha

LuuDat, Ocean Blues # 3, oil enamel, 2016

87

BÓNG
XOÁ NHOÀ

ta tới thăm nhau

thành quách vợi

điêu linh bỏ dở

quốc hồn khơi

ngàn năm sóng gió

sao chưa đủ

còn nửa đất cằn

mạch sống vơi

thuỷ mặc tranh xưa

màu nghiệt ngã
cố nhân huyền hoặc

tách mây xa

bờ sương em thả

dòng sông vắng

còn lại thân thương

bóng xoá nhoà

còn lại dư âm
như tiếng nghẹn

nửa chừng nỗi nhớ
hoá dòng đêm  

LuuDat, Aria # 3, oil enamel, 2016

88

ĐÊM

TUYỆT

chữ trắng dòng xanh
hồi sóng mặn

như dồn nước mắt
ngả lòng tan

như xuyên nhật thực
vòng trăng ngọc

bỏ lại hồn em
giữa ngỡ ngàng

gió thoảng hương giang
sương thấm vội

e chiều bát ngát
kéo mây trôi

e trang tình sử

nay quên tiếp

lóng ngóng hoàng hôn

bỏ mặc lời

ta buông chữ nắng

vào đêm tuyệt

để thấy em về

trong thoáng khơi

LuuDat, Aria # 4, oil enamel, 2016

89

TÌM

SÔNG CẠN

mật ngữ xuyên đêm

trăng tứ tuyệt

ẩn mình thăm thẳm

tới vô biên

rừng thiêng núi biếc

an tâm nguyện
khi mặc gió trời

tách kỷ nguyên

ngoảnh mặt tình thương

xa bến cũ

hoa trôi sóng lạc
cách xuân thu

có ai khao khát

tìm sông cạn

vội rót vào lòng

biển viễn du

để lay biến cả

trời và đất

cốt thấy dòng người

khỏi mật khu

LuuDat, Red Camau, oil enamel, 2016

90

TÂM

LỬA

ai đem thi ngữ
vào tâm lửa

không sợ tình người
cháy trước mưa

không sợ môi em
hồng giữa tối

khi ta chưa kịp

ghé hồn xưa

ai lên đỉnh núi

đem hương cũ

so sánh trầm thơm

với quế thu

mà quên hội ý

tình em dặn

đừng để quê hương
mãi nghịch thù

nay bài thơ cũ

còn hương vị

có lẽ đêm qua
ai tới khi

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

  

91

THỨC GIẤC
TÂM KHÔNG

thức giấc tâm không
nối đoạn trường

tiếng chuông giác ngộ

viếng chân phương

mùi thơm hương khói

từ vòm núi

uẩn khúc phiêu du

cách việt thường

nay giữa mênh mông

cuối góc trời

đếm từng viên đá
bến chơi vơi

cốt hong chữ nghĩa

bên kỳ vọng

để ánh ân tình

ấm nụ môi

khi quên màu gió

từ hoang dại

nên nét mơ hồ

giáng nguyệt phai

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

92

ẢO ẢNH

TRẦN GIAN 

tạo hoá vô tâm

chén nước vơi

hồ gươm hoen rỉ

nước xa vời

phượng quên tình tứ

em chưa tới

để mặc nỗi buồn
như bóng trôi

việt điểu lao đao

cánh buốt trời

tha phương cầu nắng

ấm nơi nơi

bỏ sông khô cạn

lòng trơ trọi

bỏ lại quê hương

đánh mất người

ảo ảnh trần gian

tranh ẩn náu

làm sao vẽ nổi

nét thương đau

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

93

THẢ DIỀU
TRÊN KHÔNG

đem theo âm hưởng

lưng trời

quanh co dốc vắng

vợi vời thanh cao

nửa chừng điệp khúc

lao đao

vĩ cầm buông thả

ngàn sao thi cùng

đồ sơn cát mỏng

sao trùng

hà đông tấm lụa

em từng thêu mưa

đâu đây đồi hẹn

giấc thừa

gót hồng ấn bản

mây thưa nắng chiều

ta đi tìm mãi

tình yêu

kéo bày trẻ lạc

thả diều trên không

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

94

GIỮA

VỌNG VƠI 

tâm thức vợi

hồng hà cuối nắng

tóc em bay

óng góc trời xanh

hoàng hôn úa tím

toan ngây đợi

ta cũng nhìn theo

bóng khuất nhanh

nhạc tách cung si

giữa vắng vơi

thanh âm trầm bổng

quyện say lời

bâng khuâng nối nhịp

xuôi tâm vạc

truyền sóng không gian

cánh khơi vơi

thơ ngắn đổi vần

khi tắt lửa

dư âm còn lại

ấm môi mời

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

95

BIẾT YÊU

BIẾT TRỌNG

nước mắt khô khan

ánh hãi hùng

nỗi đau việt tộc
xoá chân dung

giấc mơ thắm thiết
đành vô dụng

tình nghĩa vu vơ
mãi thất tung

nước mắt chảy xuôi
tới tận cùng

vết thương rỉ máu
khối tình chung

em còn tha thiết

từng hơi thở

thế hệ sau này

nối nhớ nhung

thế hệ sau này

sẽ việt hưng

biết yêu biết trọng

biết bao dung

biết thay nhục nhã

từ tiềm thức

tái tạo con người

nội vĩ hùng

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

 

96

SƯƠNG TRỜI
GIỌT NHỚ

song thất vân du

ta ngóng đợi

dòng đời mưa lộng

gió đầy vơi

căn nhà dốc nắng

bên rừng hạnh

có sáng ươm mây

hé vá trời

tứ tuyệt xâm mình

rêu ngấn đá

suối ven đồi biếc

ngả hương xa

mà sao biền biệt

ngây hồn vắng

tóc bạc hương trà

đất trải hoa

lục bát quanh co
tâm phẳng lặng
sương trời giọt nhớ

hẹn em qua

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

97

GIỮA NGÃ
TƯ ĐƯỜNG

cuối mùa là lúc

ta xa lạ

giữa ngã tư đường

quên chốn xa

mưa bão tai ương

chưa kịp tới

gió thu đã vội

xoá đồi hoa

thời gian bỡ ngỡ

hồn vương bỏ

nước vực chưa đầy

bóng tối xo

rừng cũ năm xưa

người thất lạc

ao tù khép mộng

lấn mơ hồ

hai mùa nhờ nắng

mưa sinh dưỡng
lúa nước ruộng làng

văn hoá mương 

nguồn sống hài hoà

cha để lại

mẹ còn nhắn nhủ

nghĩa đa phương

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

98

KHÔNG THỪA

KHÔNG THIẾU 

        

ba mùa vừa thiếu vừa thừa

như điều ba phải
bốn thưa cầu vồng

hơn ba thế hệ lòng vòng

đồng hương ngơ ngác

bóng tồn kho vơi

tình đôi nửa khép nửa mời

chưa qua chưa lại

đã rơi rụng hồn

hai ba còn thiếu vuông tròn 

thiếu keo đại cuộc

núi non còn chờ

bốn năm mùa vẫn hững hờ

đàn con đàn cháu
bơ vơ tìm đường

vô hình chính nghĩa ngàn phương

tình người trân trọng

khi thương khi cùng

làm sao tiếng gọi trùng phùng

không thừa không thiếu
ơn chung hài lòng

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

99

SÁNG TẠO

MỘT ĐỜI NGAY

nói gì đây
cũng hỏi gì đây

mở sách hồn sâu

bóng ngập đầy

tình nghĩa đôi bờ

trùng vận nước

ái ân nguyên thuỷ

một dòng say

viết gì đây

vậy nhớ gì đây

một kiếp yêu thương

chân chất đầy

chữ nghĩa buông xuôi

vòng tạo hoá

giữa trời mây bạt

ngữ thi bay

vẽ gì đây
vấn ảo gì đây

nét khắc mênh mông
đá thức ngày

màu sắc tranh không
còn sóng lửa

một dòng sáng tạo
một đời ngay

LuuDat, Aria in Blue, oil enamel, 2016

100

KHI TÔI VẼ

XIN TÌNH YÊU 
TRỞ LẠI

khi tôi vẽ

xin hồn say yên lặng

giữa không gian

thầm kín nỗi yêu thương

dòng kinh kệ

suối vàng thêm thánh thượng

khẽ nâng theo

hoa tím dại đầy hương

khi tôi vẽ

mong thời gian hồi lại

mối tình đầu

quê nội thấm bao la

từng dấu ấn

vết thương xưa đày đoạ

xoá bỏ dần

trên ngọn gió trường sa 

khi tôi vẽ

xin tình yêu trở lại


February 19 -- April 19, 2016

 

NÓI
VỀ THƠ

Nói về thơ gần như sống trong thơ một lần nữa.  Đó cũng là cảm nhận dây chuyền, khi tình cờ gần gũi với dòng thơ.  Thơ, vốn nội tâm, là niềm vui, nỗi buồn từ cuộc sống.  Thơ vào đời và đời cũng nhập thơ.  Như dòng nước với nụ cười; như hơi thở của sóng vơi.

Trong thơ, biển cả đã đổi màu, huyền biến vu vơ, trong tầm mắt và chiều sâu của hồn người thi sĩ.  Tình yêu cũng vậy, qua lời lẽ ẩn vùi nhiệt độ, đã hoá chất thơ thành thứ ánh sáng tuyệt mỹ, sau và trước cả mọi bình minh, như tia nắng cuối cùng giữa lòng đêm và ngọn lửa rừng vừa chợt tắt, khi vạn vật còn hoang mê, chìm đắm, và chữ nghĩa còn lang bạt, lạnh nguồn.

Thơ đôi khi cũng yêu sách, đòi hỏi.  Đòi hỏi mình và yêu sách cả cuộc đời. Đòi dòng sông nhập thành biển cả.  Hỏi sao nguồn cảm hứng ngược dòng khơi.  Yêu hạt sương tích tụ thành mây.  Và sách cả niềm tin từ giọt nước mắt loài người.  Từ nỗi đau triền miên quanh thế giới.  Từ giọng hát vào đời, bỗng chia đôi.  Còn yêu sách, đòi hỏi gắt gao hơn thế nữa, chẳng qua vì đáy lương tâm còn nguyên vẹn, hay đam mê chưa tắt hẳn mà thôi.

Thơ huyền biến, lúc hiền hoà, lúc độc ác.  Như vị cay, vị ngọt cuối làn môi.  Có lúc say đắm vô hạn.  Có lúc hạn hẹp, chua xót, cạn vơi.  Hư hư, thực thực.  Ngập tràn trong dấu tích, xa cách trong buộc ghép ngàn nơi.  Nhà thơ phải lòng chữ nghĩa.  Phải lòng cuộc đời trọn vẹn, dang dở – ngay trong bạt xiêu, tuyệt vời. 

Thơ là cơ thể và sức sống.  Là đứa trẻ nghịch đùa với dòng sông như môi yêu với tình tứ.  Là giọt máu buốt đau và mảnh da quằn quại.  Thơ đấu tranh, đòi quyền sống trong nhu yếu vô thường, và bất lực trong đổi chác căn cơ.  Bất lực, dù vĩnh cửu từ vắng vợi đời người.

Thơ vô hình, vô dạng.  Thơ ở ngoài sách vở, ngoài hiện thực, vu vơ, miệt mài, lạc lõng.  Thơ thất lạc ngay trong lòng thơ.  Thất lạc ngay trong tâm hồn người thi sĩ – ngoài tầm giao cảm với đối nhân.  Thơ đã trở thành đứa con tư sinh vô thừa nhận.  Xiêu vẹo, nghiêng ngửa ngay tại dòng chữ nghiệt ngã, keo kiệt.  Bị chèn ép trong nhịp bước trần gian, thơ cô đơn trong cảnh vọng trần tục, trong toang vỡ trần truồng.  Vì thế, thơ không ai dám nhận, dám tin, dám hỏi.  Và cũng ít ai đủ khả năng nuôi dưỡng, gả gấm, hoặc đủ bản lĩnh gạ gẫm nàng thơ.

Nhưng cũng có lúc thơ là tặng dữ cuối cùng trong cuộc đời, là niềm vui còn sót lại đêm qua.  Những lúc tận cùng vời vợi đó, làm thơ tức là nhặt chữ nối nguồn, là đãi cát tìm vàng, là đào khởi lòng than âm u, tì tích, để tìm hạt kim cương tinh khiết, xuất chúng.  Thơ sẽ gạt bỏ bạc bẽo để sưởi ấm lòng đau.  Sẽ quét sạch đường đời và khởi sắc vạn nơi: thơ chiết xuất thơm tho từ ô uế, tiếp nhựa sống vào thân cây, và đặt niềm tin trong lòng người.

Vì thế, thơ là con đường văn chương hoá dạng: nửa nọ, nửa kia; nửa sáng nửa tối; nửa vui, nửa buồn; nửa người, nửa vật.  Một thế giới bâng quơ, lơ lửng, ngược xuôi, xuôi ngược.  Liên tục trong` trí nhớ, lại có lúc cách quãng trong u uẩn, trước sau muôn mặt, thiên hình, vạn trạng.  Có cũng như không, không rồi lại có.  Tất cả là khát vọng, hay thất vọng, trong bao dung, toàn bích.  Là hào hứng trong phân mảnh, tuyệt vời.

Thơ trong sạch hay bụi bậm là do lòng người tìm kiếm chất thơ. Thơ không mùi không vị, không tình không nghĩa, mà chỉ mượn mùi thơm ngọt từ cỏ cây, vị say từ hơi thở nồng nàn, và tình nghĩa từ ánh mắt cô liêu, đắm đuối.  Người thi sĩ nhìn và nhớ vạn vật chung quanh câm nín, hoang sơ.  Thơ nguyên vẹn, mong manh trong dấu vết xa gần.  Thơ bừng khởi trong tiềm thức sơ sinh, bao bọc.  Ta đã khoác lên vai, lên tóc và vết tích nó những bụi bậm, tanh hôi của thân phận làm người.  Thơ lạc lõng vì hồn người lạc lõng.  Thơ chảy máu vì tế bào người u uẩn, cắt, vùi.  Thơ tì ố, tàn tạ như chiếc áo kẻ tù đày.  Thơ cũng trong sáng như ánh mắt thơ ngây, trong bình minh vĩnh cửu của vạn vật luân lưu, muôn thuở tái thế.

Thơ nổi chìm, sâu sắc.  Thuyên chuyển từ tế bào này sang tế bào nọ. Như giọt tình, giọt nước mắt ngấm lòng người, ngấm lòng vạn vật. Thơ cũng là những câu hỏi không để trực tiếp trả lời, hay trả lời để hỏi lại.  Trong vô hạn, mong manh, như những công án thiền định:

nếu mọi dòng sông đều ngọt ngào
biển cả lấy muối mặn từ đâu?

if all rivers are sweet
where does the sea get its salt?[1]

Ý thơ và bóng chữ đã đôi lúc chung tình, giao hợp để cùng nhau thoả ước, khép mở, mật thiết lẫn nhau.  Thơ cố gắng trả lời sành sỏi.  Nhưng nhiều lúc thơ lại vụng về, giả định, vu vơ, vì tạm bợ, không chủ đích.  Tới nơi mà không biết.  Lạc lõng mà không hay.  Ngay lúc tuyệt độ trong cơ bản tâm tình. Ngay lúc phá thể trầm trọng để xây dựng lại một trật tự mới, khác với trật tự hiện hữu. Ngay trong cách sống vô vi, vô thường:

sáng trăng vời vợi xa bao ngả
xa cách lòng tình xa nguyệt nga?

how far is the light of the moon
from the moon?[2]

Nhà thơ không chịu trả lời gọn gàng, minh bạch, chỉ tủm tỉm cười, rồi trì hoãn vu vơ, hay giải đáp trong hững hờ, cởi, mở.  Thành thử câu hỏi vẫn mãi mãi nguyên vẹn trong lòng người còn tìm, còn kiếm.  Nguyên vẹn từ đầu, bất tận về sau.

Thơ có lúc vắng dấu chân người, mà chỉ còn là vết tích của đá, của hoa, cỏ lạ, nguồn, khơi. Trong những lúc khô khan tuyệt tích, cạn hơi, cạn hứng, người thi sĩ đã tìm đường về một địa hạt xa xăm siêu thực, như tìm đường lên nơi thần linh hay đất cấm, nơi dư âm, hoài cảm hay huyền thoại, hư vô.  Thi sĩ đã thu ngắn lại, buộc nối lại con đường cũ đưa dẫn về nhà trời, xuyên qua hình dáng mong manh, mở đón của tạo hoá, của cỏ cây, của tảng đá dẫn lộ.  Đó không phải là những cảnh vật vô tri vô giác, những khối tảng ù lì, cục mịch, mà là hồn nước, hồn đất, hồn cây; là những tảng đá từ không gian lạc vào lòng đất, nhưng vẫn biết bay bổng, vẫn nhớ bay bổng, thu hút; biết gọi nắng từ mưa; biết nghe tiếng thì thầm của những tâm hồn kiệt quệ, khát khao.  Đó cũng là những hạt đá quý, những lệ đá xanh, những tâm linh ẩn náu cạnh thân thể người yêu:

khi em vuốt ve ngọc biếc
ngọc biếc vuốt ve em

when you touch topaz
topaz touches you[3]

Như vậy thơ có thế giới riêng biệt của nó, trong công cuộc tìm lại lòng người, tìm lại lòng nguyên thủy của đất trời, thiên nhiên, của tiếng nói đầu tiên từ trí nhớ nhân loại, từ huyền thoại của ý nghĩa ẩn vùi trong lãng quên tập thể.  Thơ dẫn đường vào toàn bích, hé mở thành tôn giáo bỏ ngỏ, hoang vu.  Thơ tìm nguồn để tạo lại cội nguồn, tạo lại tông tích siêu thoát. Thơ hy vọng cả trong nỗi tuyệt vọng.

Thơ là cuộc hành trình với con người tìm kiếm lại mình.

[1] Pablo Neruda, The Book of Questions, (El libro de las preguntas), Copper Canon Press: Port Towsend, 1991.  Câu hỏi có chiều sâu thách đố tuyệt đối như những công án (koan) xuất phát từ tâm thức các thiền sư.
[2] Pablo Neruda, The Book of Questions. Nhận định như trên.
[3] Pablo Neruda, Stones of The Sky, (Las pierdas del cielo), Copper Canon Press: Port Towsend, 1987.

DE LA
POÉSIE

Parler de la poésie, c’est la revivre intensément par les sentiments partagés à son approche.  Poésie de coeur, joie et peine, elle s’infiltre dans la vie et celle-ci la dédouble comme la rivière reflète le sourire, et l’haleine se dilue aux vagues évanescentes.

Par la poésie, l’océan change de couleurs, mystiques, impalpables, dans la vision et l’âme mises en abyme[1] du poète.  Ainsi se révèle l’amour, en son langage secret, métamorphosant la poésie en lumière merveilleuse d’aurores atemporelles, antérieures et futures, entre le dernier rayon de soleil et l’étincelle nocturne, quand la nature se fige de silence et que les mots ineffables s’immolent en leur langueur originelle.

La poésie parfois s’avère exigeante. Elle réclame la vie entière et demande que la rivière rejoigne l’océan ou pourquoi l’inspiration se tarit à fleur d’amour.  Elle réclame la rosée des nuages et la foi de l’amour humain, au niveau des joies et des douleurs universelles.  Elle est le premier cri de vie , la voix de la conscience engagée et celle de la passion intarissable.

Spéculaire et décentrée, la poésie se transforme en symboles et incantations, métaphores et séduction; en miel et épices, tendresse et cruauté; en ivresse immense et dénuement minime.  Signifiante, elle est réelle et abstraite, inondée de signes et d’absences, de liens et d’écarts.  Le poète s’éprend des mots à fleur de vie, entière et inachevée, à dimensions multiples, à mi-chemin entre l’absolu et le relatif.

La poésie se fait corporelle, en même temps élan de vie.  Elle est galanterie amoureuse et turbulence enfantine, comme le sang qui coule et la peau qui se déchire.  Elle lutte pour sa propre existence,  spirituellement puissante lorsque extraordinaire, mais aussitôt anémique car incapable d’ordre et de calcul réels.  Périssable dans sa propre immortalité de création et de légende, elle existe et périt en dehors des conventions sociales, au-delà des formalités académiques.  La poésie flotte à fleur d’eau et se noie dans ses propres vagues qui se creusent en abysses, au sein même de chaque cellule existentielle, gouttelette d’amour, ou larme vécue.

La poésie s’assume en questions ouvertes, sans en pouvoir donner de réponse directe, ni d’interprétation satisfaisante.  Vague, sans limite, elle s’exprime pour se recomposer en devise occulte et déjà prophétique:

si toutes les rivières sont douces
d’où vient le sel de l’océan?

if all rivers are sweet
where does the sea get its salt?[2]

La poésie et sa signification béante parfois se tendent la main pour révéler un pacte écrit à l’encre sympathique, d’intimité voilée d’innocence scrupuleuse, ou de sagesse branlante, comme une réalité multiple aux termes de sa propre déconstruction:

quelle distance sépare la lune
du clair de lune?

how far is the light of the moon
from the moon? [3]

La parole poétique ainsi se suspend à l’ombre d’un sourire de sable, enfoui dans son propre désert de silence.  Elle se dévide parfois de la présence humaine pour se métamorphoser en forêts et fleurs pétrifiées, en racines du ciel ou sources cristallisées.  Le poète alors isolé dans son voyage terrestre, muet de terreur et d’angoisse, reprend le chemin de retour à la création originelle, et de là, raccourcit la voie vers l’inconnu et le sacré, dont les bornes indicatrices ont l’allure de météores brillants, ou de pierres précieuses, extraordinaires et caressantes:

quand tu touches la topaze
la topaze te caresse

When you touch topaz
topaz touches you [4]

La poésie a donc son propre univers, celui de l’âme humaine en cours de réincarnation aux confins de la création universelle, à l’encontre des limites de la parole pratique et conventionnelle, par delà la réminiscence des mythes anciens et de l’oubli collectif.  La poésie, ouvrant la voie vers l’immensité du vide et vers la foi béante de la quête sans fin, se creuse en profondeurs multiples pour retrouver la source vitale et l’origine du temps et de l’espace.  Elle est déjà l’espérance au sein même du désespoir.

La poésie est ainsi l’initiation vers l’essence et la réalité unique de la condition humaine.

[1] D’après André Gide, effet de miroir, spécularité, récit au second degré. Réduplication intérieure, spéculaire… Une mise en abyme désigne l’enchâssement d’un récit dans un autre récit, d’une scène de théâtre dans une autre scène de théâtre (théâtre dans le théâtre), ou encore d’un tableau dans un tableau.[2] Pablo Neruda, The Book of Questions, (El libro de las preguntas), Copper Canon Press: Port Towsend, 1991.
[3] Pablo Neruda, The Book of Questions, (El libro de las preguntas), Copper Canon Press: Port Towsend, 1991
[4] Pablo Neruda, Stones of The Sky, (Las pierdas del cielo), Copper Canon Press: Port Towsend, 1987.