Neil Amas là nhà giáo dục toàn thời gian và nhà văn bán thời gian. Ông là người sáng lập Hiệu trưởng của một trường tiểu học Phật giáo đổi mới ở Thái Lan và hiện đang đào tạo giáo viên và viết về việc tích hợp các nguyên tắc Phật giáo trong trường học.
Khi tôi tuyển giáo viên cho một trường tiểu học Phật giáo cách đây vài năm, tôi không quan tâm lắm đến trình độ chuyên môn, phương pháp giảng dạy hay kỹ thuật của họ. Tương tự, tôi không muốn biết liệu họ có nghĩ họ là một ‘Phật tử thuần thành’ hay thậm chí là một Phật tử nào đó. Các cuộc phỏng vấn của tôi cố gắng tìm hiểu những phẩm chất cá nhân của ứng viên, trên hết là sự sẵn lòng và cởi mở để học hỏi và không ngừng học hỏi của họ. Một giáo viên biết tất cả thường không muốn học thêm.
Khi đến thăm một trường Phật giáo khác ở Thái Lan trong khuôn khổ nghiên cứu của tôi về giáo dục Phật giáo, hiệu trưởng trường đó tự hào nói với tôi rằng đại đa số giáo viên của ông chưa từng theo học tại trường cao đẳng đào tạo giáo viên. Điều này phần nào phản ánh những bất cập của hệ thống giáo dục công dân, nhưng quan điểm của ông là ông thích tuyển dụng những người thuộc các tầng lớp xã hội khác nhau. Ông tìm kiếm những người truyền cảm hứng, những nhà sáng tạo, những nhà tư tưởng đột phá và những người hành nghề tận tâm. Miễn là họ thực sự quan tâm đến Pháp và sẵn sàng học hỏi, việc đào tạo giáo viên có thể diễn ra ở trường, tại nhà.
Vào những năm 1930, nhà giáo dục Phật giáo Nhật Bản Tsunesaburo Makiguchi đã từng nói:
“Vậy thì mục đích của giáo dục công dân là gì? Thay vì đưa ra những giải thích mang tính lý thuyết phức tạp, tốt hơn hết bạn nên bắt đầu bằng cách nhìn đứa trẻ đáng yêu và tự hỏi: Tôi có thể làm gì để đảm bảo rằng đứa trẻ này sẽ có thể có được cuộc sống hạnh phúc nhất có thể?”
Theo cách tiếp cận này, vai trò chính của người giáo viên không chỉ đơn giản là truyền đạt kiến thức mà còn dạy học sinh cách sống. Lỗ hổng cơ bản của giáo dục chính thống là nó nhầm lẫn giữa kiến thức – sự tích lũy dữ kiện và dữ liệu – với trí tuệ – việc áp dụng kiến thức với lòng nhân từ, kỹ năng và sự sáng suốt. Giáo viên phần lớn được kỳ vọng sẽ tập trung vào việc giảng dạy kiến thức cơ bản với niềm tin rằng điều này sẽ đủ để tạo ra một cuộc sống thành công và một xã hội tốt đẹp hơn. Tuy nhiên, cũng giống như một nhà đầu tư khôn ngoan có thể lừa gạt khách hàng của mình một cách dễ dàng và làm cho mình trở nên giàu có, kiến thức có thể được sử dụng cho mục đích xấu hoặc thu lợi. Phương pháp giáo dục Phật giáo tập trung vào việc giảng dạy kiến thức để có trí tuệ. Nó định nghĩa một cuộc sống thành công là cuộc sống đưa chúng ta thoát khỏi đau khổ và hướng tới hạnh phúc của chính mình và của người khác. Đây là loại trí tuệ dẫn đến hạnh phúc cho đứa trẻ của chúng ta.
Vậy thì phẩm chất của một giáo viên là gì? Nền tảng của phương pháp sư phạm này là việc trau dồi tâm từ – luôn được dịch là lòng từ, lòng nhân từ hoặc thiện chí vô điều kiện – và ba đối tác của nó trong giáo lý cốt lõi của Phật giáo về Tứ Vô Lượng Tâm: từ bi, hỷ và xả.
Xây dựng niềm tin
Một giáo viên nghiêm túc tìm kiếm hạnh phúc cho học sinh của mình sẽ tự nhiên xây dựng được niềm tin, sự tôn trọng và sự an toàn vô điều kiện trong lớp học. Việc đầu tiên một giáo viên nên làm là xây dựng mối quan hệ nồng ấm, quan tâm đến học sinh của mình. Việc bạn đúng hay sai sẽ rất ít quan trọng nếu việc đặt chân xuống sẽ làm tổn hại đến cảm giác tin cậy ngày càng tăng nhưng vẫn dịu dàng này. Điều quan trọng là sự kết nối, sự tự tin và học sinh của bạn cảm thấy an toàn, được lắng nghe và cởi mở trong học tập. Điều quan trọng là đặt mối quan hệ lên hàng đầu.
Giống như việc thực hành Bồ tát đ ạo được hỗ trợ bởi niềm tin sâu sắc vào lòng tốt vốn có của con người, với tư cách là những vị thầy, chúng ta phải luôn coi trọng những điều tốt nhất của học trò mình. Suy cho cùng, chúng ta là những vị Bồ Tát đầy khát vọng. Học sinh không có ý định ‘nhấn nút của chúng ta’*. Tại sao chúng ta lại cho rằng họ muốn làm chúng ta không vui? Chúng ta thường không hiểu tại sao trẻ lại làm những việc đó; Giống như người lớn, sự bộc phát đột ngột có thể là kết quả của ý nghĩ thoáng qua về một cuộc tranh cãi xảy ra hàng giờ hoặc thậm chí vài ngày trước. Khi chúng ta giả định điều tốt nhất, trẻ em có nhiều khả năng đáp ứng được những kỳ vọng đó hơn. Giả sử điều tồi tệ nhất đã dẫn đến một hậu quả thiệt hại và thất bại kéo dài và thảm khốc.
Với mong muốn vô điều kiện về hạnh phúc của học sinh như một khối xây dựng, nhà giáo dục sẽ hiểu một cách tự nhiên rằng công việc của mình là giải phóng tiềm năng trí tuệ đang tiềm ẩn trong học sinh của mình. Dạy học sinh của mình cách học và khơi dậy niềm yêu thích học tập vì chính mục đích học tập sẽ đưa họ đến trí tuệ. Sự khao khát học hỏi, trí tuệ và chân lý này được gọi bằng tiếng Pali là chanda, và có thể được so sánh, về mặt giáo dục, với động lực nội tại. Vì chanda phải xuất phát từ trái tim và không thể ‘dạy’ nên điều tốt nhất chúng ta có thể làm là tạo cơ hội cho trẻ phát triển niềm đam mê và sở thích của riêng mình; để giúp họ suy ngẫm về cảm giác khi họ nỗ lực hết mình để đạt được điều gì đó, mặc dù lúc đầu điều đó có thể khiến họ cảm thấy khó khăn hoặc nhàm chán. Điều này khiến họ tạo thêm động lực.
Giảng dạy bằng làm gương
Yếu tố quan trọng khác tạo ra niềm yêu thích học tập là niềm đam mê học tập và trí tuệ của chính giáo viên. Khi giáo viên và học sinh trở thành đối tác trong quá trình khám phá, được khơi dậy bởi tình yêu đích thực đối với môn học, niềm khao khát học hỏi đương nhiên sẽ được khơi dậy trong lòng học sinh.
Nỗ lực chân thành để học hỏi và cải thiện được truyền từ người này sang người khác, từ giáo viên đến học sinh. Do đó, sự trưởng thành bên trong của một giáo viên, mong muốn tha thiết của chúng ta là trở thành một người tử tế hơn, khôn ngoan hơn, tròn vẹn hơn, sẽ góp phần trực tiếp vào hạnh phúc và thành công trong giáo dục của học sinh.
Là người lớn hướng dẫn trẻ em, chúng ta luôn làm gương. Chúng ta đang mô hình hóa sự nhiệt tình, lòng tốt, sự chuẩn bị, khả năng phục hồi, tính xác thực, sự đồng cảm và khi mọi thứ không suôn sẻ, thì những điều ngược lại! Điều quan trọng mà học sinh của chúng ta cần thấy là chúng ta, cũng giống như họ, đang trong quá trình hoàn thiện. Đó là một hành trình học tập suốt đời và chúng ta đang nỗ lực hết mình. Một trường học sống hay chết tùy thuộc vào mức độ nó đã phát triển thành công văn hóa phát triển cá nhân.
Con đường Phật giáo về cơ bản là đầy khát vọng. Là những hành giả, chúng ta không mong đợi mình nắm vững được giáo lý một cách dễ dàng và rất có thể sẽ không làm được điều đó trong kiếp này. Nhưng để đi theo con đường này đòi hỏi phải nỗ lực, quyết tâm và sẵn sàng học hỏi, phát triển và cải thiện. Đó là sự học tập suốt đời theo nghĩa chân thật nhất; một chương trình phát triển cá nhân áp dụng vào mọi khía cạnh của cuộc sống con người: học tập, làm việc, vui chơi, gia đình.
Những phẩm chất này của một giáo viên không thể đạt được thông qua sự thay đổi quan điểm, thông qua triết lý cá nhân hoặc sự tích lũy kiến thức. Và rất có thể không qua trường cao đẳng đào tạo giáo viên. Sự phát triển nội tâm của một giáo viên trong một trường phái Phật giáo phải được tìm kiếm thông qua việc thực hành Phật giáo. Khóa đào tạo phát triển chuyên môn có lợi nhất mà tôi từng trải qua là khóa tu thiền Phật giáo kéo dài một tuần dành cho các nhà giáo dục, do một giáo viên Giáo Pháp giàu kinh nghiệm hướng dẫn. Được thực hiện ít nhất mỗi năm một lần bởi tất cả thành viên, việc rèn luyện tâm chuyên sâu như vậy sẽ hỗ trợ sự phát triển của tâm từ và chanda một cách đích thực và bền vững, khơi dậy những mầm non của trí tuệ bẩm sinh. Những phẩm chất này rất sâu sắc và sâu sắc và do đó, chỉ có thể được trau dồi thông qua công việc nội tâm sâu sắc.
Nhiệm vụ cơ bản của giáo dục Phật giáo – và tất cả nền giáo dục liên quan đến vấn đề đó – là đảm bảo rằng những gì được dạy trong lớp học sẽ phục vụ cho mục đích nâng cao hạnh phúc, trí tuệ và hòa bình của con người. Giáo dục là sứ mệnh cao cả Những người cống hiến hết mình cho sứ mệnh này thực sự đáng được chúng ta tôn trọng. Trở thành một ‘Phật tử tốt’ là tùy chọn.
* Khơi dậy hoặc kích động phản ứng ở ai đó.
Source:
What Qualities to Look for in a Buddhist Educator
by Neil Amas
When I was hiring teachers for a Buddhist primary school a few years ago, I was not very interested in their qualifications, teaching methods or techniques. Equally, I didn’t want to know if they thought they were a ‘good Buddhist’ – or even a Buddhist at all. My interviews tried to get to the candidate’s personal qualities and, most of all, their willingness and openness to learn and keep learning. A teacher who knows it all is unlikely to want to learn more.
When visiting another Buddhist school in Thailand as part of my research on Buddhist education, the head of school there proudly told me the vast majority of his teachers had not been to teacher training college. This partly reflects the inadequacies of the national education system, but his point was that he preferred to recruit people from different walks of life. He sought inspirers, creatives, out-of-the-box thinkers, and dedicated practitioners. As long as they had a genuine interest in the Dhamma and were open to learning, teacher training could happen at school, in-house.
Mainstream education’s fundamental flaw is that it confuses knowledge – the accumulation of facts and data – with wisdom – the application of knowledge with benevolence, skill and discernment.
Writing in the 1930s, Japanese Buddhist educator Tsunesaburo Makiguchi said:
“What then is the purpose of national education? Rather than devise complex theoretical interpretations, it is better to start by looking at the lovely child on your knee and ask yourself: What can I do to assure that this child will be able to lead the happiest life possible?”
According to this approach, a teacher’s main role is not simply to impart knowledge, but to teach her students how to live. Mainstream education’s fundamental flaw is that it confuses knowledge – the accumulation of facts and data – with wisdom – the application of knowledge with benevolence, skill and discernment. Teachers are largely expected to focus on the teaching of bare knowledge in the belief that this will be enough to create a successful life and a better society. But, just as a shrewd investor can defraud his clients as easily as make them rich, knowledge can be used for ill or for gain. A Buddhist education approach focuses on the teaching of knowledge for wisdom. It defines a successful life as one which takes us away from suffering and towards the happiness of ourselves and others. This is the kind of wisdom which leads to the happiness of the child on our knee.
What, then, are the qualities of a teacher? The building block for this kind of pedagogy is the cultivation of metta – invariably translated as loving kindness, benevolence or unconditional goodwill – and its three partners in the core Buddhist teaching of the Four Immeasurables: compassion, sympathetic joy and equanimity.
Building Trust
A teacher who earnestly seeks her students’ happiness will naturally build unconditional trust, respect and safety in the classroom. The often-quoted advice to new teachers in the West, ‘Don’t smile until Christmas!’ – in other words, be unfeeling and fearsome until your students’ respect has been ‘won’ – is as misguided as it is harmful. The very first thing a teacher should do is build a warm, caring relationship with her students. It matters very little if you are right or wrong if putting your foot down will damage this growing, but still tender, sense of trust. What matters is connection, confidence and that your student feels safe, listened to and open to learning. What matters is putting the relationship first.
We often don’t understand why children do things; like adults, a sudden outburst could be the result of the flashing thought of an argument that happened hours or even days ago. When we assume the best, children are more likely to live up to those expectations. Assuming the worst has resulted in a long and catastrophic history of damage and failure.
Just as the practice of bodhisattva is supported by a profound faith in the inherent goodness of people, as teachers we must always assume the best of our students. We are aspiring bodhisattvas, after all. Students don’t set out to ‘push our buttons.’ Why would we assume they want to make us unhappy? We often don’t understand why children do things; like adults, a sudden outburst could be the result of the flashing thought of an argument that happened hours or even days ago. When we assume the best, children are more likely to live up to those expectations. Assuming the worst has resulted in a long and catastrophic history of damage and failure.
With the unconditional wish for his student’s happiness as a building block, the educator will naturally understand that his job is to release the wisdom potential that lies dormant in his students. Teaching one’s students how to learn and igniting a love of learning for its own sake will lead them to wisdom. This thirst for learning, wisdom and truth is known in Pali as chanda, and might be likened, in educational terms, to intrinsic motivation. Because chanda has to come from the heart and cannot be ‘taught’, the best we can do is create opportunities for children to develop their own passions and interests; to help them reflect on how it feels when they put good effort into achieving something, even though it may have felt difficult or boring at the outset. This leads them to generate further motivation.
Teaching by Example
The other key factor is generating a love of learning is the teacher’s own passion for learning and wisdom. When teacher and student become partners in the process of discovery, fired by a genuine love of the subject, the desire to learn will naturally be ignited in the heart of the student.
Sincere effort to learn and improve is conveyed from one human being to another, from teacher to student. Consequently, a teacher’s inner growth, her earnest wish to be a kinder, wiser, more rounded person, will directly contribute to her students’ happiness and educational success.
As adults caring for children, we are always modelling. We are modelling enthusiasm, kindness, preparedness, resilience, authenticity, empathy and, when things are not going so well, the opposites of those! The crucial thing that our students need to see is that we, just like them, are works in progress. It is a lifelong learning journey and we are putting in our best effort. A school lives or dies on the extent to which it has successfully developed a culture of personal growth. Sincere effort to learn and improve is conveyed from one human being to another, from teacher to student. Consequently, a teacher’s inner growth, her earnest wish to be a kinder, wiser, more rounded person, will directly contribute to her students’ happiness and educational success.
The Buddhist path is fundamentally aspirational. As travellers, we are not expected to master the teachings very easily and quite probably will not in this lifetime. But to take to the path requires effort, resolution and a dedicated willingness to learn, grow and improve. It is lifelong learning in the truest sense; a personal development programme that carries over into every aspect of one’s life: study, work, play, family.
These qualities of a teacher are not to be achieved through a shift of perspective, through personal philosophy or accrual of knowledge. And most likely not through teacher training college. The inner growth of a teacher in a Buddhist school must be sought through Buddhist practice. The most beneficial professional development training I have encountered is a week-long Buddhist meditation retreat for educators, led by an experienced dharma teacher. Undertaken at minimum once a year by all staff, such intensive heart training will support the development of metta and chanda authentically and sustainably, untethering the shoots of innate wisdom. These qualities are deep and profound and, as such, can only be cultivated through in-depth inner work.
The fundamental task of Buddhist education – and all education for that matter – is to ensure that what is taught in the classroom serves to further the cause of human happiness, wisdom and peace. Education is a noble mission. Those who dedicate themselves to this mission are truly worthy of our respect. Being a ‘good Buddhist’ is optional.
