NỮ SĨ TÂM TẤNTên thật: Nguyễn Thị Nuôi , tức Nữ
Sinh vào ngày Rằm tháng Tám Trung Thu năm Tân Dậu (1921) tại Thạch Thang, Đà Nẵng
Nguyên quán: Quảng Bình
Biệt danh: Tố Liên
Pháp danh: Tâm Tấn
Bút hiệu: Trinh Nữ, Trinh Tiên, Tâm Tấn, Lan Xuân, Diễm Bút, Tần Ngọc
Lập gia đình với tác giả B.Đ.Ái Mỹ ngày 25/12/1940
Sinh hạ 7 trai 7 gái
Đã sống ở Đà Nẵng, Huế, Qui Nhơn
Định cư tại Nha Trang từ năm 1955 đến nay.
ĐÃ XUẤT BẢN:
Tình Thơ (in chung với B. Đ. Ái Mỹ,1944)
Hương Đạo Hạnh (1974)
Cuối Đời Lọc Những Tinh Sương (2004)
Thơ văn đăng Trong Khuê Phòng, Tiểu Thuyết Thứ Năm, Đàn Bà, Tam Bảo, Giác Ngộ, Liên Hoa, Tự Do, Tiếng Dội
Có mặt trong Hương Bình Thi Phẩm của Hoàng Trọng Thược (1962), An Anthology of Vietnamese poems: from the eleventh through the twentieth centuries (Tuyển tập thi ca Việt Nam: từ thế kỷ thứ mười một đến thế kỷ thứ hai mươi) của Huỳnh Sanh Thông (1996), và Nữ Sĩ Việt Nam của Như Hiên-- Nguyễn Ngọc Hiền (2005).
Trăm Câu Hiếu Hạnh
(Tặng chị Bùi Thị Đề, ngày chị thọ tang thân phụ.)
Rưng rưng nến lệ nhỏ tràn
Khói hương quyện mối tâm tang thở dài.
Đón cha: gỗ ướp thi hài
Phủ thân con: áo sô gai lạnh đời.
Mầu liễn đối treo nơi nhà cũ,
Vách tường xưa nhớ chủ đeo tang.
Bi thương không có ai đàn,
Nhạc sầu như tỏa âm tang khắp nhà.
Nhìn kiểng trước lá hoa ủ rũ,
Ngắm hiên sau ghế cũ cha ngồi,
Chén trà đậm nước lên hơi,
Ấm thơm thuốc lá, miệng tươi miếng trầu.
Lời nghiêm ái ngàn câu gia huấn,
Thuở hoa niên con vững tinh thần.
Phước tròn nép bóng hai thân,
Chị em, em chị, đầy sân vui vầy.
Nếm vị thế, muôn cay ngàn đắng
Bán mồ hôi mua chén cơm ngon
Áo lành miếng ngọt cho con
Cha sương nhuộm tóc, mẹ mòn hình mai.
Mẹ thao thức canh dài không ngủ,
Cha thẩn thờ bữa lú quên ăn:
Bịnh con khi giảm khi tăng,
Ngày chăm thuốc sắc, đêm chăn cháo hầm.
Lời nghiêm huấn cha thầm truyền Đức,
Gieo cho con trí thức chen đời;
Mẹ trao tiết giá làm người,
Công, Dung, Ngôn, Hạnh, khuyên lời thanh cao.
Ngày gả cưới, xôn xao nghi lễ
Mẹ sau màn mắt lệ tràn thương,
Thúc con điểm phấn thoa hương,
Mà lòng cha thắt nỗi buồn xa con.
May con đẹp tình son duyên thắm,
Mắt mẹ cha ngời ấm niềm vui.
Rủi con phận ẩm duyên ôi,
Thương lo, cha mẹ ngậm ngùi xót đau.
Chăm con tới đẹp màu lông cánh,
Mỗi cuộc đời mỗi gánh gia nương.
Chị em tản mác đôi phương,
Mẹ cha với tháng năm trường quạnh hiu.
Trăm ngàn bữa nâng niu giấc ngủ,
Ngàn vạn lần mớm bú cơm nhai.
Nuôi con đẹp vóc xinh vai,
Mẹ cha bóng xế, nào ai hầu gần?
Vin gậy trúc cha lần bước yếu,
Bám vách tường mẹ níu tay run.
Ôi, đem lộc cả vàng muôn
Khó ngăn tóc bạc, da dùn, mắt nhem!
Rồi bóng xế, sương đêm, ngày nắng
Gió thời gian tới, chắn làm sao?!
Năm tàn tuổi hạc thêm cao,
Cõi trần tâm thức thay màu Sắc Thân…
Bóng từ mẫu xa vân cỡi hạc,
Khóc chia ly chưa nhạt niềm tang:
Bảy năm cha mất bạn vàng,
Con ngơ ngác thấy trần gian thiếu tình.
Nay tới lúc hồn linh của mẹ
Đón cha lìa cõi thế nghiệp căn.
Đêm qua một ánh sao băng,
Bình minh cha vượt siêu thăng linh hồn.
May con học chơn ngôn Phật dạy:
''Chữ Sắc Không, Sắc ấy là Không.''
Vô thường tan giữa vô cùng,
''Tiếc chi cát bụi đóng khung hình hài.''
Nhưng sanh dưỡng hoài thai bảy kiếp,
Thân máu xương nặng nghiệp tiền ân.
Một đời người, có song thân
Lâm chung, khó nén tim bầm thương đau.
Bơ phờ trước ân sâu nghĩa rộng,
Nhớ dắt Tâm tìm bóng, tìm hình.
Tìm trong ánh nến lung linh,
Tìm trong hương khói sắc thanh bay tàn.
***
Rằm tháng bảy, Vu Lan Đại Lễ
Sửa vành khăn, lau lệ, im sầu.
Thân cha an dưới cỏ khâu,
Hồn cha chưa tịnh, con cầu Bổn Sư:
Cầu xin Đấng Đại Từ Đại Hiếu
Mục-Kiền-Liên di chiếu Vu-Lan
Hiếu tâm đuốc tuệ soi đàng,
Hào quang tiếp dẫn muôn ngàn hóa sinh.
Tâm đệ tử chí thành cung kỉnh,
Dâng Đạo Tràng thanh tịnh trang nghi êm.
Nhuần ân Phật-lực vô biên,
Pháp luân chuyển hướng thiện duyên con nhờ.
(Vườn trần thế như tơ vướng trí,
Hương trần ai như vị mê tâm.
Tránh sao thoát phút Si, Sân
Cành Từ quả Đức có lần chua cay!)
Thương cha mẹ, sợ dây nhân quả
Vương chân người sa đọa nơi đâu.
Gởi theo mõ vọng chuông hầu,
Hội Vu Lan họp kinh cầu mười phương.
Nép dưới bóng cành Dương phật-pháp,
Hồn mẹ cha cực lạc siêu sinh
Bao nhiêu nhân sự vô minh,
Bao nhiêu nghiệp báo vô tình gây nên
Của cha mẹ, con xin chịu thế
Nhờ Vu Lan Đại Lễ chuyển di…
Tiếng chuông mầu nhiệm huyền vi,
Cảm nghe như bước chân đi cõi nhàn.
TÂM TẤN
Nha Trang, 1956
Thương Gần Nhớ Xa
(Tặng các bạn Nha Trang xa xứ)
Nhân tình tợ điểu đồng lâm túc,
Đại hạn lai thời các tự phi
Ôi, bạt ngàn cánh chim bóng hạc,
Cả đại bàng, chim sẻ cũng xa bay!
Một niệm thương, trăm niệm nhớ, hao gầy
Xâu chuỗi hạt đứt tung tràng kỷ niệm.
Đất mẹ ấm … khép hờ khung cửa huyển,
Nấm mồ ôm … tái diễn chuyện ngàn thu.
Ta đi sau để nhận chút đền bù
Món gia bảo: Vườn thơ Đông-chí lạnh.
Ta ươm mãi xuân thu lời mật hạnh:
Nắng hạ bung hương, vận hội chân tài.
Cơn bão qua chỉ sụp đổ đền đài,
Non gấm vóc vẫn ngàn chim hội tụ
Xin xóa cho ai mối sầu xa xứ…
Tâm Tấn
Trong Đặc san Khánh Hòa - Nha Trang
Xuân Quý Mùi 2003
Lời Quả Phụ
Trăng hiền đi, sao dời trên khoảng rộng,
Đây Phật thuyền vượt lướt sóng kim quang,
Trầm pha hương Phật-giới với trần-gian,
Ngày đại lễ cầu siêu hồn vạn hướng.
Em quỳ trước hình anh, trầm mặc tưởng,
Ngoài trời sương thu khóc lá thu rơi
Trong gió thu muôn lá khẽ vang lời,
Có phải chăng hồn anh về thăm gọi?
Đây giấc ngủ đôi trẻ thơ ngây dại
Mà hương đời đã mất hẳn hơi cha.
Mộng thấy gì, mơ hoảng gọi: ''Ba! Ba!''
Ôi tội nghiệp, mầm non đang thiếu nhựa.
Em còn nhớ năm kia, tin tợ lửa
Đốt cuồng tâm: Anh chết giữa đường xa.
Giữa đường đời em không thấy bông hoa
Vùng sa mạc đâu tìm ra bóng dịu.
Đàn ân ái tơ chùng dây lạc điệu,
Rượu tình duyên khô cạn chén tim đau.
Muốn theo anh nhưng sông lớn không cầu,
Hai biên giới âm dương chia cách hẳn.
Cho nhả bớt vị cay hòa lẫn đắng
Nhuần trang kinh thoa dịu vết thương lòng
Em tìm hiểu câu: ''sắc tức thị không'',
''Không tức thị sắc'' thoát vòng giải nghiệp!
Niềm oan khổ dần khuây sầu gối chiếc.
Đấng đại-từ-phụ đã dạy lời thiêng:
''Thân người làm bằng một khối nhân duyên,
Gió, đất, nước, lửa tạo thành nghiệp lực
Đã hết, để đổi mầu cho tâm thức,
Thì sắc thân giả tạm phải tàn đi.''
Hiểu vô thường mà vẫn khóc chia ly,
Là ray rứt cho chậm hồn siêu thoát.
Vu Lan năm nay, nhuần ân Phật pháp
Khói trầm xin thay dòng lệ năm xưa
Tưởng niệm hồn: xe gió đón sao đưa
Quà trí tuệ anh về ban pháp-bảo.
Cho em vững giữa sóng đời điên đảo,
Tay yếu gầy chống vượt khỏi phong ba
Cành Từ Bi tâm thơm ngát hương hoa,
Đường chân lý trí êm hiền bóng dịu.
Hai đứa con thơ đường đời vạn nẻo,
Xin hãy soi chính đạo sáng trên đường.
Để mai sau dù khổ nắng đau sương
Kho nhân ái vẫn giàu như ánh sáng.
Hỡi quả phụ cô nhi đang khổ nạn,
Liềm chiến tranh hái mất những tình thương,
Đêm trầm hoa bát ngát kính dâng hương,
Thành tâm hướng đấng Như Lai tự tại.
Cầu siêu thoát những linh hồn thân ái,
Cầu vạn hồn chiến sĩ được siêu thăng
Theo thuyền mây về thế giới [siêu linh] vĩnh hằng,
Cầu non nước thanh bình tươi thắm sắc
Cho bể khổ bớt tràn vì nước mắt,
Và hờn đau thôi ngút đến tầng mây.
Trong gió thu, lời quả phụ đêm nay
Theo chuông vọng không gian đầy âm hưởng.
Muôn lòng như một: xây về phật-hướng
Tin tưởng dâng, tìm an ủi vô biên
Kinh cầu dâng, tam bảo ngát hương thiêng
Bao quả phụ cô nhi khuây thống khổ.
Tâm Tấn
Huế 1953
