Công nghệ kỹ thuật số đã thay đổi các tổ chức một cách không thể đảo ngược. Số hóa đang định hình các tổ chức, môi trường làm việc và quy trình, tạo ra những thách thức mới mà các nhà lãnh đạo phải đối mặt. Các học giả khoa học xã hội đang cố gắng tìm hiểu hiện tượng nhiều mặt này, tuy nhiên, các phát hiện đã tích lũy một cách rời rạc và phân tán trên các lĩnh vực khác nhau và dường như không hội tụ trong một bức tranh rõ ràng. Để khắc phục thiếu sót này thúc đẩy sự rõ ràng và liên kết trong cuộc tranh luận học thuật, bài viết này cung cấp một phân tích toàn diện về đóng góp của các nghiên cứu về lãnh đạo và số hóa, xác định các mô hình suy nghĩ và phát hiện trong các ngành khoa học xã hội khác nhau, như quản lý và tâm lý học. . Nó làm rõ các định nghĩa và ý tưởng chính, nêu bật các lý thuyết và phát hiện chính được các học giả rút ra. Hơn nữa, nó xác định các danh mục để tập họp các bài viết theo cấp độ phân tích vĩ mô (lãnh đạo và tổ chức điện tử, công cụ kỹ thuật số, các vấn đề đạo đức và phong trào xã hội) và cấp độ phân tích vi mô (vai trò của các nhà quản trị điều hành, kỹ năng của người lãnh đạo trong thời đại kỹ thuật số, thực hành để lãnh đạo các nhóm ảo). Những phát hiện chính cho thấy các nhà lãnh đạo là những tác nhân chính trong sự phát triển của văn hóa kỹ thuật số: họ cần tạo mối quan hệ với nhiều bên liên quan ở rải rác và tập trung vào việc hỗ trợ các quy trình hợp tác trong các bối cảnh phức tạp, đồng thời giải quyết các vấn đề đạo đức cấp bách. Với nghiên cứu này, chúng tôi góp phần thúc đẩy cuộc thảo luận trên mặt lý thuyết về chuyển đổi kỹ thuật số và lãnh đạo, đưa ra đánh giá sâu rộng và có hệ thống, đồng thời xác định các cơ hội nghiên cứu quan trọng trong tương lai để nâng cao kiến thức trong lĩnh vực này.
*
Kết quả của cuộc khảo sát Eurobarometer mới nhất cho thấy phần lớn những người được hỏi cho rằng số hóa có tác động tích cực đến nền kinh tế (75%), chất lượng cuộc sống (67%) và xã hội (64%) (Ủy ban Châu Âu, 2017). Quả thực, cuộc sống hàng ngày của người dân và hoạt động kinh doanh đã bị biến đổi mạnh mẽ bởi công nghệ kỹ thuật số trong những năm qua. Số hóa cho phép kết nối hơn 8 tỷ thiết bị trên toàn thế giới (Diễn đàn kinh tế thế giới, 2018), sửa đổi giá trị và quản lý thông tin, đồng thời bắt đầu thay đổi bản chất của các tổ chức, ranh giới, tiến trình làm việc và mối quan hệ của nó (Davenport và Harris, 2007; Lorenz et cộng sự, 2015; Vidgen và cộng sự, 2017).
Chuyển đổi kỹ thuật số đề cập đến việc áp dụng danh mục công nghệ, ở các mức độ khác nhau, đã được phần lớn các công ty sử dụng: Internet (IoT), nền tảng kỹ thuật số, phương tiện truyền thông xã hội, Trí tuệ nhân tạo (AI), Máy học tập (ML) và Dữ liệu lớn (Dịch vụ phân tích đánh giá doanh nghiệp Harvard, 2017). Những công cụ và dụng cụ này “nhanh chóng trở thành cơ sở hạ tầng giống như điện” (Cascio và Montealegre, 2016, trang 350). Ở cấp độ vĩ mô, sự chuyển đổi sang các công nghệ khác nhau đang đặt ra chương trình nghị sự cho các cơ chế cạnh tranh, cơ cấu ngành, hệ thống làm việc và các mối quan hệ mới xuất hiện. Ở cấp độ vi mô, số hóa đã tác động đến động lực kinh doanh, tiến trình, thói quen và kỹ năng (Cascio và Montealegre, 2016).
Trên khắp các lĩnh vực khác nhau và bất kể quy mô tổ chức, các công ty đang chuyển đổi nơi làm việc của họ thành nơi làm việc kỹ thuật số. Theo quan sát của Haddud và McAllen (2018), nhiều công việc hiện nay liên quan đến việc sử dụng rộng rãi công nghệ và yêu cầu khả năng khai thác nó với tốc độ nhanh. Tuy nhiên, số hóa đang được coi là kẻ phá hủy và tạo ra việc làm trên toàn cầu, thúc đẩy sự chuyển đổi sâu sắc về yêu cầu công việc. Do đó, các nhà lãnh đạo cần đầu tư vào việc nâng cao kỹ năng của nhân viên, nhằm nỗ lực hỗ trợ và động viên họ khi đối mặt với những khó khăn trong học tập và những thách thức đòi hỏi cao về mặt nhận thức. Hơn nữa, việc tăng cường kết nối và chia sẻ thông tin đang góp phần phá vỡ hệ thống phân cấp, chức năng và ranh giới tổ chức, cuối cùng dẫn đến việc chuyển đổi hoạt động dựa trên nhiệm vụ thành nhiều hoạt động dựa trên dự án hơn, trong đó thành viên được yêu cầu trực tiếp tham gia vào việc tạo ra giá trị gia tăng mới. Do đó, vai trò lãnh đạo đã trở nên quan trọng để nắm bắt được giá trị thực sự của số hóa, đặc biệt là bằng cách quản trị điều hành và giữ chân nhân tài thông qua việc tiếp cận, kết nối và gắn kết tốt hơn với thành viên (Harvard Business Review Analytic Services, 2017; Diễn đàn Kinh tế Thế giới, 2018). Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo cần phải chịu trách nhiệm giải quyết những mối lo ngại mới về tính nhân văn phát sinh từ mặt tối của chuyển đổi kỹ thuật số. Ví dụ, liên quan đến việc khai thác các quy trình số hóa để gây ra tình trạng quá tải thông tin cho thành viên hoặc làm mờ đi ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân của một người.
Trong vài thập kỷ qua, các học giả về lãnh đạo đã cố gắng theo dõi tác động của quá trình số hóa. Một phần của cuộc thảo luận học thuật tập trung vào vai trò của khả năng của các nhà lãnh đạo trong việc tích hợp chuyển đổi kỹ thuật số vào tổ chức của họ, đồng thời truyền cảm hứng cho thành viên đón nhận sự thay đổi, điều này thường được coi là mối đe dọa đối với hiện trạng (Gardner và cộng sự, 2010; Kirkland, 2014). Để làm rõ cuộc thảo luận này, khái niệm lãnh đạo điện tử đã được đưa ra để mô tả một hình mẫu mới về các nhà lãnh đạo thường xuyên tương tác với công nghệ (Avolio và cộng sự, 2000; xem thêm Avolio và cộng sự, 2014 để đánh giá). Theo đó, lãnh đạo điện tử được định nghĩa là “quá trình ảnh hưởng xã hội được trung gian bởi Công nghệ thông tin tiến bộ (AIT) nhằm tạo ra sự thay đổi về thái độ, cảm xúc, suy nghĩ, hành vi và/hoặc hiệu suất với các cá nhân, nhóm và/hoặc tổ chức” (Avolio và cộng sự, 2000, trang 617).
Bất chấp sự quan tâm ngày càng tăng trong việc thảo luận về mối quan hệ giữa công nghệ kỹ thuật số và khả năng lãnh đạo, các đóng góp vẫn được tích lũy một cách rời rạc trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Sự phân mảnh này đã khiến các học giả gặp khó khăn “để phát hiện các mô hình thay đổi lớn hơn do chuyển đổi kỹ thuật số” (Schwarzmüller và cộng sự, 2018, trang 114). Nó cũng gợi ý rằng các học giả đã dựa vào nhiều mô hình lý thuyết để giải thích hiện tượng này. Thật vậy, nếu một mặt rõ ràng là các tổ chức đang thay đổi do cải tiến công nghệ thì mặt khác, cách thức diễn ra sự chuyển đổi vẫn còn đang được tranh luận. Hơn nữa, do sự phát triển và triển khai công nghệ số thay đổi nhanh chóng nên cần phải liên tục cập nhật và xem xét những đóng góp mới nhất cho chủ đề này.
Bài tham luận này giải quyết các vấn đề nêu trên bằng cách hệ thống hóa các tài liệu về số hóa và lãnh đạo đã được tích lũy trên các lĩnh vực khác nhau, đồng thời áp dụng cách tiếp cận liên ngành và hệ thống hóa các bài nghiên cứu từ các lĩnh vực khác nhau phân tích số hóa và lãnh đạo. Cụ thể, tham luận này xem xét các tài liệu về sự ra đời của công nghệ kỹ thuật số đã thay đổi các nhà lãnh đạo và vai trò lãnh đạo như thế nào. Hơn nữa, nó biên tập và tóm tắt tài liệu, xem xét cả khuôn khổ lý thuyết và kết quả thực nghiệm, đồng thời thúc đẩy sự hiểu biết về cả nội dung của cuộc tranh luận và nền tảng thực tế của nó. Cuối cùng, dựa trên những phát hiện tổng quan này, chúng tôi đưa ra những gợi ý về hướng nghiên cứu trong tương lai.
Việc xem xét hiện tại dựa trên các điều kiện sau đây. Đầu tiên, chúng tôi dựa vào một định nghĩa rộng về lãnh đạo, trong đó người lãnh đạo được hiểu là người hướng dẫn một nhóm người, một tổ chức hoặc trao quyền cho các quá trình chuyển đổi của họ. Thứ hai, xem xét các nghiên cứu đề cập rõ ràng đến sự chuyển đổi kỹ thuật số hoặc công nghệ. Qua đó, đánh giá của chúng tôi được hướng dẫn bởi các câu hỏi nghiên cứu sau: (i) Các khung lý thuyết chính hướng dẫn thảo luận học thuật về chuyển đổi kỹ thuật số và lãnh đạo là gì? (ii) Các hạng mục chính nổi lên từ những đóng góp đề cập đến mối quan hệ giữa chuyển đổi kỹ thuật số và khả năng lãnh đạo là gì? Và (iii) Đâu là những hướng nghiên cứu chính trong tương lai mà các học giả nên xem xét?
Bài tham luận này có cấu trúc như sau: Đầu tiên, nó mô tả phương pháp được sử dụng; Thứ hai, nó đề xuất phân loại các phát hiện dựa trên khuôn khổ và nội dung lý thuyết. Cuối cùng, nó mô tả ý nghĩa của những phát hiện của chúng tôi đối với cả nghiên cứu và thực hành, đồng thời đề xuất các hướng nghiên cứu trong tương lai.
____________________
* Lược dịch theo tài liệu: The Role of Leadership in a Digitalized World: A Review | Laura Cortellazzo, Elena Bruni & Rita Zampieri | Frontiers Media S.A.
No comments:
Post a Comment