Tác Giả T.T.Kh Là Ai?
Tác giả:
T.T.Kh là bút danh của một nhà thơ ẩn danh trong phong trào Thơ mới (1930–1945), là tác giả bài "Hai sắc hoa Ti-gôn" nổi tiếng. Nhiều người đã suy đoán lai lịch thật của T.T.Kh nhưng chưa có giả thuyết nào thuyết phục được công chúng.
Câu chuyện:
Tháng 7 năm 1937, tuần báo Tiểu thuyết thứ Bảy ở Hà Nội đăng truyện ngắn "Hoa Ti gôn"[1] của nhà văn Thanh Châu, khoảng 2 tháng sau, thì "tòa soạn nhận được một phong bì dán kín do một thiếu phụ trạc 20 tuổi, dáng bé nhỏ, thuỳ mị, nét mặt u buồn mang đến gửi cho chủ bút tờ báo trên, trong ấy chỉ vỏn vẹn có bài thơ 'Hai sắc hoa ti gôn', dưới ký tên là T.T.Kh...Có thể nói đây là lần duy nhất người thiếu phụ ấy xuất hiện"...[2]. Trong đó có những câu sau:
- ...Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời
- Ái ân lạt lẽo của chồng tôi,
- Mà từng thu chết, từng thu chết
- Vẫn giấu trong tim bóng một người...
Sau khi bài thơ được đăng, sự việc trở nên rắc rối là vì một vài nhà thơ đương thời như Nguyễn Bính, Thâm Tâm đã sáng tác các bài thơ hưởng ứng, trong đó thầm thố lộ rằng mình có biết, thậm chí có "dính líu tình cảm với người này" từ trước (xem "Cô gái vườn Thanh" của Nguyễn Bính, "Màu máu Ti gôn" của Thâm Tâm). Và kể khi ấy, những lời đồn đại về T.T.Kh càng nhiều, và càng có thêm nhiều dị bản.
Tác phẩm
T.T.Kh chỉ đăng trên tờ Tiểu thuyết thứ Bảy có 3 bài thơ, đó là:
- "Hai sắc hoa Ti-gôn" (đăng ngày 23 tháng 9 năm 1937)
- "Bài thơ thứ nhất" (đăng ngày 23 tháng 11 năm 1937)
- "Bài thơ cuối cùng" (đăng ngày 30 tháng 10 năm 1938)
Hai Sắc Hoa tigôn
Một mùa thu trước, mỗi hoàng hôn
Nhặt cánh hoa rơi chẳng thấy buồn
Nhuộm ánh nắng tà qua mái tóc
Tôi chờ người đến với yêu đương
Người ấy thường hay ngắm lạnh lùng
Dải đường xa vút bóng chiều phong
Và phương trời thẳm mờ sương cát
Tay vít dây hoa trắng chạnh lòng
Người ấy thường hay vuốt tóc tôi
Thở dài trong lúc thấy tôi vui
Bảo rằng: hoa giống như tim vỡ
Anh sợ tình ta cũng vỡ thôi
Thuở đó nào tôi đã hiểu gì
Cánh hoa tan tác của sinh ly
Cho nên cười đáp: Màu hoa trắng
Là chút lòng trong chẳng biến suy
Đâu biết lần đi một lỡ làng
Dưới trời đau khổ chết yêu đương
Người xa xăm quá, tôi buồn lắm!
Trong một ngày vui pháo nhuộm đường
Từ đấy thu rồi, thu lại thu
Lòng tôi còn giá đến bao giờ
Chồng tôi vẫn biết tôi thương nhớ
Người ấy, cho nên vẫn hững hờ
Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời
Ái ân lạt lẽo của chồng tôi
Mà từng thu chết, từng thu chết
Vẫn giấu trong tim bóng một người
Buồn quá! Hôm nay xem tiểu thuyết
Thấy ai cũng ví cánh hoa xưa
Nhưng hồng, tựa trái tim tan vỡ
Và đỏ như màu máu thắm pha
Tôi nhớ lời người đã bảo tôi
Một mùa thu trước rất xa xôi
Đến nay tôi hiểu thì tôi đã
Làm lỡ tình duyên cũ mất rồi
Tôi sợ chiều thu phớt nắng mờ
Chiều thu, hoa đỏ rụng chiều thu
Gió về lạnh lẽo, chân mây trắng
Người ấy sang sông đứng ngóng đò
Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng
Trời ơi, người ấy có buồn không?
Có thầm nghĩ tới loài hoa vỡ
Tựa trái tim phai, tựa máu hồng
Ảnh hưởng:
Các bài thơ của T.T.Kh và sự bí ẩn của tác giả đă từng gây xôn xao dư luận một thời. Những điều đó cũng tạo cảm hứng cho nhiều nhà văn, nhà thơ sáng tác những tác phẩm hưởng ứng nối tiếp. Các bài thơ của T.T.Kh cũng được vài nhạc sĩ phổ nhạc, như bài "Hai sắc hoa Ti-gôn" được NS Trần Trịnh (phổ nhạc năm 1958) và NS Anh Bằng phổ nhạc.
Chú thích:
- ^ Theo Truyện ngắn "Hoa ti gôn" của nhà văn Thanh Châu đăng trên tuần báo Tiểu thuyết thứ Bảy
- ^ Lược kể theo Nguyễn Tấn Long-Nguyễn Hữu Trọng, Việt Nam thi văn tiền chiến (quyển thượng), Sài Gòn, 1968, tr. 503.
- ^ Theo nhà văn Thanh Châu thì bài thơ "Đan áo cho chồng" không phải do TT. Kh gửi đăng, mà là do "người yêu của T.T.Kh" gửi cho báo Phụ nữ thời đàm. Và cũng theo nhà văn này, chỉ có ba thơ in trên báo Tiểu thuyết thứ Bảy là chắc của T.T.Kh (xem chi tiết trong bài viết "Nói thêm về T.T. Kh" của Thanh Châu, viết vào mùa thu 1990, in trong Thâm Tâm-T.T. Kh của Hoài Việt. Nhà xuất bản Hội nhà văn, 1991).
Theo bách thư toàn khoa mở Wikipedia, tải xuống ngày 10 tháng 7, 2018.
