 |
| Hình minh họa - From the email |
Hôm qua, anh bạn Ngô Tín chuyển bài "Cư dân mạng 'dậy sóng' với tâm thư của người Nhật gửi Việt Nam". Sau đó, anh bạn Nguyên Lương chia sẻ tâm sự của mình. Nhận thấy rằng, đây là những điều chung đáng suy nghĩ, cho nên xin được chia sẻ cùng bạn đọc.
Bài viết của cô du học sinh Nhật đã nói lên một sự thật mà không chỉ có người ngoại quốc thấy mà chúng ta những người ý thức trong nước vẫn thấy và những người Việt hải ngoại quan tâm đều thấy. Chúng ta đã thấy gì nào?
Chúng ta nhận thấy ở một số đông người Việt, nhất là người Việt trẻ hôm nay (không dám quơ đũa cả nắm) có những vấn đề rất đau lòng:
- Sống vô trách nhiệm, trách nhiệm với bản thân, gia đình và đất nước.
- Sống ỷ lại, ỷ lại vì gia đình, ỷ lại ở xã hội và ỷ lại ở nhà nước
- Sống vô lương tâm, vô đạo đức, vô giáo dục.
- Sống tự hào qúa đáng, tự cao qúa độ và có đôi lúc thì tự ti mặc cảm qúa thấp.
- Vọng ngoại, không có tinh thần xây dựng, tinh thần dâng hiến, tinh thần phụng sự
- Thích a dua, thích chê bai, thích bài bác nhưng không tìm ra được cái tốt để vinh danh, noi gương
- Không biết mình là ai, có tài gì, và đất nước mình đang đứng ở đâu sau 40 năm thống nhất
Tại sao ra nông nỗi này? Trước khi đổ lỗi cho nền giáo dục hiện nay ta hãy nhìn lại thế này:
- Giới Cha Mẹ của thế hệ trẻ, từ 60t trở lên, trưởng thành trong thời chiến. Học kỹ thuật chiến tranh, học chính trị để đối đầu với quân địch chứ không có thì giờ học đạo đức, học làm người công dân, nên sau chiến tranh không biết dạy con như thế nào cho phải đạo.
- Cấp quốc gia thì sau hơn 30 năm chiến tranh chỉ lo kiến thiết xứ sở thời hậu chiến không dành nhiều ưu tiên cho giáo dục, nhất là giáo dục đạo đức làm người.
- Giới Cha Mẹ của thế hệ con nít, từ 40t trở lên, trưởng thành trong thời đói nghèo bao cấp rồi đến thời mở cữa bùng phát những ảnh hưởng ngoại lai. Vì mãi lo làm giàu, đạp đổ hết những chướng ngại để vươn lên làm giàu vì ám ảnh thời 10 năm đói khổ nên phải làm giàu bằng mọi cách. Lại có tính tự mãn vì những tuyên truyền không dúng với khả năng thật, tự cho mình là đỉnh cao của trí tuệ nên không cần phải học hỏi ai, không cần noi gương người nào mà tự ta, tự chính ta đã là con người vĩ đại, không thua kém dân tộc nào trên thế giới vì ta đã thắng hết những tên giặc sừng sỏ nhất thế giới.
Những lời dạy ấy vô tình in trong đầu giới trẻ những ý nghĩ tự mãn, huyênh hoang, phách lối và vô kỷ luật. Tự vỗ về, khen tặng nhau những giá trị ảo để khỏa lấp mặc cảm, những tự ti hèn yếu khi nhìn lại bản thân. Tự an ủi, tự nhủ cho được yên phận. Đạo đức cách mạng không đi đôi với làm giàu là vinh quang. Muốn làm giàu mà không có tài thì chỉ có ăn bẩn mới có. Chính quyền đã noí lên nhiều những điều như thế nhưng có làm gì được ai đâu. Những con sâu vẫn còn đầy ra đó, càng lúc càng sinh sôi nẩy nở ai đã làm gì được chúng đâu. Đúng là giặc ngoài thì dễ giết, giặc trong rất khó diệt là đây.
Chỉ hy vọng một điều là 20 năm sau, đám con cái của thế hệ 20t bây giờ, ý thức được được những khiếm khuyết sai lầm của thế hệ Cha, Ông mà khá hơn. Muốn thế chúng nó phải biết khiêm nhường, biết cung kính, biết mình yếu nên tự rèn luyện, biết mình dốt nên tự học và biết mình còn thiếu nhiều nên phải trau dồi. Khi nào mà trong đầu chúng nó không còn nghĩ mình là đỉnh cao nhờ đã thắng hết những tên giặc sừng sỏ nhất thế giới thì lúc đó tự nó đã là một công dân hãnh diện của nước Việt và một con người tốt của thế giới. Lúc đó chắc đa số chúng ta sẽ không còn để nhìn thấy nữa. Hiện tại thì thất vọng nhưng nhìn đến tương lai thì còn nhiều hy vọng. Con cháu chúng ta sẽ làm được điều này.
Mong lắm.
NL
------------------------------
Những điều cô viết quá tinh tế, quá hay, quá đúng, quá chính xác. Nhưng dó không phải hoàn toàn là lỗi của người dân Việt mà là hậu quả của một nền giáo dục chắp vá, cóp nhặt, tàn lọng, dù cán. Bằng tiến sĩ mua bằng tiền chứ không phải do học hành mà có, thì thử hỏi còn điều gì không được định giá bằng tiền? Kể cả giá trị và nhân phẩm của con người. Xin cảm ơn bạn du học sinh từ Nhật đã có bài viết có cái nhìn thật sâu, thật chính xác. Hy vọng rằng những người có trách nhiệm có lương tri khi đọc bài viết này, may ra có thay đổi được gì chăng??
Chân thành cảm ơn cô du học sinh người Nhật nhiều lắm.
------------------------------
Cư dân mạng "dậy sóng" với tâm thư của người Nhật gửi Việt Nam 08:56:13 ngày 24-03-2014
Một bạn trẻ người Nhật từng du học ở Việt Nam vừa có bài viết gửi giới trẻ Việt Nam khiến dư luận xôn xao.
Nội dung bài viết như sau:
"Việt Nam – nhà giàu và những đứa con chưa ngoan
Tôi đang là một du học sinh Nhật, có hơn 4 năm sinh sống tại Việt Nam. Với ngần ấy thời gian, tôi đã kịp hiểu một đạo lý giản đơn của người Việt: “Sự thật mất lòng”. Song không vì thế mà tôi sẽ ngoảnh ngơ trước những điều chưa hay, chưa đẹp ở đây. Hy vọng những gì mình viết ra, không gì ngoài sự thật, như một ly cà phê ngon tặng cho mảnh đất này, tuy đắng nhưng sẽ giúp người ta thoát khỏi cơn ngủ gục - ngủ gật trước những giá trị ảo và vô tình để những giá trị thật bị mai một.
Tôi có một nước Nhật để tự hào
Tôi tự hào vì nơi tôi lớn lên, không có rừng vàng biển bạc. Song, “trong đêm tối nhất, người ta mới thấy được, đâu là ngôi sao sáng nhất". Thế đấy, với một xứ sở thua thiệt về mọi mặt, nghèo tài nguyên, hàng năm gánh chịu sự đe dọa của hàng trăm trận động đất lớn nhỏ lại oằn mình gánh chịu vết thương chiến tranh nặng nề, vươn lên là cách duy nhất để nhân dân Nhật tồn tại và cho cả thế giới biết “có một nước Nhật như thế”.
Tôi tự hào vì đất nước tôi không có bề dày văn hiến lâu đời nên chúng tôi sẵn sàng học hỏi và tiếp nhận tinh hoa mà các dân tộc khác “chia sẻ”. Từ trong trứng nước, mỗi đứa trẻ đã được học cách cúi chào trước người khác. Cái cúi chào ấy là đại diện cho hệ tư tưởng của cả một dân tộc biết trọng thị, khiêm nhường nhưng tự trọng cao ngời.
Tôi tự hào vì đất nước tôi được thử thách nhiều hơn bất kỳ ai. Khi thảm họa động đất sóng thần kép diễn ra, cả thế giới gần như “chấn động”. Chấn động vì giữa hoang tàn, đổ nát, đói khổ và biệt lập, người ta chỉ nhìn thấy từng dòng người kiên nhẫn xếp hàng nhận cứu trợ và cúi đầu từ tốn cảm ơn. Không có cảnh hôi của, lên giá, cướp bóc, bạo lực nào diễn ra giữa sự cùng khổ. Chỉ chưa đầy một năm sau khi hàng loạt thành phố bị xóa sổ hoàn toàn, sự sống lại bắt đầu hồi sinh như chưa từng có biến cố nào đã xảy ra. Thế đấy, không có những thành tích to lớn để nói về nước Nhật nhưng thương hiệu “made in Japan”, là thương hiệu uy tín vượt trên mọi khuôn khổ, tiêu chuẩn khắt khe, được toàn cầu tôn trọng nhất mà tôi từng biết.
Bạn cũng có một nước Việt để tự hào
Nói Việt Nam là một “nhà giàu”, quả là không ngoa. Giàu tài nguyên, giàu truyền thống, giàu văn hóa… Nhưng con cháu của nhà giàu, sẽ phải đối mặt với những vấn đề nan giải của nhà giàu. Và không phải ai cũng biết cách sống có trách nhiệm trong sự giàu có ấy.
Thật đáng tự hào nếu bạn được lớn lên ở một đất nước được thiên nhiên ưu đãi với rừng vàng biển bạc. Đáng xấu hổ nếu xem đó là khoản thừa kế kếch xù, không bao giờ cạn. Thật tiếc đó lại là những gì tôi thấy. Tại các thành phố, chỉ cần nhà mình sạch sẽ là được, ngoài phạm vi ngôi nhà, bẩn đến đâu, không ai quan tâm. Ở các nhà máy, nếu không biết dồn rác thải ở đâu, họ sẽ cho chúng ra ngoài đường, sông suối, biển cả vì đó là “tài sản quốc gia” – đã có quốc gia lo, không phải việc của mỗi người dân. Tại một đất nước mà 80% dân số sống bằng nghề nông, đất đai, nước ngầm hầu như đã bị nhiễm độc, đến nỗi, người ta nói vui trong năm nữa thôi sẽ là thời đại của ung thư vì ăn gì cũng độc, không ít thì nhiều, không thể khác. Vì sao nên nỗi?
Thật đáng tự hào vì Việt Nam có 4000 năm văn hiến. Thật xấu hổ nếu 4000 năm văn hiến chỉ là một chương trong sách lịch sử chứ không được thể hiện trong cách hành xử đời thường. Thật buồn vì đó cũng là điều tôi thấy mỗi ngày.
Hãy chỉ cho tôi thấy rằng tôi đã sai nếu nói: Người Việt không biết xếp hàng, xếp hàng chỉ dành cho học sinh tiểu học; người Việt không biết tự hào về người Việt, nếu không thì Flappy Bird đã không phải chết yểu đau đớn; người Việt chửi hay còn hơn hát, cứ xách ba lô ra tới thủ đô một chuyến thì sẽ được mục sở thị; người Việt vẫn còn luyến tiếc văn hóa làng xã, giai cấp nếu không phải thế thì họ đã không đứng thẳng người chửi đổng và cúi rạp mình trước quyền lực bất công mà chẳng dám lên tiếng; người Việt có đôi mắt siêu hạng nhất vì nhìn đâu cũng thấy cơ hội để mánh mun, lọc lừa.
Tôi chưa từng thấy đất nước nào mà các bậc mẹ cha dạy dỗ con cháu cố gắng học hành để sau này là bác sỹ, phi công, thuyền trưởng… mà xuất phát không vì đam mê mà vì phong bì nhiều, đút lót dễ, giàu sang mấy hồi… Vì đâu nên nỗi?
Người Việt có một nền di sản độc đáo, một nguồn sức mạnh vô cùng to lớn, ai cũng nhìn thấy, chỉ có người Việt là không thấy hoặc từ chối nhìn thấy. Vì sao nên nỗi?
Tôi đang nhìn thấy một thế hệ, họ không còn biết phải tin vào điều gì, thậm chí còn không dám tin vào chính mình. Là một người Việt – khó lắm! Thật vậy sao?"
Kèm theo bài viết trên, Dưa Leo cũng đưa ra ý kiến của riêng mình: “Tuy đọc xong nhiều bạn chắc sẽ thấy khó chịu, nhưng thuốc đắng dã tật, sự thật mất lòng. Người ta nói đúng, mình mà chịu nghe chịu sửa thì mới thiệt là người giỏi người tài. Ai không chịu nổi thì cứ tưởng tượng Đôrêmon đang nói đi ha”.
Không riêng Dưa Leo mà rất nhiều dân mạng Việt cũng đồng tình với quan điểm của người viết bài.
Bạn Nhân Mã: “Phát biểu chuẩn như dân Nhật. Like mạnh!”
Duy Khanh: “Chẳng thấy khó chịu, chỉ thấy vui vì có người nói đúng ý của mình. Người việt tự sướng về bản thân quá nhiều”.
Bạn Sandy Axiang: “Quá hay và chính xác anh ạ”.
Bạn Miu Điên Loạn: “Nói chứ đa số người Việt hay sân si và thích cuộc sống ảo tưởng như vậy mà luôn tránh né sự thật. Cám ơn anh/chị du học sinh Nhật đã góp ý thẳng thắng”.
Bạn Thao Desinger: “Sao không thấy cái hay để học, cái dở để sửa? Một người Nhật mới sống có 4 năm ở Việt Nam mà họ nhìn thấu cái xấu cái dở, trong khi những con người đầy lòng tự tôn dân tộc, con lạc cháu hồng thì không chịu hiểu và không muốn hiểu. Cứ đi ra bờ hồ mà xem khách du lịch tới Việt Nam vì đất nước này có giao thông kỳ lạ nhất thế giới”.
Bạn LadyCat Cat: “Đúng mà, ra ngoài rồi, tiếp xúc và sống ở nước ngoài rồi mới thấy rõ VN mình lạc hậu kém phát triển như thế nào. Thật sự là người VN không có văn hoá xếp hàng chán lắm, ra ngoài người ta hỏi đến từ đâu, trả lời đến từ VN xong thì người ta thay đổi thái độ liền, buồn lắm”.
Dù cũng có ý kiến phản bác lại những gì mà du học sinh Nhật viết song rất hiếm hoi.
Có thể thấy, nội dung bài viết này như tâm sự “thay lời muốn nói” cho rất nhiều người Việt đang cảm thấy không hài lòng với lối sống của chính con người Việt.
