Lại nhớ về Ôn GIÀ LAM

Ôn Già Làm - ảnh lầy từ Thư Viện Hoa Sen

Lại nhớ về Ôn GIÀ LAM

Cuối tuần qua, tại Trại Huấn luyện Huyền Trang V ở Hayward, CA.  Vừa lắng nghe và thông dịch lại cho các Trại sinh không hiểu tiếng Việt qua đề tài Thấu đáo về Hiện tình Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất. Hoà thượng Thích Nguyên Siêu, với tình thương sâu đậm cho tổ chức GĐPT và đầy lòng vị tha, nhắc lại lịch sử của Giáo hội.  Đến giai đoạn khó khăn của Giáo hội, một lần nữa Thầy kể lại chuyện của Ôn Già Lam—người đã âm thầm chọn một lối đi cô quạnh độc hành nhưng đầy biết bao tình thương, trung dung và trí tuệ. 

Trong giai đoạn nhiễu nhương và phức tạp nhất, Ôn Già Làm đã giữ vững tay chèo đưa con thuyền của Giáo hội qua những cơn bão tố phong ba của thời đại. Bằng sự sáng suốt của tuệ giác, bằng tâm từ bi vô lượng và bằng hạnh nguyện vô uý thí Ba la mật, Ôn đã nói với Thầy Tuệ Sỹ: “Tôi già rồi, tôi chịu nhục cho quý Thầy làm việc” ⁽¹⁾.

Thầy Nguyên Siêu lại nhắc đến câu nói bất hủ đó.  Thế rồi, chỉ vài năm sau, Ôn Già Lam đã mất tại bệnh viện của chế độ Cộng Sản.  Nói đến đây, nhìn lên hàng Huynh trưởng thâm niên và cao niên của tổ chức, ai cũng đỏ hoe đôi mắt.  Giọng Thầy cũng đã nghèn nghẹn, Thầy ngừng lại để hít một hơi thở sâu và cá nhân chúng tôi cũng không có cách nào hơn là lau đi những giọt nước mắt đầy tình thương và kính phúc đến với Giác linh cố Hoà thượng thượng Trí hạ Thủ.  Có lẽ con đường Ngài đi là con đường ‘Thiên Lý Độc Hành’ nhất trong đời điểm Phật giáo cận đại. 

Xin được mở ngoặc, nói lại chuyện xưa, cá nhân chúng tôi nhớ lại một câu chuyện khoảng hơn 10 năm trước khi chở Hoà thượng Thích Minh Đạt ⁽²⁾, nguyên là Tổng vụ Trưởng tổng vụ Thanh Niên đầu tiên tại Hoa Kỳ, từ San Jose về lại Stockton, trong khi hầu chuyện với Thầy về vận mệnh của Giáo Hội xưa và nay, Thầy kể rằng thuở đó khi chính quyền Việt Nam ép quý Thầy quý Ôn trong Giáo Hội trực thuộc nhà nước dưới quyền kiểm soát của Mặt Trận Tổ Quốc. Ôn Già Lam đây có chịu, quan điểm của Ôn là  “Không chống mà cũng không theo”, rồi nhân duyên đưa đẩy… và cuối cùng Ôn chấp nhận cụm từ “Giáo hội CÓ thành viên trong Mặt Trận Tổ Quốc” và sau đó Chính quyền tráo trở biến chữ “CÓ” thành chữ “LÀ”… thành ra “Giáo hội LÀ thành viên trong Mặt Trận Tổ Quốc” ⁽¹⁾ (Xin xem tham khảo số 1 để biết thêm chi tiết).

Thầy Minh Đạt ⁽²⁾,  kể chuyện này là để nhấn mạnh rằng Ôn Già Lam là một vị Cao tăng thạc đức, tâm Từ của Ôn mênh mông như dãi ngân hà, Ôn hiền lành và trung trực, luôn nghĩ về đại cuộc cho Phật giáo Việt Nam, mà không có một khái niệm gì về chính trị, vì chính trị vốn rất thủ đoạn như chuyện kể ở trên. Ôn đã một lòng nghĩ đến vận mệnh Phật giáo và Đất nước trong tình cảnh hiện tại lúc bấy giờ cho tương lai của Phật giáo Việt Nam.

Để kết thúc, nói đến Ôn Già Lam là nói đến sự hy sinh tận tuỵ, nói đến Ngài là nói đến chuỗi thời gian khó quên của Phật Giáo, nói đến Ngài là nói đến sự truyền thừa Chánh Pháp, và nói đến Ngài là nói đến biểu tượng của Từ Bi, Khoan Dung và Nhẫn Nhục. Và giờ đây, xin mượn lời thơ của Quách Tấn nói về Ôn…  

“Mười phương cây lặng gió

Năm sắc hồ trôi mây

Làn nước lên đầu núi

Ánh vàng tràn đó đây.” ⁽³⁾ 

Tâm Thường Định

Tài Liệu Tham Khảo

1. Thượng Toạ Thích Tuệ Sỹ Kể Lại Một Vài Chi Tiết Về Giai Đoạn Thành Lập GHPGVN và Hoà Thượng Thích Trí Thủ

http://thuvienhoasen.org/a8191/thuong-toa-thich-tue-sy-ke-lai-mot-vai-chi-tiet-ve-giai-doan-thanh-lap-ghpgvn-va-ht-thich-tri-thu

2. Cuộc đàm thoại cá nhân (personal communication) với Thầy Thích Minh Đạt

3. Quách Tấn viết về Hoài Niệm Hòa Thượng Thích Trí Thủ 

http://thuvienhoasen.org/p60a14866/1/hoai-niem-hoa-thuong-thich-tri-thu-quach-tan